Dla części uczennic i uczniów, którzy spróbowali wagarów, kończy się na pojedynczych przypadkach samowolnej nieobecności. Jednak są także osoby, dla których wagarowanie staje się jednym ze sposobów funkcjonowania w szkolnej rzeczywistości. Jeśli w ich przypadku wagary raz pozwolą im osiągnąć cel (np. uniknąć złej oceny), jest duże prawdopodobieństwo, że spróbują ich znowu i że tendencja do wagarowania będzie się pogłębiać. Konsekwencje mogą być poważne. Dlatego warto zdecydowanie reagować już na pierwsze, nawet pozornie niewinne przypadki wagarowania.
Często zapominamy, że w zasięgu dzieci są substancje niemniej groźne w działaniu niż klasyczne narkotyki. Substancje te, choć nie zostały wymienione w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii, zażywane w nieodpowiedni sposób lub w nadmiarze są równie groźne dla zdrowia i życia. Nauczyciele muszą być świadomi tych zagrożeń i aktywnie działać w celu ochrony uczniów przed potencjalnymi skutkami zażywania substancji odurzających. Dowiedz się, które substancje odurzające są popularne wśród młodzieży, po czym poznać, że nastolatek po nie sięga. Sprawdź, jakie obowiązki spoczywają na nauczycielu, który wie o tym, że uczeń stosuje omawiane substancje.
Profilaktyka w edukacji towarzyszy nam od zawsze. Tradycyjna profilaktyka to szereg działań, które mają na celu zapobieganie zachowaniom niepożądanym. Z tym, że jeśli zapytamy przypadkowego dorosłego, czy miał w szkole zajęcia profilaktyczne, zapewne odpowie: „Tak, było o tym, aby nie palić papierosów, nie brać narkotyków, nie pić alkoholu”. Dzieje się tak, ponieważ myśląc o profilaktyce zwykle koncentrujemy się na zajęciach o „tych złych rzeczach”. Planując pracę nad przygotowaniem programu wychowawczo-profilaktycznego na rok 2023/2024 warto natomiast zastanowić się nad wykorzystaniem tzw. profilaktyki pozytywnej. Dowiedz się na czym może polegać prewencja w wychowaniu.
Ciąża to niezależnie od wieku i doświadczenia życiowego duże wyzwanie emocjonalne. Oczekiwaniu na dziecko towarzyszy często spora dawka niepokoju i wewnętrznych sprzeczności. Debiutujący rodzic wypływa na zupełnie nieznane wody, potrzebuje wsparcia bliskich i przestrzeni do tego, by zaadaptować się do nowego świata. Okres dorastania to czas, w którym z natury panują chaos, niepokój. Niezwykle zmienne są zarówno myśli o sobie, jak i uczucia względem świata. To moment budowania tożsamości, sprawdzania jakim się jest i jakim się chce być. Co się stanie, gdy nałożą się na siebie emocjonalne doświadczenia związane z ciążą i dorastaniem? Gdy rodzicami zostają nastolatki? Dowiedz się, jakiego wsparcia szkoła może i powinna udzielić uczennicy w ciąży.
Zbliżające się Święto Zmarłych to czas, w którym w głowach dzieci pojawia się wiele trudnych pytań, na które dorośli nie zawsze potrafią odpowiedzieć. Temat śmierci, utraty bliskich osób, dbania o ich pamięć niesie ze sobą silne emocje, z którymi niektórzy próbują poradzić sobie unikając rozmowy. Jednak strata to naturalny fragment życia człowieka, nie da się od niej uciec – jedyne, co można zrobić, to ją oswoić.
Każdy nauczyciel przynajmniej kilka razy w karierze zawodowej widział płaczącego ucznia. Z reguły w takiej sytuacji staramy się dowiedzieć, co się stało, a jeżeli to możliwe – wesprzeć ucznia w trudnym dla niego momencie. Jednak co w sytuacji, gdy źródłem problemu jest sam nauczyciel? Czy i jakie konsekwencje mogą spotkać nauczyciela, który swoim zachowaniem doprowadzi ucznia do łez?
Skuteczność realizacji zadań określonych w programie wychowawczo-profilaktycznym będzie uzależniona od określenia perspektywy czasowej, w jakiej zadanie powinno zostać zrealizowane, a także od wskazania osób odpowiedzialnych za ich wykonanie.
Program wychowawczo-profilaktyczny na rok szkolny 2022/2023 musi uwzględniać okoliczności związane z przyjęciem do szkoły uczniów z Ukrainy. W wielu szkołach modyfikacje wprowadzono już do programów realizowanych w roku 2021/2022. Teraz należy zastanowić się, które z przyjętych rozwiązań powinny znaleźć się w programie na kolejny rok. Sprawdź, jak opracować program wychowawczo-profilaktyczny na rok szkolny 2022/2023 z uwzględnieniem przyjęcia uczniów z Ukrainy.
Program wychowawczo-profilaktyczny podlega ewaluacji co najmniej raz w roku, co pozwoli określić jakich zmian wymaga, co należy poprawić, dodać, usunąć, aby program spełniał swoje zadania a praca szkoły zmierzała we właściwym kierunku.
Opracowanie programu poprawy efektywności wyników kształcenia lub wychowania jest jednym z najważniejszych działań podejmowanych w szkole w odpowiedzi na zalecenia organu nadzoru pedagogicznego. Kto jednak powinien opiniować taki program? Choć odpowiedź na to pytanie wynika wprost z przepisów prawa, w praktyce bywa przedmiotem nieporozumień. Sprawdź, kto opiniuje program poprawy efektywności kształcenia lub wychowania.
Współczesne badania psychologiczne i pedagogiczne wskazują na głębokie konsekwencje, jakie niesie za sobą dorastanie w rodzinie dysfunkcyjnej. Dzieci, które powinny doświadczać w domu wsparcia emocjonalnego i poczucia bezpieczeństwa, często są świadkami konfliktów, zaniedbania czy emocjonalnego chłodu. W takich warunkach samotność przestaje być jedynie stanem przejściowym – jest stałym elementem codzienności, wpływając na rozwój emocjonalny i społeczny młodego człowieka. W sytuacjach, gdy dom rodzinny przestaje pełnić swoją podstawową funkcję ochronną, często szkoła staje się jedynym miejscem, gdzie dziecko może znaleźć wsparcie i zrozumienie. Dlatego niezwykle ważne jest zrozumienie, jak rozpoznać symptomy emocjonalnego osamotnienia u ucznia oraz jak skutecznie interweniować, aby przeciwdziałać długofalowym skutkom wychowywania się w dysfunkcyjnej rodzinie.
Większość nauczycieli doświadczyła w swojej karierze sytuacji, w której rozmowa z rodzicami przybrała nieoczekiwany przebieg. Zdarza się, że rodzice stają się nie tyle roszczeniowi, co agresywni, zachowują się obraźliwie, a nawet grożą dyrektorowi czy nauczycielom. W konsekwencji wielu dyrektorów i nauczycieli zastanawia się czy prawo pozwala na nagrywanie rozmów w celach dowodowych.
Rola doradcy zawodowego w szkole w kształtowaniu drogi edukacyjno-zawodowej uczniów postrzegana jest dwojako. Z jednej strony odczuwalne jest wzmocnienie pozycji doradcy, z drugiej strony dla wielu rodziców, uczniów jego rola jest niedookreślona. Zdarza się również, że sami doradcy bądź osoby realizujące działania z zakresu doradztwa zawodowego czują się niepewnie, brakuje im narzędzi, trudno im znaleźć miejsce w społeczności szkolnej. Sprawdzamy, na czym polega rola doradcy.
Jednym z zadań nauczycieli i specjalistów pracujących z uczniami jest wspomaganie uczniów w wyborze kierunku kształcenia i zawodu. Obowiązek ten dotyczy wszystkich – także nauczycieli pracujących z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Doradztwo zawodowe dla uczniów z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego powinno być prowadzone w taki sposób, aby zapewnić im możliwość indywidualnego rozwoju, a także stworzyć warunki do aktywności zawodowej w przyszłości. O czym powinien pamiętać doradca zawodowy? Sprawdź, jakie są najważniejsze aspekty prowadzenia doradztwa dla uczniów z orzeczeniem.
Działania dotyczące preorientacji zawodowej w przedszkolu powinny być podejmowane w toku realizacji podstawy programowej wychowania przedszkolnego – nie trzeba więc opracowywać odrębnego programu. Podpowiadamy, jak powinna być organizowana preorientacja zawodowa w przedszkolu.
Wakacje to dla dzieci i nastolatków czas intensywnego budowania kompetencji społecznych. Mogą pobyć w różnych grupach, tych, które znają, np. wśród kuzynów, na koloniach organizowanych w szkole lub zupełnie nowych – jadąc na np. obóz z biura podróży. Niezależnie od tego, gdzie tworzy się nowa grupa zawsze zachodzi w niej proces grupowy. A tam, gdzie więcej niż jedna osoba dochodzi do konfliktów. To naturalne. Dowiedz się, jak zainterweniować, gdy dzieci przekraczają ustalone zasady i nie stosują się do ustaleń.
W codziennej pracy wychowawca lub pedagog spotyka się z wieloma problemowymi sytuacjami. Nie wszyscy uczniowie w klasie zachowują się wzorowo. Niektórym zdarza się przekraczać normy społeczne i łamać zasady. Najczęściej mówi się wtedy o pracy z uczniem sprawiającym trudności wychowawcze. Zwłaszcza gdy zawodzą typowe oddziaływania wychowawcze stosowane w szkole, a uczeń nie koryguje swojego zachowania. Potrzebujemy wtedy współpracy i wsparcia ze strony rodziców. Jak z nimi rozmawiać o trudnych zachowaniach ucznia? Jak zaangażować ich do współdziałania i zbudować porozumienie, które przyniesie pozytywną zmianę w jego funkcjonowaniu w środowisku szkolnym? Sprawdź, czym jest kontrakt wychowawczy i jak go stworzyć.
Rozwój umiejętności wykonawczych u dzieci istotnie wpływa na ich codzienne funkcjonowanie zarówno w szkole, jak i poza nią. Wielu nauczycieli staje przed wyzwaniem skutecznego wspierania swoich uczniów w nabywaniu tych niezbędnych kompetencji. Nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, że deficyty w zakresie umiejętności wykonawczych powodują m.in. trudności z koncentracją, organizacją zadań czy kontrolą emocji. W artykule wyjaśniono, czym są umiejętności wykonawcze oraz przedstawiono sprawdzone strategie i narzędzia, które pomagają w przezwyciężeniu tych problemów. Omówione zostaną metody identyfikacji deficytów wykonawczych oraz kroki niezbędne do wspierania rozwoju kluczowych umiejętności. Ekspertka udziela praktycznych porad i prezentuje konkretne rozwiązania, które nauczyciel wykorzystywać w codziennej pracy z uczniami.
Wakacyjny wyjazd z rówieśnikami to ogrom emocji. Zarówno radości, jak i lęku. Dla dziecka to idealna okazja do rozwijania mnóstwa kompetencji: samodzielności, komunikacji z innymi, nawiązywania relacji, radzenia sobie z separacją od rodziców. Każdy krok ku rozwojowi to jednak wyzwanie. A wyzwania budzą lęk. W obu stronach – często zarówno w rodzicach, jak i dzieciach. Kolonie i obozy to również momenty intensywnych przeżyć. Pojawiają się czasami kryzysy małe i duże. Tęsknota za rodzicami, konflikty w nowo zawiązanej grupie, wykluczenie. W czasie wakacji nie znikają również towarzyszące dzieciom kłopoty emocjonalne. Jak w tym wszystkim ma odnaleźć się wychowawca kolonijny? W artykule ekspertka zamieszcza zestaw wskazówek dla nauczycieli, którzy w okresie wakacji pełnią funkcje opiekunów na obozach i koloniach dla dzieci i młodzieży.
Dziecko, które jest ofiarą przestępstwa – zarówno przemocy, nadużycia, jak i innych form, jest narażone na wiele jego skutków. Samo przestępstwo jest poważnym zagrożeniem dla zdrowia psychicznego. Do tego dochodzi ryzyko wtórnej wiktymizacji z powodu udziału w postępowaniu sądowym i współpracy z innymi służbami. Jak wesprzeć ucznia w tak trudnej sytuacji? W artykule omawiamy zasady organizacji i udzielania wsparcia dziecięcym ofiarom przestępstwa.
Przemoc jest szczególnie dotkliwa, kiedy doświadczamy jej od osób, które powinny się nami opiekować, być wzorem, dawać bezpieczeństwo. Większość badań empirycznych w obszarze przemocy w szkole dotyczy przemocy rówieśniczej lub klimatu szkoły, którego jednym z ważnych elementów są relacje uczniów z nauczycielami. Odkąd prawnie zakazano przemocy fizycznej wobec dzieci obserwuję się jej znaczący spadek, jednak wciąż bagatelizowana jest przemoc emocjonalna, która zwłaszcza dla dzieci i młodzieży niesie ogromne konsekwencje. Przemoc nauczycieli wobec uczniów negatywnie wpływa na klimat szkoły i jest predyktorem wystąpieniem przemocy rówieśniczej, jak wygląda sytuacja w tym obszarze w Polsce i na świecie?
Wakacyjny wyjazd z rówieśnikami to ogrom emocji. Zarówno radości, jak i lęku. Dla dziecka to idealna okazja do rozwijania mnóstwa kompetencji: samodzielności, komunikacji z innymi, nawiązywania relacji, radzenia sobie z separacją od rodziców. Każdy krok ku rozwojowi to jednak wyzwanie. A wyzwania budzą lęk. W obu stronach – często zarówno w rodzicach, jak i dzieciach. Kolonie i obozy to również momenty intensywnych przeżyć. Pojawiają się czasami kryzysy małe i duże. Tęsknota za rodzicami, konflikty w nowo zawiązanej grupie, wykluczenie. W czasie wakacji nie znikają również towarzyszące dzieciom kłopoty emocjonalne. Jak w tym wszystkim ma odnaleźć się wychowawca kolonijny? W artykule ekspertka zamieszcza zestaw wskazówek dla nauczycieli, którzy w okresie wakacji pełnią funkcje opiekunów na obozach i koloniach dla dzieci i młodzieży.
Dziecko, które jest ofiarą przestępstwa – zarówno przemocy, nadużycia, jak i innych form, jest narażone na wiele jego skutków. Samo przestępstwo jest poważnym zagrożeniem dla zdrowia psychicznego. Do tego dochodzi ryzyko wtórnej wiktymizacji z powodu udziału w postępowaniu sądowym i współpracy z innymi służbami. Jak wesprzeć ucznia w tak trudnej sytuacji? W artykule omawiamy zasady organizacji i udzielania wsparcia dziecięcym ofiarom przestępstwa.
Okres dojrzewania to czas, w którym pojawia się nieskończona ilość wątpliwości. Jaki jestem? Kim jestem? Czy na pewno czuję się komfortowo ze swoim ciałem? Jaka jest moja orientacja seksualna? To tylko maleńka próbka pytań, które powstają w głowach zwyczajnych nastolatków. Dla niektórych z nich okres dorastania to też moment, w którym wątpliwości zaczynają krążyć wokół pojęcia płci. Dla najmłodszych pokoleń określenie „niebinarny” na stałe zagościło w słowniku i nikogo nie dziwi. Kim są uczniowie, którzy się identyfikują z tym pojęciem? Jak ich wesprzeć?
Przemoc jest szczególnie dotkliwa, kiedy doświadczamy jej od osób, które powinny się nami opiekować, być wzorem, dawać bezpieczeństwo. Większość badań empirycznych w obszarze przemocy w szkole dotyczy przemocy rówieśniczej lub klimatu szkoły, którego jednym z ważnych elementów są relacje uczniów z nauczycielami. Odkąd prawnie zakazano przemocy fizycznej wobec dzieci obserwuję się jej znaczący spadek, jednak wciąż bagatelizowana jest przemoc emocjonalna, która zwłaszcza dla dzieci i młodzieży niesie ogromne konsekwencje. Przemoc nauczycieli wobec uczniów negatywnie wpływa na klimat szkoły i jest predyktorem wystąpieniem przemocy rówieśniczej, jak wygląda sytuacja w tym obszarze w Polsce i na świecie?
Bullying to nie tylko fizyczna przemoc, ale cały wachlarz zachowań, które uderzają w godność i poczucie własnej wartości uczniów. To problem, który przybiera różne formy, dlatego wymaga nie tylko dostrzegania, ale i zrozumienia jego subtelniejszych, często ukrytych form. W artykule poruszona została tematyka ukrytej przemocy rówieśniczej, obejmującej zachowania takie jak wykluczenie, plotkowanie czy nękanie internetowe (cyberprzemoc). Przedstawiono charakterystyczne cechy bullyingu, jego długofalowe skutki dla ofiar oraz strategie, które mogą pomóc nauczycielom w identyfikacji i zapobieganiu temu zjawisku wśród dzieci i młodzieży. Autor udziela również wskazówek, jak tworzyć bezpieczne i wspierające środowisko edukacyjne, promując jednocześnie kulturę szacunku i tolerancji.
Często podczas rozmów na temat bullyingu zarówno dorośli jak i sami uczniowie zadają sobie pytanie: dlaczego mimo to, że wiele osób wiedziało o trudnych zdarzeniach w klasie, nikt o tym nie poinformował. Nie skorzystał z dostępnych w szkole rozwiązań takich jak pójście do pedagoga czy psychologa jak zgłoszenie się do dyrektora jak napisanie informacji przez dziennik elektroniczny lub innym kanałem komunikacji.
Przyprowadzanie do przedszkola i szkoły dzieci z objawami przeziębienia to jeden z tych problemów, z którymi nauczyciele spotykają się niemal wszyscy nauczyciele. Często, kiedy nauczyciel widzi, że dziecko źle się czuje, pojawia się pokusa podania mu leku przeciwgorączkowego lub przeciwbólowego. Należy jednak pamiętać, że w żadnym razie nauczyciel nie powinien podawać dziecku leków bez wiedzy i zgody rodziców.
Nie jest łatwo rozmawiać z młodzieżą na temat AIDS. Dość powszechne jest przekonanie, że AIDS to problem starszych pokoleń. Nastolatki mogą myśleć, że ten kłopot dawno przeminął i obecnie zagrożenie zarażeniem jest niewielkie. Krajowe Centrum ds. AIDS donosi jednak, że to nieprawda. Codziennie na świecie wirusem HIV zakaża się 6 tysięcy osób, w Polsce to około 2-3 osoby dziennie. Rocznie w Polsce wykrywa się kilkaset zakażeń.
Profilaktyczna opieka zdrowotna w szkole jest sprawowana nad uczniami do ukończenia 19 roku życia. W przypadku uczniów z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego – do ukończenia szkoły ponadpodstawowej. O ile jednak okres sprawowania tej opieki nad osobami z niepełnosprawnością może zostać wydłużony, o tyle – jak każdy pełnoletni uczeń mogą oni wyrazić sprzeciw wobec sprawowania tej opieki. W artykule omówiono zagadnienia dotyczące opieki zdrowotnej nad pełnoletnim uczniem z niepełnosprawnością intelektualną. W przykładach wskazano na postępowanie w sytuacji, gdy uczeń ten dodatkowo choruje przewlekle – na cukrzycę.
Praca wychowawcza w szkole musi nadążać za pojawiającymi się problemami uczniów. Znakiem czasu bez wątpienia jest rewolucja komputerowa ogarniająca różne sfery życia nie tylko dorosłych, ale też dzieci i młodzieży. Podpowiadamy w jaki sposób chronić dzieci przed cyberuzależnieniem i cyberprzemocą – zarówno w szkole, jak i w domu.
Z badań wynika, że ok. 95% dzieci używa telefonów komórkowych, z czego połowa aktywnie z nich korzysta kilkadziesiąt razy dziennie. Coraz częściej określa się współczesne dzieci mianem pokolenia pochylonych głów. Sprawdzamy, dlaczego dzieci tak lubią korzystać z telefonów i jak oduczać ich tego przyzwyczajenia według 10 prostych zasad.
Jak reagować na cyberprzemoc w szkole? Czy istnieje modelowy schemat rozwiązywania problemu, pasujący do każdej sytuacji? W artykule przedstawiamy informacje, jaki kroki należy przedsięwziąć, aby skutecznie radzić sobie z sytuacją cyberprzemocy.