W ostatnich latach w Polsce coraz głośniej mówi się o kryzysie zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży oraz o drastycznie rosnącej liczbie prób samobójczych podejmowanych przez osoby poniżej 18 roku życia. Powszechnie uważa się, że większość aktów samobójczych dokonywana jest w stanie depresyjnym, którego objawy można rozpoznać stosunkowo wcześnie i podjąć działania pomocowe. Czy faktycznie tak jest?
Badania wskazują, że blisko połowa uczniów doświadczyła wyśmiewania i poniżania. Co trzeci uczeń obawia się lekcji z powodu dokuczania mu przez innych albo z uwagi na złą atmosferę w klasie. Wskazuje się również, że aż 31% uczniów może doświadczać w szkole przemocy, w tym cyberprzemocy. W świetle prawa odpowiedzialność za zapewnienie bezpieczeństwa w szkole ponosi dyrektor i nauczyciele. W praktyce jednak problematyka przemocy rówieśniczej w środowisku szkolny jest z prawnego punktu widzenia o wiele bardziej złożona. Jaki jest zakres odpowiedzialności dyrektora i nauczycieli oraz gdzie umiejscowić jej granicę?
Od połowy lutego 2024 r. szkoły muszą pracować nad wdrożeniem standardów ochrony małoletnich. Standardy te to uporządkowane, powszechne normy, zasady i procedury postępowania w sytuacjach zagrożenia. Wydaje się, że nałożenie na szkoły ustawowego obowiązku ich wdrożenia to ważny, potrzebny i bardzo dobry krok. Można jednak spotkać się z odmiennym stanowiskiem – z jednej strony dyrektorzy wskazują, że nałożono na nich obowiązek wytworzenia dodatkowej dokumentacji, z drugiej mówi się, że takie standardy już dawno zostały opracowane i są powszechnie dostępne, problemem nie jest więc brak standardów, ale nieefektywne ich wdrażanie. Jak jest w rzeczywistości?
Podczas spotkania z ekspertkami specjalizującymi się we wspieraniu dzieci i młodzieży z problemami psychicznymi, rozmawiałam o tym, w jaki sposób nauczyciele mogą i powinni interweniować, gdy zauważają u dzieci i młodzieży objawy depresji. Ekspertki udzieliły wskazówek, na jakie sygnały należy reagować, kiedy zawiadomić rodziców, a w jakich sytuacjach zawiadamiać inne instytucje. Rozmawiałyśmy również o tym, jak postępować z uczniem ze zdiagnozowaną depresją. W celu przybliżenia tego tematu, ekspertki wyjaśniły, jak przebiega proces leczenia depresji, w jakich sytuacjach podejmowana jest decyzja o hospitalizacji i jak pomóc uczniowi wrócić do szkoły po pobycie na oddziale psychiatrycznym.
Dyrektor szkoły podstawowej oraz psycholog szkolna dzielili się swoimi wnioskami dotyczącymi pandemii, nauki zdalnej oraz wpływu wojny w Ukrainie na stan psychiczna dzieci i młodzieży. Goście odpowiadali m.in. na pytania, czy niemal dwuletni okres zdalnej sprawił, że uczniowie się zmienili i jakie negatywne konsekwencje izolacji można obecnie zauważyć? Wspólnie zastanawialiśmy się, jakiego wsparcia najbardziej potrzebują teraz uczniowie i nauczyciele oraz czy propozycje MEiN są adekwatne i wystarczające.
Niejednokrotnie w swojej pracy nauczyciele muszą mierzyć się z sytuacjami, w których zarzuca się im niewłaściwe traktowanie uczniów czy wręcz przekraczanie granic prawa. Jak bronić się w takich sytuacjach? A co, jeżeli przekraczane są granice nauczyciela? Co oznacza stwierdzenie, że nauczycielowi przysługuje ochrona przewidziana dla funkcjonariuszy publicznych?
Jak wdrażać nowoczesne aplikacje w pracy z uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych? Czy telefony i tablety mogą wspierać w osiąganiu efektów edukacyjnych? Co zrobić, aby technologia była wsparciem, a nie zagrożeniem? Dowiedz się, które aplikacje najlepiej sprawdzają się w pracy z uczniami z niepełnosprawnością intelektualną czy w spektrum autyzmu.
Czy absolwenci szkół ponadpodstawowych są samodzielni? Jak radzą sobie z udziałem w rekrutacji na studia oraz poszukiwaniem pierwszej pracy? Na te oraz wiele innych pytań odpowiadają goście redaktorki portalu ePedagogika.pl