Sylwester bez katastrof. Scenariusz profilaktyki zachowań ryzykownych dla uczniów klas VIII i szkół ponadpodstawowych

Warsztat w dużej mierze będzie się opierał na pracy w małych grupach i w formie scenek – dlatego warto zaaranżować układ krzeseł tak, by uczniowie mogli swobodnie pracować na środku i na podłodze. Warto wynieść ławki, by każdy miał swobodę pracy, a krzesła ustawić w kręgu. Niezwykle istotne jest zadbanie o komfort grupy – umawiając się na:

• zachowanie poufności poruszanych kwestii, jeśli ktoś odniesie się do własnych doświadczeń
• unikanie oceny wypowiedzi innych, krytycznych komentarzy
• prawo do wycofania się z dyskusji, jeśli będzie się czuło potrzebę

Dzisiaj postaramy się podjąć takie tematy, które zazwyczaj są dla dorosłych mało dostępne. Sylwester, o którym mowa jest w zasadzie tylko przykładem sytuacji, która czasem wymyka się spod kontroli. Pogadamy o sytuacjach trudnych, do których doprowadziły nieoczekiwane sploty wypadków

Z czym wam się kojarzy hasło: sylwester bez katastrof? O jakie ,,katastrofy” może chodzić? O czym moglibyśmy dziś porozmawiać?

Do sprawdzenia oczekiwań grupy pomocne będą pytania:

• Jak rozumiecie temat zajęć?
• Co w sytuacji imprezy może być katastrofą?
• Czym dla was są zachowania ryzykowne?
• Czy są sytuacje, których obawialibyście się organizując imprezę sylwestrową?
• Jakie trudne doświadczenia mogą spotkać osobę w waszym wieku podczas takiej imprezy?
• Czego możecie potrzebować w czasie tych warsztatów?
• Na co moglibyśmy się umówić, by te warsztaty były dla was przyjazne i przydatne?

Najważniejsze wnioski prowadzący zapisuje na tablicy lub flipcharcie.

Prowadzący prosi uczniów, by połączyli się w sześcioosobowe grupy. Każda grupa dostaje jedną z wersji karty pracy. Zadaniem grupy jest stworzenie scenariusza i nagranie telefonem na terenie szkoły krótkiego filmu.  Pomocne będą informacje zawarte na fiszkach.

Pierwszym etapem pracy będzie udzielenie odpowiedzi na pytania zawarte w fiszce. Następnie grupa opracowuje scenariusz maksymalnie 3 minutowego filmu. Grupa dzieli się na aktorów, reżysera i operatora kamery. Uczniowie mogą korzystać z rekwizytów, które znajdą na terenie szkoły.

Ewentualnie zadanie może być pracą pozaszkolną – prowadzący może podzielić warsztat na trzy części: wprowadzenie, praca w grupach po szkole, podsumowanie efektów i opracowanie materiału.

Zespoły nagrywają swoje filmy, następnie wysyłają je do nauczyciela. Wszyscy oglądają razem filmy, po czym nauczyciel zaprasza do dyskusji.

Przydatne pytania:

• Jak myślicie, dlaczego w czasie grupowej imprezy łatwo o zachowania ryzykowne?
• Co się dzieje w grupie, gdy ktoś podejmuje niespodziewaną decyzję, jak np. puszczanie fajerwerków, branie narkotyków?
• W jaki sposób zabezpieczyć się przed trudnymi sytuacjami w czasie imprezy?
• Jakie inne sytuacje mogłyby być materiałem na film?
• W jakich sytuacjach konieczna jest pomoc dorosłych?
• Kiedy trzeba zawiadomić służby i jakie?

Prowadzący uzupełnia stworzoną wcześniej na tablicy mapę myśli o kolejne wnioski uczniów.

Prowadzący rozdaje każdej grupie po kilka kartek A4, złożonych w formie książeczki/zeszytu. Zadaniem każdej z grup jest stworzyć poradnik dla początkujących organizatorów imprez. Taki, który sprawdziłby się wśród ich rówieśników lub – jeśli w warsztacie uczestniczą najstarsi uczniowie – wśród młodszych kolegów.

Ważne jest, by prowadzący w sympatyczny sposób poprosił, aby uczniowie potraktowali zadanie poważnie. Temat imprez może wzbudzić śmiech i różne reakcje trudne dla prowadzącego. To jednak naturalne w pracy z młodzieżą. Ważne, by na broszurach pojawiły się kontakty do służb, które mogą pomóc w trudnej sytuacji.

Po zakończonej pracy grupy prezentują sobie nawzajem swoje poradniki. Najlepiej opracowany poradnik można powielić na ksero i położyć w widocznym miejscu w szkole. Być może ktoś z uczniów opracuje go graficznie i powstanie z tego stała broszura?

Imprezy grupowe czasem wymykają się spod kontroli. Zwłaszcza, gdy pojawiają się na nich używki i nieplanowani goście. Warto jest spróbować zabezpieczyć się na tę ewentualność, zastanowić się, co jest najważniejsze dla organizatora imprezy i jak może zadbać o bezpieczeństwo wszystkich.

Na koniec warto zebrać wypowiedzi wszystkich uczestników na temat tematyki warsztatu, jego konstrukcji i przydatności. Informacje zwrotne grupa może udzielić na forum, swobodnie je wyrażając lub w formie małych karteczek dla prowadzącego.