Z raportu NIK opublikowanego w lipcu 2022 r. wynika, że szkoły nie organizują profilaktyki wad postawy u uczniów w sposób kompleksowy. Tymczasem zniekształcenia kręgosłupa oraz wady stóp i kolan to najczęstszy problem zdrowotny wśród dzieci i młodzieży, wyprzedzający inne schorzenia – dotykają one od 50 do 60% uczniów. W listopadzie 2022 r. do Ministra Edukacji i Nauki oraz Ministra zdrowia skierowani interpelację w sprawie wprowadzenia do szkół obowiązkowych zajęć korekcyjnych.
Z sondażu CBOS wynika, że 94% uczniów i studentów używa wulgaryzmów. Jednak przeklinanie zaczyna się już w przedszkolu. Czy ten trend da się jeszcze zatrzymać? Dowiedz się, skąd w słowniku dzieci i młodzieży tak wiele niecenzuralnych wyrazów i jak wytłumaczyć dziecku, że nie każde usłyszane słowo warto powtarzać? Poznaj sposoby radzenia sobie z problemem w różnych grupach wiekowych.
Nie jest łatwo rozmawiać z młodzieżą na temat AIDS. Dość powszechne jest przekonanie, że AIDS to problem starszych pokoleń. Nastolatki mogą myśleć, że ten kłopot dawno przeminął i obecnie zagrożenie zarażeniem jest niewielkie. Krajowe Centrum ds. AIDS donosi jednak, że to nieprawda. Codziennie na świecie wirusem HIV zakaża się 6 tysięcy osób, w Polsce to około 2-3 osoby dziennie. Rocznie w Polsce wykrywa się kilkaset zakażeń.
Kwestia wychodzenia i korzystania z toalety w przedszkolu i szkole to jeden z bardziej kontrowersyjnych tematów dotyczących codziennego funkcjonowania uczniów. Czy dziecko może samo udać się do niej w czasie zajęć? Czy nauczyciel ma obowiązek pomagania przedszkolakowi? A co ze starszymi uczniami, którzy posiadają orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego? Sprawdź, jakie są obowiązki placówki oświatowej i nauczycieli.
Egzamin ósmoklasisty to ważne wydarzenie w życiu dziecka, które wieńczy naukę w szkole podstawowej. Uczniom oraz rodzicom wydaje się, że po egzaminie nic już nie będzie takie samo. Od wyników zależy przecież to, w jakiej szkole młodzież będzie kontynuowała naukę od września 2022 r. A przecież dwa lata poprzedzające egzamin były jednym z najdziwniejszych szkolnych doświadczeń młodzieży. Stres przedegzaminacyjny jest ogromny, a nauczyciele zamiast dodać otuchy, zwracają uczniom uwagę na zaległości, wypominają "lenistwo" w okresie zdalnego nauczania i przypominają, jak duże jeszcze trzeba nadrobić. A przecież na "nadrabianie" nie ma już czasu. Jedne, co dzisiaj może realnie pomóc uczniom, to wiedza, jak opanować trudne emocje przed egzaminem ósmoklasisty.
Nauczyciele skarżą się, że korzystanie przez dzieci i młodzież z telefonów komórkowych w czasie lekcji utrudnia prowadzenie zajęć. Wielu młodych ludzi pozwala sobie również nagrywanie i robienie zdjęć nauczycielom i rówieśnikom. Jak rozwiązać ten problem? W niektórych szkołach obowiązuje zakaz przynoszenia telefonów, w innych telefony są odbierane przed lekcjami i oddawane po ich zakończeniu. Czy takie rozwiązania są właściwe? Sprawdź, czy można zabierać uczniom telefony komórkowe i jak rozwiązać problem niewłaściwego korzystania ze smartfonów w czasie pobytu w szkole?
Skuteczność realizacji zadań określonych w programie wychowawczo-profilaktycznym będzie uzależniona od określenia perspektywy czasowej, w jakiej zadanie powinno zostać zrealizowane, a także od wskazania osób odpowiedzialnych za ich wykonanie.
Program wychowawczo-profilaktyczny na rok szkolny 2022/2023 musi uwzględniać okoliczności związane z przyjęciem do szkoły uczniów z Ukrainy. W wielu szkołach modyfikacje wprowadzono już do programów realizowanych w roku 2021/2022. Teraz należy zastanowić się, które z przyjętych rozwiązań powinny znaleźć się w programie na kolejny rok. Sprawdź, jak opracować program wychowawczo-profilaktyczny na rok szkolny 2022/2023 z uwzględnieniem przyjęcia uczniów z Ukrainy.
Od roku szkolnego 2019/2020 szkoła ma obowiązek opracowania programu wychowawczo-profilaktycznego na podstawie wyników diagnozy uwzględniającej zagrożenia związane z używaniem substancji psychotropowych, środków zastępczych oraz nowych substancji psychoaktywnych. Sprawdź, jak zrealizować nowy obowiązek, zapoznaj się z przykładowym programem wychowawczo-profilaktycznym na rok 2019/2020 i pobierz przykładowe uchwały rady rodziców i rady pedagogicznej! Ten artykuł został przeniesiony do archiwum. Zapoznaj się z aktualnymi wskazówkami: Program wychowawczo-profilaktyczny 2021/2022
Korzystanie z dzienników elektronicznych znacznie ułatwiło komunikację z rodzicami. E-dzienniki pozwoliły także na ograniczenie „papierowej” korespondencji z rodzicami. Nie oznacza to jednak, że rodzice zupełnie nie muszą już składać własnoręcznych podpisów na dokumentach szkolnych. To z kolei nierzadko daje przestrzeń do nadużyć – zdarza się, że uczniowie podrabiają podpisy rodziców i opiekunów. Jaką odpowiedzialność ponosi uczeń za sfałszowanie podpisu rodzica? Czy podrobienie podpisu innej osoby oznacza popełnienie przestępstwa?
Informacja o niepełnosprawności intelektualnej dziecka to dla rodziców ogromny wstrząs. To naturalne, że rodzice marzą o dobrej przyszłości dla swoich dzieci. Pragną, by miały szanowany społecznie zawód, chcą, by ich dziecko wyróżniało się swoimi pasjami, by rozwijało mocne strony i skorzystało z nich w przyszłości. Diagnoza niepełnosprawności intelektualnej sprawia, że rodzic traci grunt pod nogami. Nie zawsze również rozumie, co właściwie oznacza takie rozpoznanie. Co ważne – nie zawsze udaje się postawić diagnozę jeszcze przed rozpoczęciem edukacji. Dowiedz się, jak wspierać rodziców dzieci z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, którzy zdecydowali, że dziecko będzie uczęszczało do szkoły ogólnodostępnej.
Od 1 września 2022 r. w szkołach obowiązkowo zatrudniono psychologów. W niektórych szkołach takie stanowiska wcześniej nie funkcjonowały. W związku z tym wielu rodziców nie zgadza się na to, aby psycholog pracował z ich dzieckiem i sprzeciwiają się, by specjaliści mieli wgląd w dotyczącą ich dokumentację. Sprawdź, czy istnieje podstawa prawna ograniczenia dostępu psychologa do danych osobowych ucznia.
Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego (WSDZ) dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych i innych form wychowania przedszkolnego oraz program realizacji WSDZ na rok szkolny 2020/2021
Sprawdź, jak może wyglądać wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego (WSDZ) dla branżowej szkoły I stopnia, technikum i liceum ogólnokształcącego na przykładzie branżowej szkoły I stopnia oraz program realizacji WSDZ na rok szkolny 2020/2021.
Aktywne uczenie się to podejście edukacyjne, które skupia się na zaangażowaniu uczniów w procesie nauki. W odróżnieniu od tradycyjnych, biernych metod nauczania, aktywne metody aktywizują uczniów pobudzając ich ciekawość, kreatywność oraz samodzielne myślenie. W tym artykule wyjaśniamy, czym jest aktywne uczenie się oraz wyjaśniamy, dlaczego to podejście jest tak ważne dla współczesnej edukacji. Autorka przedstawia korzyści aktywnego uczenia się dla uczniów, nauczycieli i szkół oraz wskazuje, które technologie mogą wspierać proces uczenia się.
Drama edukacyjna jest jedną z najpopularniejszych metod aktywnych wykorzystywanych w procesie edukacyjnym i wychowawczym. W artykule szczegółowo omówiono aspekty tej metody, wymieniono płynące z niej korzyści oraz przedstawiono techniki dramowe, które mogą być stosowane w praktyce. Materiał pomaga zrozumieć, w jaki sposób drama edukacyjna może wspomagać rozwój dzieci i młodzieży i jak korzystać z niej na poszczególnych lekcjach. Okazuje się bowiem, że wcielanie się w role można wykorzystać nie tylko na zajęciach terapeutycznych czy przewidujących zabawę w teatr, ale również na przedmiotach ścisłych.
Grupa rówieśnicza to niezaprzeczalnie najbardziej naturalne środowisko rozwoju każdego nastolatka. Bliski kontakt z równolatkami jest w okresie dorastania potrzebny jak powietrze. To w grupie buduje się tożsamość jednostki. W relacjach z innymi młody człowiek dowiaduje się kim jest, jaki jest i czego potrzebuje. Grupa ma jednak różne oblicza. Potrafi być zarówno środowiskiem bardzo wspierającym, jak i bardzo destrukcyjnym. Wszystko zależy od procesu grupowego, jaki w niej przebiega i zasobów, jakie posiada. Pracując z grupami nastoletnimi możemy osiągnąć bardzo wiele i ułatwić nastolatkom trudną podróż do dorosłości. Warto jednak świadomie wykorzystywać odpowiednie techniki i znać naturę grupy.
Czym właściwie są zaburzenia zachowania? Czy każde dziecko, które zachowuje się agresywnie ma kłopoty z zachowaniem? W jaki sposób reagować na agresywne reakcje młodego człowieka i kiedy właściwie można o nich tak mówić? Hasło „agresja” przysparza wiele kłopotów. Pojawia się często w narracji dorosłych w odniesieniu do złości, stawiania granic, odmowy, oporu lub niechęci. Nie zawsze opisywane zachowanie rzeczywiście jest agresywne. Co zrobić, gdy jednak rzeczywiście pojawiają się reakcje tego typu?
Wprowadzenie do nowego środowiska szkolnego stanowi wyzwanie zarówno dla uczniów jak i dla ich rodzin. Dzieci przybywające z innego kraju muszą zmierzyć się nie tylko z różnicami językowymi i systemami edukacyjnymi, ale także z nowymi rówieśnikami, nauczycielami oraz zasadami szkolnymi. Adaptacja może przebiegać różnie w zależności od osobowości ucznia. Niektórzy szybko nawiązują kontakty, traktując nową sytuację jako przygodę. Inni mogą przejawiać nietypowe zachowania związane z wysokim stresem, kryzysem czy niechęcią do przebywania w Polsce. W artykule ekspertka tłumaczy, dlaczego nie jest zalecane natychmiastowe kierowanie ucznia do poradni psychologiczno-pedagogicznej. Zwraca również uwagę, w jaki sposób przekazać informację o konieczności pogłębienia diagnozy, w sytuacji, gdy nauczyciele stwierdzają taką potrzebę.
Wakacyjny wyjazd z rówieśnikami to ogrom emocji. Zarówno radości, jak i lęku. Dla dziecka to idealna okazja do rozwijania mnóstwa kompetencji: samodzielności, komunikacji z innymi, nawiązywania relacji, radzenia sobie z separacją od rodziców. Każdy krok ku rozwojowi to jednak wyzwanie. A wyzwania budzą lęk. W obu stronach – często zarówno w rodzicach, jak i dzieciach. Kolonie i obozy to również momenty intensywnych przeżyć. Pojawiają się czasami kryzysy małe i duże. Tęsknota za rodzicami, konflikty w nowo zawiązanej grupie, wykluczenie. W czasie wakacji nie znikają również towarzyszące dzieciom kłopoty emocjonalne. Jak w tym wszystkim ma odnaleźć się wychowawca kolonijny? W artykule ekspertka zamieszcza zestaw wskazówek dla nauczycieli, którzy w okresie wakacji pełnią funkcje opiekunów na obozach i koloniach dla dzieci i młodzieży.
Czym właściwie są zaburzenia zachowania? Czy każde dziecko, które zachowuje się agresywnie ma kłopoty z zachowaniem? W jaki sposób reagować na agresywne reakcje młodego człowieka i kiedy właściwie można o nich tak mówić? Hasło „agresja” przysparza wiele kłopotów. Pojawia się często w narracji dorosłych w odniesieniu do złości, stawiania granic, odmowy, oporu lub niechęci. Nie zawsze opisywane zachowanie rzeczywiście jest agresywne. Co zrobić, gdy jednak rzeczywiście pojawiają się reakcje tego typu?
Wprowadzenie do nowego środowiska szkolnego stanowi wyzwanie zarówno dla uczniów jak i dla ich rodzin. Dzieci przybywające z innego kraju muszą zmierzyć się nie tylko z różnicami językowymi i systemami edukacyjnymi, ale także z nowymi rówieśnikami, nauczycielami oraz zasadami szkolnymi. Adaptacja może przebiegać różnie w zależności od osobowości ucznia. Niektórzy szybko nawiązują kontakty, traktując nową sytuację jako przygodę. Inni mogą przejawiać nietypowe zachowania związane z wysokim stresem, kryzysem czy niechęcią do przebywania w Polsce. W artykule ekspertka tłumaczy, dlaczego nie jest zalecane natychmiastowe kierowanie ucznia do poradni psychologiczno-pedagogicznej. Zwraca również uwagę, w jaki sposób przekazać informację o konieczności pogłębienia diagnozy, w sytuacji, gdy nauczyciele stwierdzają taką potrzebę.
Wakacyjny wyjazd z rówieśnikami to ogrom emocji. Zarówno radości, jak i lęku. Dla dziecka to idealna okazja do rozwijania mnóstwa kompetencji: samodzielności, komunikacji z innymi, nawiązywania relacji, radzenia sobie z separacją od rodziców. Każdy krok ku rozwojowi to jednak wyzwanie. A wyzwania budzą lęk. W obu stronach – często zarówno w rodzicach, jak i dzieciach. Kolonie i obozy to również momenty intensywnych przeżyć. Pojawiają się czasami kryzysy małe i duże. Tęsknota za rodzicami, konflikty w nowo zawiązanej grupie, wykluczenie. W czasie wakacji nie znikają również towarzyszące dzieciom kłopoty emocjonalne. Jak w tym wszystkim ma odnaleźć się wychowawca kolonijny? W artykule ekspertka zamieszcza zestaw wskazówek dla nauczycieli, którzy w okresie wakacji pełnią funkcje opiekunów na obozach i koloniach dla dzieci i młodzieży.
Szkoła jest systemem naczyń powiązanych. Gdy ktoś ten system opuści, zmiana odczuwalna jest na wielu poziomach. Inaczej jednak reagować będziemy, gdy zmiana zachodzi w sposób zupełnie naturalny, a inaczej, gdy mamy do czynienia z wydarzeniem kryzysowych. Gdy mówimy o nagłej utracie w wyniku zdarzenia kryzysowego, może ona mieć bardzo duże przełożenie na przebieg procesu grupowego. Jak rozmawiać z uczniami po śmierci członka społeczności szkolnej?
Nie chcę już czuć tego wszystkiego, wszystkim byłoby beze mnie lepiej, nikomu nie jestem potrzebny – aż strach pomyśleć, ile takich myśli kłębi się w nastoletnich głowach. Statystyki pokazują, że kilkanaście procent osób wśród młodzieży w wieku nastoletnim wyraża niezadowolenie ze swojego życia*. Wielomiesięczne oczekiwanie w kolejce do psychologa dziecięcego pokazuje, jak wiele z nich potrzebuje wsparcia i zatroszczenia się o zdrowie psychiczne. Niestety, liczba prób samobójczych pokazuje, że w wielu przypadkach zaburzenia psychiczne zaczyna się leczyć za późno. Każdy dorosły mający pod opieką dzieci i nastolatków powinien wiedzieć, jak zareagować, gdy dziecko ujawnia myśli rezygnacyjne lub samobójcze. Dobrze jest również umieć je rozróżnić. Co na temat myśli samobójczych oraz myśli rezygnacyjnych u dzieci i młodzieży powinien wiedzieć każdy nauczyciel? Jak reagować na wyraźnie artykułowane myśli rezygnacyjne i myśli samobójcze u nastolatków i jak rozmawiać o problemach?
Od kilku tygodni w tysiącach szkół w całej Polsce uczą się dzieci, które wraz ze swoimi rodzinami uciekły z Ukrainy. Dwa lata temu z powodu pandemii szkoły musiały, w ciągu kilku tygodni przekształcić się w funkcjonujące całkowicie zdalnie instytucje edukacyjne. W tym roku mierzą się z przekształceniem na miejsca dwujęzycznego nauczania. Jak w obliczu kryzysu migracyjnego zadbać o dobro uczniów i nauczycieli? Jak poradzić sobie w nowej, wielokulturowej rzeczywistości?
Choroba przewlekła ucznia nie jest podstawą do wydania orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego. Oznacza to, że ani przedszkole, ani szkoła nie ma obowiązku zapewnienia dziecku wsparcia dodatkowej kadry. Skoro nie ma takiego obowiązku, organ prowadzący na ogół nie przyznaje szkole dodatkowych środków na ten cel. Nie oznacza to jednak zwolnienia z obowiązku zapewnienia uczniowi opieki i odpowiednich warunków nauki. Sprawdź, na jakie wsparcie powinien otrzymać uczeń. Upewnij się, że w szkole obowiązują odpowiednie procedury postępowania.
Dziś, w czasie trwającej pandemii wiele dzieci jak i rodziców musi pracować z domu. Nauka i praca zdalna wymaga znakomitej organizacji, samodyscypliny i dobrego zarządzania czasem. Wszystkie te zagadnienia oscylują wokół zdolności koncentracji. Gdy jest osłabiona, wiele osób ratuje się dodatkowym kubkiem kawy. Okazuje się, że nie tylko dorośli potrzebują „wspomagaczy energii”, dzieci i młodzież również. Obecnie ich czas spędzony przy nauce jest nielimitowany, dlatego coraz częściej sięgają po swój pierwszy bądź kolejny kubek kawy. Dowiedz się, czy negatywny wpływ kofeiny na młody organizm to prawda czy mit, a także poznaj odpowiedź na pytanie: co zamiast kawy?
Omdlenia wśród dzieci i młodzieży zdarzają się stosunkowo często. Według statystyk, około 33% dzieci w wieku od 10 do 18 lat choć raz w życiu doświadczyło omdlenia. Na ogół taka utrata przytomności nie zagraża zdrowiu i życiu, jednak w żadnym wypadku nie należy jej zignorować. Czy wiesz, jak postępować w razie omdlenia ucznia?
Jak reagować na cyberprzemoc w szkole? Czy istnieje modelowy schemat rozwiązywania problemu, pasujący do każdej sytuacji? W artykule przedstawiamy informacje, jaki kroki należy przedsięwziąć, aby skutecznie radzić sobie z sytuacją cyberprzemocy.
W odniesieniu do młodych ludzi nie ma możliwości oddzielenia świata wirtualnego od realnego, gdyż wzajemnie się przenikają, przenosząc sytuacje z życia klasowego na grunt online i odwrotnie. Wiele przypadków cyberprzemocy wiąże się z obecną w szkole "tradycyjną" przemocą rówieśniczą. Możliwość komunikacji online dostarczyła nowego kanału, przez który uczniowie realizują również tego typu zachowania. To, że akty przemocy rozgrywają się poza murami szkoły, nie oznacza to, że dyrektor i nauczyciele mogą pozostawać na nią obojętni. Przeczytaj artykuł, aby dowiedzieć się, dlaczego działania profilaktyczne oraz interwencje szkoły w przypadku cyberprzemocy są niezbędne.
Naukowcy alarmują – Internet uzależnia dzieci, czasem w bardzo poważny sposób zaburzając ich funkcjonowanie. Do poradni psychologiczno-pedagogicznej trafiła niedawno zrozpaczona mama dziesięciolatki, która dostała ataku szału i zdemolowała pokój po tym, jak mama wyłączyła jej dostęp do sieci. Szesnastolatek tak kopnął swojego ojca, który wyjął kabel z komputera, że połamał mu dwa żebra… To realne sytuacje świadczące o silnym uzależnieniu, wymagające już specjalistycznego leczenia. Warto zatem być czujnym i sprawdzać, czy aby nie pojawiają się pierwsze objawy uzależnienia.