Dla części uczennic i uczniów, którzy spróbowali wagarów, kończy się na pojedynczych przypadkach samowolnej nieobecności. Jednak są także osoby, dla których wagarowanie staje się jednym ze sposobów funkcjonowania w szkolnej rzeczywistości. Jeśli w ich przypadku wagary raz pozwolą im osiągnąć cel (np. uniknąć złej oceny), jest duże prawdopodobieństwo, że spróbują ich znowu i że tendencja do wagarowania będzie się pogłębiać. Konsekwencje mogą być poważne. Dlatego warto zdecydowanie reagować już na pierwsze, nawet pozornie niewinne przypadki wagarowania.
Często zapominamy, że w zasięgu dzieci są substancje niemniej groźne w działaniu niż klasyczne narkotyki. Substancje te, choć nie zostały wymienione w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii, zażywane w nieodpowiedni sposób lub w nadmiarze są równie groźne dla zdrowia i życia. Nauczyciele muszą być świadomi tych zagrożeń i aktywnie działać w celu ochrony uczniów przed potencjalnymi skutkami zażywania substancji odurzających. Dowiedz się, które substancje odurzające są popularne wśród młodzieży, po czym poznać, że nastolatek po nie sięga. Sprawdź, jakie obowiązki spoczywają na nauczycielu, który wie o tym, że uczeń stosuje omawiane substancje.
Profilaktyka w edukacji towarzyszy nam od zawsze. Tradycyjna profilaktyka to szereg działań, które mają na celu zapobieganie zachowaniom niepożądanym. Z tym, że jeśli zapytamy przypadkowego dorosłego, czy miał w szkole zajęcia profilaktyczne, zapewne odpowie: „Tak, było o tym, aby nie palić papierosów, nie brać narkotyków, nie pić alkoholu”. Dzieje się tak, ponieważ myśląc o profilaktyce zwykle koncentrujemy się na zajęciach o „tych złych rzeczach”. Planując pracę nad przygotowaniem programu wychowawczo-profilaktycznego na rok 2023/2024 warto natomiast zastanowić się nad wykorzystaniem tzw. profilaktyki pozytywnej. Dowiedz się na czym może polegać prewencja w wychowaniu.
Zbliżające się Święto Zmarłych to czas, w którym w głowach dzieci pojawia się wiele trudnych pytań, na które dorośli nie zawsze potrafią odpowiedzieć. Temat śmierci, utraty bliskich osób, dbania o ich pamięć niesie ze sobą silne emocje, z którymi niektórzy próbują poradzić sobie unikając rozmowy. Jednak strata to naturalny fragment życia człowieka, nie da się od niej uciec – jedyne, co można zrobić, to ją oswoić.
Każdy nauczyciel przynajmniej kilka razy w karierze zawodowej widział płaczącego ucznia. Z reguły w takiej sytuacji staramy się dowiedzieć, co się stało, a jeżeli to możliwe – wesprzeć ucznia w trudnym dla niego momencie. Jednak co w sytuacji, gdy źródłem problemu jest sam nauczyciel? Czy i jakie konsekwencje mogą spotkać nauczyciela, który swoim zachowaniem doprowadzi ucznia do łez?
Klęska, porażka, dramat? Niekoniecznie. Odpowiedni mindset pozwoli wykorzystać niepowodzenia wychowawcze do samorozwoju i doskonalenia warsztatu pracy. Niepowodzeń oświadczamy wielokrotnie w codziennej pracy z uczniami lub ich rodzicami, a także we współpracy z innymi członkami rady pedagogicznej. Jeśli założymy, że są czymś naturalnym, a nawet potrzebnym, możemy wykorzystać je do samodoskonalenia.
26 stycznia 2018 r. weszła w życie zmiana rozporządzenia MEN z 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii. Sprawdź, co to oznacza dla działalności profilaktycznej szkoły i do kiedy należy uzupełnić diagnozę w zakresie zagrożeń oraz program wychowawczo-profilaktyczny.
Skuteczność realizacji zadań określonych w programie wychowawczo-profilaktycznym będzie uzależniona od określenia perspektywy czasowej, w jakiej zadanie powinno zostać zrealizowane, a także od wskazania osób odpowiedzialnych za ich wykonanie.
Program wychowawczo-profilaktyczny na rok szkolny 2022/2023 musi uwzględniać okoliczności związane z przyjęciem do szkoły uczniów z Ukrainy. W wielu szkołach modyfikacje wprowadzono już do programów realizowanych w roku 2021/2022. Teraz należy zastanowić się, które z przyjętych rozwiązań powinny znaleźć się w programie na kolejny rok. Sprawdź, jak opracować program wychowawczo-profilaktyczny na rok szkolny 2022/2023 z uwzględnieniem przyjęcia uczniów z Ukrainy.
Współczesne badania psychologiczne i pedagogiczne wskazują na głębokie konsekwencje, jakie niesie za sobą dorastanie w rodzinie dysfunkcyjnej. Dzieci, które powinny doświadczać w domu wsparcia emocjonalnego i poczucia bezpieczeństwa, często są świadkami konfliktów, zaniedbania czy emocjonalnego chłodu. W takich warunkach samotność przestaje być jedynie stanem przejściowym – jest stałym elementem codzienności, wpływając na rozwój emocjonalny i społeczny młodego człowieka. W sytuacjach, gdy dom rodzinny przestaje pełnić swoją podstawową funkcję ochronną, często szkoła staje się jedynym miejscem, gdzie dziecko może znaleźć wsparcie i zrozumienie. Dlatego niezwykle ważne jest zrozumienie, jak rozpoznać symptomy emocjonalnego osamotnienia u ucznia oraz jak skutecznie interweniować, aby przeciwdziałać długofalowym skutkom wychowywania się w dysfunkcyjnej rodzinie.
Większość nauczycieli doświadczyła w swojej karierze sytuacji, w której rozmowa z rodzicami przybrała nieoczekiwany przebieg. Zdarza się, że rodzice stają się nie tyle roszczeniowi, co agresywni, zachowują się obraźliwie, a nawet grożą dyrektorowi czy nauczycielom. W konsekwencji wielu dyrektorów i nauczycieli zastanawia się czy prawo pozwala na nagrywanie rozmów w celach dowodowych.
Jeżeli dyrektor szkoły ma sprawdzone, wiarygodne informacje dotyczące sytuacji, w których uprawnienia nauczyciela zostały naruszone, zobowiązany jest poinformować odpowiednie organy państwa o przestępstwach popełnionych w stosunku do nauczycieli jako osób korzystających z ochrony, jaka przysługuje funkcjonariuszom publicznym. Podpowiadamy, jak postępować, gdy rodzic nęka nauczycieli i ich uprawnienia zostają naruszone.
Jednym z zadań nauczycieli i specjalistów pracujących z uczniami jest wspomaganie uczniów w wyborze kierunku kształcenia i zawodu. Obowiązek ten dotyczy wszystkich – także nauczycieli pracujących z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Doradztwo zawodowe dla uczniów z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego powinno być prowadzone w taki sposób, aby zapewnić im możliwość indywidualnego rozwoju, a także stworzyć warunki do aktywności zawodowej w przyszłości. O czym powinien pamiętać doradca zawodowy? Sprawdź, jakie są najważniejsze aspekty prowadzenia doradztwa dla uczniów z orzeczeniem.
Działania dotyczące preorientacji zawodowej w przedszkolu powinny być podejmowane w toku realizacji podstawy programowej wychowania przedszkolnego – nie trzeba więc opracowywać odrębnego programu. Podpowiadamy, jak powinna być organizowana preorientacja zawodowa w przedszkolu.
Wiosna to moment przełomowy dla ósmoklasistów. Przed nimi pierwsze dorosłe wyzwanie – wybór profilu klasy w liceum ogólnokształcącym lub branży, w której chcą się kształcić. Nie jest łatwo podejmować wiążące decyzje w wieku 14-15 lat. W artykule podpowiadamy, jak wspierać dziecko w wyborze szkoły.
Praca z grupą wymaga szerokiego spektrum kompetencji. Nauczyciel codziennie korzysta ze swoich umiejętności adaptacji do zmiennych warunków, pokładów cierpliwości i kreatywności. Zwłaszcza, gdy uczniowie mają odmienne zasoby i zupełnie różne potrzeby. Frustracja nadchodzi, gdy nauczyciel czuje się bezradny i mało skuteczny. Co zrobić, gdy uczniowie nie wykonują poleceń i nie biorą aktywnego udziału w procesie nauczania. Co może leżeć u źródła takiej sytuacji?
W ostatnich latach coraz ważniejszą rolę w procesie edukacyjnym odgrywają nowoczesne metody nauczania. Jednym z popularniejszych sposobów zachęcania uczniów do nauki jest wprowadzanie elementów grywalizacji. Okazuje się, że (kojarzące się z życiem pozaszkolnym) gry pozwalają na zwiększenie motywacji do nauki i są doskonałą zachętą do podejmowania przez uczniów określonych działań. Dowiedz się, jak efektywnie wykorzystać mechanizmy gier do nauki, a także jakie korzyści płyną z wprowadzenia tych rozwiązań podczas pracy w szkole. W artykule przedstawimy konkretne narzędzia, które można wykorzystać, aby skutecznie angażować uczniów, którzy będą zdobywać wiedzę, a przy okazji trenować logiczne myślenie oraz rozwijać umiejętność współpracy i komunikacji.
Zaburzenia ze spektrum autyzmu to temat, który może wydawać się trudny do omówienia z uczniami. Jednak jego zrozumienie jest bardzo ważnym krokiem do wykształcenia empatii, akceptacji i wsparcia dla osób, które mogą postrzegać świat inaczej niż większość. W środowisku szkolnym rozmowa na temat zaburzeń ze spektrum autyzmu nabiera szczególnego znaczenia. Szkoła to miejsce, w którym dzieci spędzają dużo czasu, zdobywają nie tylko wiedzę, ale także kompetencje społeczne. To tu kształtują się ich postawy wobec odmienności. Ucząc dzieci, jak rozmawiać o zaburzeniach ze spektrum autyzmu i jak wspierać kolegów i koleżanki, nauczyciel przyczynia się do tworzenia bezpiecznego i przyjaznego środowiska dla wszystkich uczniów. Dowiedz się, jak rozmawiać z dziećmi o zaburzeniach ze spektrum autyzmu.
Dziecko, które jest ofiarą przestępstwa – zarówno przemocy, nadużycia, jak i innych form, jest narażone na wiele jego skutków. Samo przestępstwo jest poważnym zagrożeniem dla zdrowia psychicznego. Do tego dochodzi ryzyko wtórnej wiktymizacji z powodu udziału w postępowaniu sądowym i współpracy z innymi służbami. Jak wesprzeć ucznia w tak trudnej sytuacji? W artykule omawiamy zasady organizacji i udzielania wsparcia dziecięcym ofiarom przestępstwa.
Przemoc jest szczególnie dotkliwa, kiedy doświadczamy jej od osób, które powinny się nami opiekować, być wzorem, dawać bezpieczeństwo. Większość badań empirycznych w obszarze przemocy w szkole dotyczy przemocy rówieśniczej lub klimatu szkoły, którego jednym z ważnych elementów są relacje uczniów z nauczycielami. Odkąd prawnie zakazano przemocy fizycznej wobec dzieci obserwuję się jej znaczący spadek, jednak wciąż bagatelizowana jest przemoc emocjonalna, która zwłaszcza dla dzieci i młodzieży niesie ogromne konsekwencje. Przemoc nauczycieli wobec uczniów negatywnie wpływa na klimat szkoły i jest predyktorem wystąpieniem przemocy rówieśniczej, jak wygląda sytuacja w tym obszarze w Polsce i na świecie?
Okres dojrzewania to czas, w którym pojawia się nieskończona ilość wątpliwości. Jaki jestem? Kim jestem? Czy na pewno czuję się komfortowo ze swoim ciałem? Jaka jest moja orientacja seksualna? To tylko maleńka próbka pytań, które powstają w głowach zwyczajnych nastolatków. Dla niektórych z nich okres dorastania to też moment, w którym wątpliwości zaczynają krążyć wokół pojęcia płci. Dla najmłodszych pokoleń określenie „niebinarny” na stałe zagościło w słowniku i nikogo nie dziwi. Kim są uczniowie, którzy się identyfikują z tym pojęciem? Jak ich wesprzeć?
Dziecko, które jest ofiarą przestępstwa – zarówno przemocy, nadużycia, jak i innych form, jest narażone na wiele jego skutków. Samo przestępstwo jest poważnym zagrożeniem dla zdrowia psychicznego. Do tego dochodzi ryzyko wtórnej wiktymizacji z powodu udziału w postępowaniu sądowym i współpracy z innymi służbami. Jak wesprzeć ucznia w tak trudnej sytuacji? W artykule omawiamy zasady organizacji i udzielania wsparcia dziecięcym ofiarom przestępstwa.
Okres dojrzewania to czas, w którym pojawia się nieskończona ilość wątpliwości. Jaki jestem? Kim jestem? Czy na pewno czuję się komfortowo ze swoim ciałem? Jaka jest moja orientacja seksualna? To tylko maleńka próbka pytań, które powstają w głowach zwyczajnych nastolatków. Dla niektórych z nich okres dorastania to też moment, w którym wątpliwości zaczynają krążyć wokół pojęcia płci. Dla najmłodszych pokoleń określenie „niebinarny” na stałe zagościło w słowniku i nikogo nie dziwi. Kim są uczniowie, którzy się identyfikują z tym pojęciem? Jak ich wesprzeć?
Mam złe sny, boję się zasnąć, a jak nie śpię, to i tak mi się wszystko przypomina. Nie mogę się na niczym skupić, mam poczucie, że nic nie ma sensu. Czasem czuję się tak źle, że nie wiem, co robić. Chciałbym zapomnieć o tamtej sytuacji, ale nie potrafię, ciągle mnie prześladuje . W taki sposób myślą dzieci, które doświadczyły traumy i zmagają się z zespołem stresu pourazowego. Silny uraz psychiczny może zaburzyć całe funkcjonowanie dziecka lub nastolatka. Dlatego warto wiedzieć, jak rozróżnić traumę od kryzysu sytuacyjnego i w jaki sposób wesprzeć ucznia z jej objawami. Trzeba bowiem mieć świadomość, że doświadczenie może dotyczyć każdego ucznia, a dyrektor i nauczyciele powinni być przygotowani do interweniowania w przypadku jej wystąpienia. Dowiedz się, co może wywołać traumę oraz jak nauczyciele i specjaliści mogą wspierać dziecko z doświadczeniem traumy.
Przemoc jest szczególnie dotkliwa, kiedy doświadczamy jej od osób, które powinny się nami opiekować, być wzorem, dawać bezpieczeństwo. Większość badań empirycznych w obszarze przemocy w szkole dotyczy przemocy rówieśniczej lub klimatu szkoły, którego jednym z ważnych elementów są relacje uczniów z nauczycielami. Odkąd prawnie zakazano przemocy fizycznej wobec dzieci obserwuję się jej znaczący spadek, jednak wciąż bagatelizowana jest przemoc emocjonalna, która zwłaszcza dla dzieci i młodzieży niesie ogromne konsekwencje. Przemoc nauczycieli wobec uczniów negatywnie wpływa na klimat szkoły i jest predyktorem wystąpieniem przemocy rówieśniczej, jak wygląda sytuacja w tym obszarze w Polsce i na świecie?
Bullying to nie tylko fizyczna przemoc, ale cały wachlarz zachowań, które uderzają w godność i poczucie własnej wartości uczniów. To problem, który przybiera różne formy, dlatego wymaga nie tylko dostrzegania, ale i zrozumienia jego subtelniejszych, często ukrytych form. W artykule poruszona została tematyka ukrytej przemocy rówieśniczej, obejmującej zachowania takie jak wykluczenie, plotkowanie czy nękanie internetowe (cyberprzemoc). Przedstawiono charakterystyczne cechy bullyingu, jego długofalowe skutki dla ofiar oraz strategie, które mogą pomóc nauczycielom w identyfikacji i zapobieganiu temu zjawisku wśród dzieci i młodzieży. Autor udziela również wskazówek, jak tworzyć bezpieczne i wspierające środowisko edukacyjne, promując jednocześnie kulturę szacunku i tolerancji.
Często podczas rozmów na temat bullyingu zarówno dorośli jak i sami uczniowie zadają sobie pytanie: dlaczego mimo to, że wiele osób wiedziało o trudnych zdarzeniach w klasie, nikt o tym nie poinformował. Nie skorzystał z dostępnych w szkole rozwiązań takich jak pójście do pedagoga czy psychologa jak zgłoszenie się do dyrektora jak napisanie informacji przez dziennik elektroniczny lub innym kanałem komunikacji.
Przyprowadzanie do przedszkola i szkoły dzieci z objawami przeziębienia to jeden z tych problemów, z którymi nauczyciele spotykają się niemal wszyscy nauczyciele. Często, kiedy nauczyciel widzi, że dziecko źle się czuje, pojawia się pokusa podania mu leku przeciwgorączkowego lub przeciwbólowego. Należy jednak pamiętać, że w żadnym razie nauczyciel nie powinien podawać dziecku leków bez wiedzy i zgody rodziców.
Nie jest łatwo rozmawiać z młodzieżą na temat AIDS. Dość powszechne jest przekonanie, że AIDS to problem starszych pokoleń. Nastolatki mogą myśleć, że ten kłopot dawno przeminął i obecnie zagrożenie zarażeniem jest niewielkie. Krajowe Centrum ds. AIDS donosi jednak, że to nieprawda. Codziennie na świecie wirusem HIV zakaża się 6 tysięcy osób, w Polsce to około 2-3 osoby dziennie. Rocznie w Polsce wykrywa się kilkaset zakażeń.
Profilaktyczna opieka zdrowotna w szkole jest sprawowana nad uczniami do ukończenia 19 roku życia. W przypadku uczniów z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego – do ukończenia szkoły ponadpodstawowej. O ile jednak okres sprawowania tej opieki nad osobami z niepełnosprawnością może zostać wydłużony, o tyle – jak każdy pełnoletni uczeń mogą oni wyrazić sprzeciw wobec sprawowania tej opieki. W artykule omówiono zagadnienia dotyczące opieki zdrowotnej nad pełnoletnim uczniem z niepełnosprawnością intelektualną. W przykładach wskazano na postępowanie w sytuacji, gdy uczeń ten dodatkowo choruje przewlekle – na cukrzycę.
Praca wychowawcza w szkole musi nadążać za pojawiającymi się problemami uczniów. Znakiem czasu bez wątpienia jest rewolucja komputerowa ogarniająca różne sfery życia nie tylko dorosłych, ale też dzieci i młodzieży. Podpowiadamy w jaki sposób chronić dzieci przed cyberuzależnieniem i cyberprzemocą – zarówno w szkole, jak i w domu.
Z badań wynika, że ok. 95% dzieci używa telefonów komórkowych, z czego połowa aktywnie z nich korzysta kilkadziesiąt razy dziennie. Coraz częściej określa się współczesne dzieci mianem pokolenia pochylonych głów. Sprawdzamy, dlaczego dzieci tak lubią korzystać z telefonów i jak oduczać ich tego przyzwyczajenia według 10 prostych zasad.
Jak reagować na cyberprzemoc w szkole? Czy istnieje modelowy schemat rozwiązywania problemu, pasujący do każdej sytuacji? W artykule przedstawiamy informacje, jaki kroki należy przedsięwziąć, aby skutecznie radzić sobie z sytuacją cyberprzemocy.