Zaburzenia integracji sensorycznej u dzieci z alkoholowym zespołem płodowym (FAS). Wsparcie rozwoju dziecka z FAS

Jak wspierać dziecko z FAS, które na pozór „nie słucha”, „nie czuje” i „nie reaguje”, podczas gdy w rzeczywistości każdego dnia zmaga się z trudnościami wynikającymi z nadmiaru bodźców w otaczającym je świecie? Niniejszy artykuł stanowi połączenie najnowszej wiedzy teoretycznej z doświadczeniami praktyków – nauczycieli, terapeutów oraz pedagogów specjalnych, którzy na co dzień mierzą się z wyzwaniami związanymi ze wspieraniem dzieci z zaburzeniami przetwarzania sensorycznego. Zrozumienie profilu sensorycznego dziecka z alkoholowym zespołem płodowym stanowi pierwszy i niezbędny krok w kierunku podejmowania skutecznych działań terapeutycznych i wychowawczych. W treści artykułu przedstawiono konkretne rozwiązania, które mogą zostać zastosowane zarówno w sali integracji sensorycznej, jak i w warunkach szkolnych czy przedszkolnych – przy ławce, na dywanie czy podczas codziennych aktywności edukacyjnych.

Integracja sensoryczna u dziecka z mózgowym porażeniem dziecięcym (MPD): profil sensoryczny, terapia i współpraca interdyscyplinarna 

Jak skutecznie wspierać dziecko z mózgowym porażeniem dziecięcym, które zmaga się z trudnościami w przetwarzaniu bodźców zmysłowych? Niniejszy artykuł to praktyczne i merytoryczne kompendium wiedzy dla każdego terapeuty SI, nauczyciela wspomagającego czy fizjoterapeuty pracującego z dziećmi z MPD. Opisujemy nie tylko charakterystyczny profil sensoryczny, ale też konkretne techniki terapeutyczne, które wpływają na poprawę kontroli posturalnej i czucia głębokiego. Przedstawiamy również model skutecznej współpracy interdyscyplinarnej, która znacząco podnosi jakość życia i funkcjonowania dziecka.

Nadwrażliwość sensoryczna u dzieci. Jak rozpoznać objawy zaburzeń i radzić sobie z nadreaktywnym dzieckiem?

Dzieci z zaburzeniami integracji sensorycznej są obecne w każdej szkole. Ich trudności bywają jednak źle rozumiane lub niezauważone – głównie dlatego, że nie mieszczą się w tradycyjnym obrazie „ucznia z problemami”. O ile nadwrażliwość na hałas czy trudność z wytrzymaniem 45 minut lekcji są już bardziej rozpoznawalne wśród nauczycieli, o tyle inne, mniej oczywiste czynniki sensoryczne nadal często umykają uwadze. Tymczasem właśnie te napływające bodźce sensoryczne mogą zaburzać codzienne funkcjonowanie dziecka, wpływać na jego zachowanie i naukę. W tym artykule przyglądamy się tym trudnościom, które rzadko są interpretowane jako związane z integracją sensoryczną: zapachom, dotykowi, ubraniom i światłu.

Zaburzenia SI u dzieci z zespołem Downa: profil sensoryczny i zalecenia terapeutyczne

Dzieci z zespołem Downa często zmagają się z zaburzeniami integracji sensorycznej, które lecz znacząco wpływają na ich codzienne funkcjonowanie, rozwój psychoruchowy i możliwości edukacyjne. Trudności te wynikają m.in. z obniżonego napięcia mięśniowego, nieprawidłowego odbioru bodźców proprioceptywnych i przedsionkowych oraz nadwrażliwości sensorycznej. Artykuł omawia charakterystyczny profil sensoryczny dzieci z trisomią 21, rekomendowane techniki terapeutyczne oraz praktyczne wskazówki dotyczące współpracy między terapeutą, nauczycielem a rodzicem, kluczowe dla skutecznej terapii SI.

O roli samoregulacji w procesach przetwarzania i integracji wrażeń sensorycznych

Proces samoregulacji zachodzi w ciele i umyśle każdego człowieka nieustająco. Część z tego procesu dzieje się w sposób nieuświadomiony (dotyczy to regulacji stanów ciała), część ma charakter intencjonalny (na przykład poradzenie sobie z jakąś emocją). Zadaniem samoregulacji jest dążenie do osiągnięcia stanu równowagi (homeostazy), między innymi w odpowiedzi na bodźce zewnętrzne i wewnętrzne. Efektem tego jest określone adekwatne do sytuacji zachowanie, stan, regulacja emocjonalna.

Wybiórczość pokarmowa w terapii SI – problem o podłożu nie tylko sensorycznym

Trudności z jedzeniem u dzieci powszechnie budzą niepokój wśród rodziców, ale w większości przypadków wynikają z naturalnych zachowań rozwojowych i są przejściowe. Są typowe w procesie kształtowania się preferencji żywieniowych dziecka. Gdy jednak dziecko odmawia próbowania nowych produktów, jego lista preferowanej żywności jest znacznie ograniczona, a podczas jedzenia występują określone specyficzne zachowania, można podejrzewać, że dziecko zmaga się z wybiórczością pokarmową. Trudności te mogą mieć podłoże sensoryczne. Dzieci z wybiórczością pokarmową mogą wykazywać trudności z przyjmowaniem pokarmów o określonych teksturach, smakach czy zapachach. W artykule wyjaśniamy różnice między typowymi trudnościami w jedzeniu a wybiórczością pokarmową wynikającą z zaburzeń sensorycznych. Podpowiadamy, jakie działania terapeutyczne mogą pomóc w poprawie funkcjonowania dziecka. Ekspertki wyjaśniają ponadto, jak ważne jest interdyscyplinarne podejście do tego problemu, pbejmujące współpracę z logopedami, dietetykami oraz rodzicami.

Masaż Shantala – sposób na stymulację sensoryczną niemowląt i starszych dzieci

Francuski położnik, Frédérick Leboyer, będąc w Indiach, zauważył na ulicy ubogą, sparaliżowaną kobietę, która z niezwykłą czułością głaskała swoje płaczące dziecko. Zachwycony prostotą i skutecznością tego masażu, powrócił do Europy, gdzie zaczął rozwijać i popularyzować technikę masażu, nadając jej nazwę Shantala – na cześć kobiety, którą obserwował. Masaż wyróżnia się spokojnymi, płynnymi i prostymi ruchami. Leboyer twierdził: „Być noszonym, kołysanym, trzymanym, głaskanym, masowanym, to pokarm równie ważny jak witaminy, proteiny i sole mineralne”. Masaż Shantala do doskonały i nieinwazyjny sposób stymulowania rozwoju zmysłu dotyku, nie tylko u najmłodszych dzieci.

Ćwiczenia paluszkowe w terapii integracji sensorycznej

Rodzice i terapeuci coraz częściej dostrzegają deficyty rozwoju motorycznego dzieci. Sam fakt, że dziecko osiąga poszczególne kamienie milowe, nie świadczy jeszcze o jego dojrzałości motorycznej. Brak dojrzałości motorycznej manifestuje się na przykład poprzez obniżone kompetencje kończyny górnej. Trudność sprawiają wtedy takie czynności, jak chwytanie, rzucanie, łapanie, manipulowanie przedmiotami, podnoszenie, przepychanie. Ćwiczenia paluszkowe w terapii integracji sensorycznej to wartościowy i atrakcyjny sposób na usprawnianie ogólnej siły i sprawności rąk i dłoni.

Lęk przy zaburzeniach integracji sensorycznej – objawy zaburzeń SI, diagnoza i terapia

Lęk towarzyszy wielu osobom z zaburzeniami integracji sensorycznej, choć naturalny, może znacząco utrudniać codzienne życie i obniżać jego jakość. W odpowiedzi na ten problem ważne jest zrozumienie mechanizmów łączących trudności sensoryczne z reakcjami lękowymi. Skuteczne reagowanie na potrzeby pacjentów, u których obserwuje się lęk przy zaburzeniach integracji sensorycznej, zapewni podopiecznym poprawę komfortu i jakości życia. 

Gdy kolor ma zapach... Synestezja – doświadczanie wielozmysłowe

Synestezja to niezwykłe zjawisko neurologiczne, które polega na automatycznym i nieświadomym łączeniu wrażeń z różnych zmysłów. Zjawisko to przyciąga uwagę badaczy ze względu na swoje unikalne właściwości. Kolory mogą mieć zapach, dźwięki przywołują smaki, a dotyk przywołuje wizualizacje. To, co dla większości ludzi pozostaje abstrakcyjnym pojęciem, dla osób z synestezją stanowi codzienne doświadczenie kształtujące ich postrzeganie rzeczywistości.