Profilaktyka przemocy rówieśniczej – jak zapobiegać przemocy w szkole

Istotną rolę w zjawisku przemocy rówieśniczej odgrywają mechanizmy społeczne, które wzmacniają jej przejawy i utrudniają reakcję na problem. Dlaczego uczniowie, którzy na co dzień wydają się wrażliwi i odpowiedzialni, mogą stać się sprawcami przemocy lub biernymi świadkami, wspierającymi agresora swoim milczeniem czy aprobatą? W artykule przyglądamy się mechanizmom społecznym, które wpływają na takie zachowania, oraz pokazujemy, jak skutecznie im zapobiegać w codziennej pracy z uczniami. Dowiedz się, jakie działania profilaktyczne mogą pomóc w budowaniu atmosfery bezpieczeństwa i wzajemnego szacunku w grupie.

FOMO i problemowe używanie internetu – jak pomagać uczniom, którzy nie potrafią żyć offline?

W erze cyfrowej technologie informacyjno-komunikacyjne są nieodłącznym elementem życia młodych ludzi. Media społecznościowe, takie jak: Instagram, TikTok, Snapchat czy Facebook, z jednej strony umożliwiają łatwe komunikowanie się, rozwijanie pasji i dostęp do wiedzy, ale z drugiej mogą generować problemy psychiczne. Jednym z najbardziej destrukcyjnych zjawisk związanych z mediami społecznościowymi jest FOMO (ang. Fear of Missing Out) – lęk przed pominięciem.  W połączeniu z uzależnieniem od ciągłego korzystania z urządzeń cyfrowych staje się to poważnym wyzwaniem dla zdrowia psychicznego uczniów. W jaki sposób można wspierać młodych ludzi w radzeniu sobie z tymi trudnościami? Kluczem jest edukacja, budowanie świadomości, wdrażanie zdrowych nawyków cyfrowych oraz stworzenie środowiska wsparcia zarówno w szkole, jak i w domu. W artykule wyjaśniamy, jak życie w otoczeniu nowych technologii, bez oderwania ręki od smartfona, wpływa na młodych ludzi. Podpowiadamy również,  jak kształtować u dzieci i młodzieży umiejętność zrównoważonego korzystania z internetu oraz mediów społecznościowych.

Czym jest filmoterapia? Terapeutyczne wykorzystanie filmu i kina w szkole

Filmoterapia to coraz bardziej popularne narzędzie wspierające procesy terapeutyczne i wychowawcze, które z powodzeniem może być stosowane w pracy z uczniami. Nauczyciele, psycholodzy i pedagodzy szkolni coraz częściej sięgają po filmy jako sposób na poruszanie trudnych tematów, wspieranie rozwoju emocjonalnego oraz kształtowanie postaw. Wykorzystanie filmu w terapii opiera się na założeniu, że obrazy filmowe, podobnie jak literatura, mogą pobudzać do refleksji, wywoływać emocje i umożliwiać identyfikację z bohaterami, co ułatwia zrozumienie własnych problemów. W artykule wyjaśniamy, czym jest filmoterapia, jakie są jej główne cele i jak może być efektywnie wykorzystywana w codziennej pracy pedagogicznej i psychologicznej.

Zdrowie psychiczne jako prawo człowieka. Jak przeciwdziałać stygmatyzacji uczniów z trudnościami w zakresie zdrowia psychicznego?

Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego przypada na dzień 10 października. Kondycja psychiczna młodych Polaków od lat wzbudza niepokój, dlatego takie dni, jak ten są szczególnie ważne. Każda okazja do propagowania wiedzy na temat higieny zdrowia psychicznego, standardów opieki psychologicznej i walki ze stygmatyzacją jest na wagę złota. Tegorocznym hasłem tego dnia jest „Zdrowie psychiczne w pracy”, jednak w tym dniu należy pamiętać również o młodzieży. Badania zlecone przez Rzecznika Praw Dziecka w 2021 roku wykazały, że ok. 14% uczniów w Polsce wymaga interwencji związanej z ich funkcjonowaniem psychicznym. Jest to ogromna grupa zagrożona stygmatyzacją i wykluczeniem z powodu kłopotów, na które nie mają wpływu. Dowiedz się, jak w szkole zniwelować mechanizmy stygmatyzacji wobec uczniów, którzy mają kłopoty w tym obszarze.

Bajkoterapia w szkole podstawowej. Rola bajek w kształtowaniu młodego człowieka

Bajkoterapia odgrywa niezwykle istotną rolę w rozwoju emocjonalnym i społecznym dzieci. Zakłada wykorzystanie moc opowieści do przekazywania wartości, wzorców zachowań oraz radzenia sobie z trudnymi emocjami. Poprzez odpowiednio dobrane bajki, dzieci uczą się rozpoznawać i nazywać swoje uczucia, rozwijają empatię oraz umiejętność radzenia sobie z lękami. Bajki mogą być narzędziem, które pomaga młodym ludziom zrozumieć otaczający ich świat, podejmować decyzje i budować pewność siebie. Artykuł przybliża znaczenie bajkoterapii w edukacji i terapii dzieci w wieku wczesnoszkolnym.

Jak wspierać usamodzielniających się wychowanków pieczy zastępczej? Proces usamodzielnienia pełnoletnich wychowanków pieczy zastępczej

Proces wchodzenia w dorosłość to ogromne wyzwanie dla każdego nastolatka. Naturalna jest niepewność, lęk o przyszłość, przytłoczenie koniecznością wyboru dalszej drogi. Już samo opuszczenie domu i uniezależnienie się od dorosłych budzi spory lęk. Nastolatki wychowujące się w rodzinie pochodzenia mają jednak zazwyczaj wsparcie w rodzicach i przekonanie, że zostaną uratowane z ewentualnej opresji. Inaczej jest w przypadku uczniów żyjących w rodzinach zastępczych lub placówkach opiekuńczo-wychowawczych. Jak ich wesprzeć w trudnym procesie usamodzielnienia?

Praca zespołu przy ewaluacji programu wychowawczo-profilaktycznego

Samo sformułowanie strategicznych działań szkoły w programie wychowawczo-profilaktycznym nie gwarantuje ich skuteczności. Podobnie jak wyniki nauczania, efekty procesu wychowania i podejmowanych działań profilaktycznych muszą być poddawane ocenie oraz, w miarę potrzeby, modyfikacji – tak, by odpowiadały na rzeczywiste potrzeby osób, do których są kierowane. Ewaluacja programu wychowawczo-profilaktycznego powinna być prowadzona z uwzględnieniem specyfiki zdiagnozowanych problemów, wcześniejszych doświadczeń oraz zasobów konkretnej szkoły. Ważne jest, aby była to praca zespołowa, angażująca wszystkich nauczycieli i innych pracowników szkoły, a także w miarę możliwości rodziców i uczniów. Tylko wtedy można uzyskać pełen obraz funkcjonowania programu i jego rzeczywistego wpływu na społeczność szkolną.

Diagnoza potrzeb szkoły przed opracowaniem szkolnego programu wychowawczo-profilaktycznego – przydatne narzędzia

Sierpień i początek września to czas na przejrzenie programu wychowawczo-profilaktycznego i podjęcie decyzji, czy wymaga on modyfikacji, uzupełnienia lub czasem całkowitej zmiany. Każda zmiana powinna być jednak poprzedzona analizą potrzeb i diagnozą sytuacji szkolnej. Jak pracować, by proces diagnostyczny był nie tylko efektywny i rzetelny, ale także, by stał się ciekawą częścią szkolnego harmonogramu?

Konstruowanie programu wychowawczo-profilaktycznego – kto ma to robić i dlaczego?

Czy nauczyciel działający w pojedynkę jest w stanie przygotować program wychowawczo-profilaktyczny? Jaką rolę w tym procesie odgrywają szkolni specjaliści? Działanie zespołowe nauczycieli, szczególnie w kontekście formułowania działań wychowawczo-profilaktycznych, wydaje się być koniecznością. Dowiedz się, jak powinno wyglądać konstruowanie szkolnego programu wychowawczo-profilaktycznego i kto odpowiada za jego opracowanie.

Odmowa wydania opinii o uczniu – czy szkoła może odmówić wydania opinii o dziecku na wniosek rodziców

Czasami rodzice uczniów zwracają się do szkoły z prośbą o wydanie opinii o dziecku, którą chcą przekazać lekarzowi specjaliście. Zdarza się jednak, że szkoła odmawia takiej współpracy, powołując się na brak obowiązku prawnego lub inne wewnętrzne procedury. Czy takie stanowisko jest zasadne? W artykule wyjaśniamy, jakie są obowiązki szkoły w świetle przepisów prawa oraz zalecenia specjalistów.

Rozwód rodziców a wsparcie dziecka w szkole. Jak budować dobrą komunikację ze zwaśnionymi rodzicami?

Rozwód to dla dziecka niewątpliwie wydarzenie krytyczne. Wymusza nieodwracalne zmiany w życiu ucznia i postrzeganiu rodziny. Sprawia, że konieczna staje się adaptacja do zmian. Rozwód rodziców często przebiega w atmosferze silnego, wymykającego się spod kontroli konfliktu. W jaki sposób wesprzeć dziecko, które przeżywa rozwód rodziców? Jak komunikować się z rodzicami, którzy trwają w konflikcie, są w trakcie sprawy rozwodowej lub posiadają już wyrok rozwodowy?

Czy w szkole specjalnej muszą być prowadzone zajęcia z doradztwa zawodowego

Doradztwo zawodowe w szkołach dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym i znacznym powinno być realizowane, ponieważ przepisy nie wykluczają w tym zakresie szkół specjalnych. Natomiast w szkole specjalnej nie prowadzi się tych zajęć w formie zajęć doradztwa zawodowego, o którym mowa w art. 109 ust. 6 ustawy z 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe. Działania w zakresie doradztwa zawodowego muszą być dostosowane do specyfiki działalności szkoły i funkcjonowania uczniów. Sprawdź, jak prowadzić zajęcia doradztwa zawodowego w szkole specjalnej.

Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego wraz z programem dla przedszkoli

Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego (WSDZ) dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych i innych form wychowania przedszkolnego oraz program realizacji WSDZ na rok szkolny.

Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego z programem dla branżowej szkoły I stopnia, technikum i liceum

Sprawdź, jak może wyglądać wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego (WSDZ) dla branżowej szkoły I stopnia, technikum i liceum ogólnokształcącego na przykładzie branżowej szkoły I stopnia oraz program realizacji WSDZ na rok szkolny.

Metoda odwróconej lekcji: czym jest i dlaczego warto ją stosować?

Metoda odwróconej lekcji to model nauczania, w którym tradycyjne role lekcji i pracy domowej zostają odwrócone: uczniowie zapoznają się z nową wiedzą w domu (np. oglądając krótkie filmy, czytając materiały), a czas lekcji służy przede wszystkim utrwalaniu, konwersacjom, dyskusjom i aktywnościom praktycznym pod okiem nauczyciela. To podejście opiera się na konstruktywistycznym podejściu do nauczania, w którym uczeń jest aktywnym konstruktorem wiedzy, a nauczyciel staje się przewodnikiem, moderatorem i mentorem [1]. 

Trudna relacja z uczniem – strategie i metody, które pomagają nauczycielowi zachować profesjonalizm i wspierać dziecko

Praca nauczyciela nie ogranicza się wyłącznie do przekazywania wiedzy – to przede wszystkim sztuka budowania relacji z uczniami. Każdego dnia nauczyciel staje przed wyzwaniem, jak stworzyć atmosferę sprzyjającą nauce, rozwojowi i poczuciu bezpieczeństwa. Nie zawsze jednak relacje z uczniami przebiegają w sposób harmonijny. Zdarza się, że pojawia się niechęć, a nawet irytacja wobec niektórych z nich. Są to naturalne emocje, które mogą pojawić się w życiu zawodowym każdego pedagoga. Istotne jest, aby potrafić je rozpoznać i świadomie z nimi pracować, nie dopuszczając do sytuacji, w której zaczną one przesłaniać profesjonalizm i troskę o dobro dziecka.

Wsparcie dzieci i młodzieży z orzeczeniami o potrzebie kształcenia specjalnego na koloniach i obozach

Wyjazdy letnie to okazja do nabywania nowych kompetencji. Dzieci podejmują samodzielne decyzje, przez całą dobę przebywają w otoczeniu rówieśników, bawią się, rozwiązują konflikty, budują własną niezależność. Dla młodszych dzieci to również czas radzenia sobie z separacją od rodziców. Jak wspierać tych obozowiczów i kolonistów, dla których nauka kompetencji społecznych to duże wyzwanie?

Kiedy szkoła powinna interweniować? Interwencja a granice wsparcia w sytuacjach rodzinnych

Szkoła pełni ważną rolę w edukacji i wychowaniu dzieci, ale coraz częściej staje się również miejscem pierwszego kontaktu w sytuacjach kryzysowych. Problemy rodzinne, przemoc domowa, zaniedbanie czy trudności emocjonalne uczniów wymagają od nauczycieli i dyrektorów odpowiednich reakcji. Jednak zakres działań szkoły ma swoje granice – nie zawsze szkoła może samodzielnie rozwiązać problem, a w niektórych przypadkach konieczne jest przekazanie sprawy odpowiednim instytucjom. W artykule wyjaśniamy, kiedy szkoła ma obowiązek interweniować, jakie działania może podjąć oraz gdzie kończą się jej kompetencje. Przedstawimy również procedury postępowania w sytuacji podejrzenia krzywdzenia dziecka oraz praktyczne wskazówki dla nauczycieli i dyrektorów.

Gdy rodzic żąda podawania leków w szkole…

Podawanie leków w szkole nie należy do obowiązków nauczycieli. Każdy nauczyciel może zdecydować, czy chce podawać lek uczniowi – wyłącznie za pisemną zgodą. Nauczyciel, który zdecyduje się podawać dziecku określony lek powinien pamiętać, by zawrzeć z rodzicami umowę, w której zostaną określone nie tylko obowiązki, ale także zalecenia lekarza sprawującego opiekę zdrowotną nad uczniem. 

Zaświadczenie lekarskie od rodziców agresywnego dziecka

Rodzice tzw. trudnych dzieci, często w komunikacji z przedszkolem lub szkołą wyjaśniają, że dzieci są poddawane terapii farmakologicznej. Przyjmowane leki wpływają na ich zachowanie w różny sposób. Nierzadko nauczyciele proszą więc o dostarczenie do placówki dokumentu od lekarza, w którym przedstawiona będzie diagnoza i podjęte sposoby leczenia. Czy takie postępowanie jest prawidłowa? Sprawdź, czy przedszkole lub szkoła może żądać zaświadczenia lekarskiego od rodziców agresywnego dziecka.