Istotną rolę w zjawisku przemocy rówieśniczej odgrywają mechanizmy społeczne, które wzmacniają jej przejawy i utrudniają reakcję na problem. Dlaczego uczniowie, którzy na co dzień wydają się wrażliwi i odpowiedzialni, mogą stać się sprawcami przemocy lub biernymi świadkami, wspierającymi agresora swoim milczeniem czy aprobatą? W artykule przyglądamy się mechanizmom społecznym, które wpływają na takie zachowania, oraz pokazujemy, jak skutecznie im zapobiegać w codziennej pracy z uczniami. Dowiedz się, jakie działania profilaktyczne mogą pomóc w budowaniu atmosfery bezpieczeństwa i wzajemnego szacunku w grupie.
W erze cyfrowej technologie informacyjno-komunikacyjne są nieodłącznym elementem życia młodych ludzi. Media społecznościowe, takie jak: Instagram, TikTok, Snapchat czy Facebook, z jednej strony umożliwiają łatwe komunikowanie się, rozwijanie pasji i dostęp do wiedzy, ale z drugiej mogą generować problemy psychiczne. Jednym z najbardziej destrukcyjnych zjawisk związanych z mediami społecznościowymi jest FOMO (ang. Fear of Missing Out) – lęk przed pominięciem. W połączeniu z uzależnieniem od ciągłego korzystania z urządzeń cyfrowych staje się to poważnym wyzwaniem dla zdrowia psychicznego uczniów. W jaki sposób można wspierać młodych ludzi w radzeniu sobie z tymi trudnościami? Kluczem jest edukacja, budowanie świadomości, wdrażanie zdrowych nawyków cyfrowych oraz stworzenie środowiska wsparcia zarówno w szkole, jak i w domu. W artykule wyjaśniamy, jak życie w otoczeniu nowych technologii, bez oderwania ręki od smartfona, wpływa na młodych ludzi. Podpowiadamy również, jak kształtować u dzieci i młodzieży umiejętność zrównoważonego korzystania z internetu oraz mediów społecznościowych.
Filmoterapia to coraz bardziej popularne narzędzie wspierające procesy terapeutyczne i wychowawcze, które z powodzeniem może być stosowane w pracy z uczniami. Nauczyciele, psycholodzy i pedagodzy szkolni coraz częściej sięgają po filmy jako sposób na poruszanie trudnych tematów, wspieranie rozwoju emocjonalnego oraz kształtowanie postaw. Wykorzystanie filmu w terapii opiera się na założeniu, że obrazy filmowe, podobnie jak literatura, mogą pobudzać do refleksji, wywoływać emocje i umożliwiać identyfikację z bohaterami, co ułatwia zrozumienie własnych problemów. W artykule wyjaśniamy, czym jest filmoterapia, jakie są jej główne cele i jak może być efektywnie wykorzystywana w codziennej pracy pedagogicznej i psychologicznej.
Przerwy międzylekcyjne odgrywają istotną rolę w organizacji pracy szkoły. Mimo ich znaczenia, przepisy prawa oświatowego nie precyzują szczegółowo zasad ich organizacji, pozostawiając to w gestii dyrektorów szkół oraz zapisów w statutach placówek. Jak zatem skutecznie zaplanować harmonogram przerw, uwzględniając przepisy dotyczące nadzoru nad uczniami oraz kwestie zdrowotne? W artykule omówione zostały kluczowe aspekty prawne i praktyczne organizacji przerw międzylekcyjnych. Sprawdź, jak powinna wyglądać organizacja przerw międzylekcyjnych w szkołach.
Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego przypada na dzień 10 października. Kondycja psychiczna młodych Polaków od lat wzbudza niepokój, dlatego takie dni, jak ten są szczególnie ważne. Każda okazja do propagowania wiedzy na temat higieny zdrowia psychicznego, standardów opieki psychologicznej i walki ze stygmatyzacją jest na wagę złota. Tegorocznym hasłem tego dnia jest „Zdrowie psychiczne w pracy”, jednak w tym dniu należy pamiętać również o młodzieży. Badania zlecone przez Rzecznika Praw Dziecka w 2021 roku wykazały, że ok. 14% uczniów w Polsce wymaga interwencji związanej z ich funkcjonowaniem psychicznym. Jest to ogromna grupa zagrożona stygmatyzacją i wykluczeniem z powodu kłopotów, na które nie mają wpływu. Dowiedz się, jak w szkole zniwelować mechanizmy stygmatyzacji wobec uczniów, którzy mają kłopoty w tym obszarze.
Bajkoterapia odgrywa niezwykle istotną rolę w rozwoju emocjonalnym i społecznym dzieci. Zakłada wykorzystanie moc opowieści do przekazywania wartości, wzorców zachowań oraz radzenia sobie z trudnymi emocjami. Poprzez odpowiednio dobrane bajki, dzieci uczą się rozpoznawać i nazywać swoje uczucia, rozwijają empatię oraz umiejętność radzenia sobie z lękami. Bajki mogą być narzędziem, które pomaga młodym ludziom zrozumieć otaczający ich świat, podejmować decyzje i budować pewność siebie. Artykuł przybliża znaczenie bajkoterapii w edukacji i terapii dzieci w wieku wczesnoszkolnym.
Samo sformułowanie strategicznych działań szkoły w programie wychowawczo-profilaktycznym nie gwarantuje ich skuteczności. Podobnie jak wyniki nauczania, efekty procesu wychowania i podejmowanych działań profilaktycznych muszą być poddawane ocenie oraz, w miarę potrzeby, modyfikacji – tak, by odpowiadały na rzeczywiste potrzeby osób, do których są kierowane. Ewaluacja programu wychowawczo-profilaktycznego powinna być prowadzona z uwzględnieniem specyfiki zdiagnozowanych problemów, wcześniejszych doświadczeń oraz zasobów konkretnej szkoły. Ważne jest, aby była to praca zespołowa, angażująca wszystkich nauczycieli i innych pracowników szkoły, a także w miarę możliwości rodziców i uczniów. Tylko wtedy można uzyskać pełen obraz funkcjonowania programu i jego rzeczywistego wpływu na społeczność szkolną.
Przed przystąpieniem do pracy nad programem wychowawczo-profilaktycznym należy przeprowadzić rzetelną diagnozę potrzeb. Na co zwrócić uwagę w 2024 roku? Ważną wskazówką są kierunki polityki oświatowej państwa, które w czerwcu ogłosił Minister Edukacji. W nadchodzącym roku szkolnym do kluczowych zadań należą edukacja prozdrowotna, wspieranie dobrostanu dzieci i młodzieży i ich zdrowia psychicznego czy dbanie o rozwój kompetencji cyfrowych. W artykule podpowiadamy, jak opracować szkolny program wychowawczo-profilaktyczny 2024/2025.
Sierpień i początek września to czas na przejrzenie programu wychowawczo-profilaktycznego i podjęcie decyzji, czy wymaga on modyfikacji, uzupełnienia lub czasem całkowitej zmiany. Każda zmiana powinna być jednak poprzedzona analizą potrzeb i diagnozą sytuacji szkolnej. Jak pracować, by proces diagnostyczny był nie tylko efektywny i rzetelny, ale także, by stał się ciekawą częścią szkolnego harmonogramu?
Rodzice dzieci posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego często oczekują dostępu do dokumentacji związanej z organizacją wsparcia ich dziecka. Wątpliwości budzi zwłaszcza udostępnianie wewnętrznych planów pracy nauczycieli. Sprawdź, kiedy szkoła lub przedszkole ma obowiązek przekazać rodzicowi dokumenty oraz jak zgodnie z prawem realizować takie żądania. Poznaj zasady ochrony danych osobowych, o których powinni pamiętać nauczyciele i dyrektor.
Czasami rodzice uczniów zwracają się do szkoły z prośbą o wydanie opinii o dziecku, którą chcą przekazać lekarzowi specjaliście. Zdarza się jednak, że szkoła odmawia takiej współpracy, powołując się na brak obowiązku prawnego lub inne wewnętrzne procedury. Czy takie stanowisko jest zasadne? W artykule wyjaśniamy, jakie są obowiązki szkoły w świetle przepisów prawa oraz zalecenia specjalistów.
Rozwód to dla dziecka niewątpliwie wydarzenie krytyczne. Wymusza nieodwracalne zmiany w życiu ucznia i postrzeganiu rodziny. Sprawia, że konieczna staje się adaptacja do zmian. Rozwód rodziców często przebiega w atmosferze silnego, wymykającego się spod kontroli konfliktu. W jaki sposób wesprzeć dziecko, które przeżywa rozwód rodziców? Jak komunikować się z rodzicami, którzy trwają w konflikcie, są w trakcie sprawy rozwodowej lub posiadają już wyrok rozwodowy?
Tworząc indywidualny program edukacyjno-terapeutycznego (IPET) dla ucznia z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego należy pamiętać o doradztwie zawodowym. Jak wprowadzić młodego ucznia na ścieżkę odkrywania swoich zainteresowań i planowania przyszłości zawodowej? Jak zindywidualizować podejście, by zaspokoić jego unikalne potrzeby i wyzwania? W artykule wyjaśniamy, jak skutecznie uwzględnić doradztwo zawodowe w IPET.
Doradztwo zawodowe w szkołach dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym i znacznym powinno być realizowane, ponieważ przepisy nie wykluczają w tym zakresie szkół specjalnych. Natomiast w szkole specjalnej nie prowadzi się tych zajęć w formie zajęć doradztwa zawodowego, o którym mowa w art. 109 ust. 6 ustawy z 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe. Działania w zakresie doradztwa zawodowego muszą być dostosowane do specyfiki działalności szkoły i funkcjonowania uczniów. Sprawdź, jak prowadzić zajęcia doradztwa zawodowego w szkole specjalnej.
Każdy wychowawca dąży do tego, aby jego klasa była zgraną, wspierającą się grupą, w której uczniowie czują się bezpiecznie i komfortowo. Sprzyja to nie tylko dobremu samopoczuciu uczniów, ale także sukcesowi edukacyjnemu. Stworzenie takiej atmosfery wymaga świadomego działania zarówno ze strony wychowawcy, jak i innych specjalistów, w tym psychologa szkolnego. Ich współpraca może przyczynić się do efektywnej integracji klasy, konstruktywnego rozwiązywania konfliktów oraz wzmacniania relacji między uczniami. Dowiedz się, jak stworzyć zgraną klasę we współpracy z psychologiem szkolnym.
Samorządność uczniowska odgrywa kluczową rolę w rozwijaniu kompetencji demokratycznych i obywatelskich młodzieży. Jednak, aby była ona rzeczywista, a nie tylko symboliczna, konieczne jest stopniowe włączanie uczniów w procesy decyzyjne. Model „Drabiny Partycypacji” Rogera A. Harta stanowi praktyczne narzędzie, które pomaga nauczycielom i wychowawcom przeprowadzać uczniów przez kolejne etapy samodzielności i odpowiedzialności w działaniach na rzecz społeczności szkolnej. Dzięki temu uczniowie mogą nie tylko rozwijać swoje umiejętności, ale także realnie wpływać na kształt szkolnej rzeczywistości. W artykule przedstawiamy założenia i etapy modelu, które można wdrożyć w każdej szkole, aby stworzyć przestrzeń do prawdziwej partycypacji młodzieży.
Nauczyciele coraz bardziej doceniają aktywny udział uczniów w życiu szkoły. Jednak rzeczywiste dzielenie się z nimi decyzyjnością nadal sprawia im trudność. Tymczasem samorządność uczniowska to jeden z ważniejszych elementów edukacji niezbędnej do kształtowania postaw demokratycznych i obywatelskich. Przedstawiamy sposoby przygotowywania społeczności uczniowskiej do samodzielnego i odpowiedzialnego funkcjonowania. Wprowadzając proponowane rozwiązania dyrektor szkoły, wychowawca oraz nauczyciel mogą wpłynąć na zwiększenie potencjału edukacyjnego i wychowawczego funkcjonowania samorządu uczniowskiego w szkole.
W ostatnich latach wzrasta liczba zachorowań na cukrzycę. Coraz częściej wykrywa się ją u dzieci i młodzieży. Jest duże prawdopodobieństwo, że w każdym przedszkolu i szkole uczy się co najmniej jeden cukrzyk. Oznacza to, że każdy nauczyciel powinien posiadać przynajmniej podstawową wiedzę na temat tej choroby. W tym artykule wyjaśniono, czym jest cukrzyca i jak zapewnić bezpieczeństwo dziecku z cukrzycą w szkole. Dowiedz się, jakie są potrzeby ucznia oraz obowiązki nauczycieli i rodziców.
Masturbacja dziecięca to temat tabu. Wielu dorosłym w ogóle nie przechodzi przez gardło to słowo. Przychodząc na konsultację psychologiczną z dzieckiem z trudem opisują tę czynność. Czy masturbacja dziecięca powinna niepokoić? A jeśli tak, to w jakich sytuacjach potrzebna jest interwencja środowiska i zapewnienie dziecku wsparcia? Co robić, gdy uczeń masturbuje się w szkole?
Zespół chronicznego zmęczenia (CFS, ang. Chronic Fatigue Syndrome) jest złożoną i mało poznaną chorobą, która może w znaczący sposób wpływać na jakość życia dzieci i młodzieży. Objawy takie, jak przewlekłe zmęczenie, bóle mięśni i stawów, trudności z koncentracją oraz wahania nastroju mogą utrudniać funkcjonowanie w życiu codziennym, w tym również w środowisku szkolnym. Dowiedz się, jakie są najczęstsze objawy zespołu chronicznego zmęczenia i jak wspierać ucznia w szkole.
Masturbacja dziecięca to temat tabu. Wielu dorosłym w ogóle nie przechodzi przez gardło to słowo. Przychodząc na konsultację psychologiczną z dzieckiem z trudem opisują tę czynność. Czy masturbacja dziecięca powinna niepokoić? A jeśli tak, to w jakich sytuacjach potrzebna jest interwencja środowiska i zapewnienie dziecku wsparcia? Co robić, gdy uczeń masturbuje się w szkole?
Zespół chronicznego zmęczenia (CFS, ang. Chronic Fatigue Syndrome) jest złożoną i mało poznaną chorobą, która może w znaczący sposób wpływać na jakość życia dzieci i młodzieży. Objawy takie, jak przewlekłe zmęczenie, bóle mięśni i stawów, trudności z koncentracją oraz wahania nastroju mogą utrudniać funkcjonowanie w życiu codziennym, w tym również w środowisku szkolnym. Dowiedz się, jakie są najczęstsze objawy zespołu chronicznego zmęczenia i jak wspierać ucznia w szkole.
Szkoła pełni ważną rolę w edukacji i wychowaniu dzieci, ale coraz częściej staje się również miejscem pierwszego kontaktu w sytuacjach kryzysowych. Problemy rodzinne, przemoc domowa, zaniedbanie czy trudności emocjonalne uczniów wymagają od nauczycieli i dyrektorów odpowiednich reakcji. Jednak zakres działań szkoły ma swoje granice – nie zawsze szkoła może samodzielnie rozwiązać problem, a w niektórych przypadkach konieczne jest przekazanie sprawy odpowiednim instytucjom. W artykule wyjaśniamy, kiedy szkoła ma obowiązek interweniować, jakie działania może podjąć oraz gdzie kończą się jej kompetencje. Przedstawimy również procedury postępowania w sytuacji podejrzenia krzywdzenia dziecka oraz praktyczne wskazówki dla nauczycieli i dyrektorów.
Użycie siły fizycznej wobec ucznia to rozwiązanie ostateczne, które może być zastosowane tylko w wyjątkowych sytuacjach zagrożenia zdrowia lub życia. W przypadku agresywnego zachowania nauczyciel lub inny pracownik szkoły może być zmuszony do przytrzymania dziecka lub ucznia i nie potrzebuje zgody rodziców na takie działanie. Dowiedz się, w jakich sytuacjach dopuszczalny jest kontakt fizyczny z agresywnym uczniem.
Według aktualnych koncepcji psychologicznych kryzys emocjonalny to przejściowy stan nierównowagi wewnętrznej, wywołany przez krytyczne wydarzenie lub sytuację życiową, która wymaga istotnych zmian i rozstrzygnięć. Jakie wydarzenia mogą sprawić, że w stanie kryzysu znajdzie się dziecko lub nastolatek? Na jakie sygnały zwracać uwagę? W jaki sposób wesprzeć ucznia w drodze do odzyskania równowagi? Jakie kroki warto podjąć? W artykule udzielamy praktycznych wskazówek, jak pomóc dziecku w kryzysie psychicznym.
Problem zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży wciąż bywa niedostrzegany lub bagatelizowany, mimo że jego konsekwencje mogą być tragiczne. Samobójstwo to druga – po wypadkach i nagłych urazach – najczęstsza przyczyna zgonów wśród młodych ludzi. W obliczu tych niepokojących statystyk konieczne jest podejmowanie systematycznych działań profilaktycznych i prewencyjnych przez cały rok – zarówno w szkole, jak i w środowisku domowym. Warto zadać sobie pytanie: jakie sygnały mogą świadczyć o kryzysie psychicznym u dziecka lub nastolatka? Jakie działania można podjąć, aby próby samobójcze nie były wynikiem zaniedbań ze strony dorosłych?
W ostatnich latach wzrasta liczba zachorowań na cukrzycę. Coraz częściej wykrywa się ją u dzieci i młodzieży. Jest duże prawdopodobieństwo, że w każdym przedszkolu i szkole uczy się co najmniej jeden cukrzyk. Oznacza to, że każdy nauczyciel powinien posiadać przynajmniej podstawową wiedzę na temat tej choroby. W tym artykule wyjaśniono, czym jest cukrzyca i jak zapewnić bezpieczeństwo dziecku z cukrzycą w szkole. Dowiedz się, jakie są potrzeby ucznia oraz obowiązki nauczycieli i rodziców.
Czy dyrektor szkoły ma obowiązek przekazywania pielęgniarce szkolnej informacji o uczniach posiadających orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego? Problem ten dotyczy nie tylko granic odpowiedzialności administracyjnej, ale również ochrony danych osobowych uczniów i zgodności z przepisami prawa. W artykule analizujemy obowiązki dyrektora szkoły, zasady współpracy z pielęgniarką szkolną oraz przepisy prawa regulujące przetwarzanie danych uczniów.
Pozornie błaha czynność, jaką jest rutynowe sprawdzanie głowy dziecka pod kątem wszawicy może być punktem zapalnym do konfliktu między szkołą a rodzicami. Brak porozumienia między rodzicami a pielęgniarką lub dyrektorem może natomiast skończyć się zawiadomieniem sądu rodzinnego o podejrzeniu niewywiązywania się z obowiązków rodzicielskich przez rodziców ucznia.
Dostęp do wiedzy psychoedukacyjnej jest obecnie ogromny. Każdy nastolatek codziennie napotyka w sieci przeróżne treści związane z psychologią, zdrowiem psychicznym, ogólnie pojętym dobrostanem. Wielu influencerów i youtuberów opowiada o swoich doświadczeniach z terapią i diagnozą psychiatryczną. Z jednej strony upowszechnienie wiedzy psychologicznej i normalizacja trudności emocjonalnych są wielkim społecznym osiągnięciem. Z drugiej strony w chaosie informacji znajdziemy ogromną ilość pseudopsychologicznych porad, które niewiele mają wspólnego z nauką. Jak zadbać o ochronę młodzieży w sieci? Co mogą zrobić nauczyciele, aby pomóc uczniom rozpoznawać pseudonaukowe treści psychologiczne?
Zarówno dzieci, nastolatki, jak i dorośli żyją ostatnimi czasy ujawnioną na polski YouTube aferą "Pandora gate”. Tak nazywa się aferę z udziałem topowych, znanych youtuberów. Oskarżenia wobec dotychczasowych dziecięcych idoli są przerażające – chodzi o pedofilię, grooming oraz przemoc. Sieć huczy, internauci prześcigają się w stawianiu hipotez i osądów, inni youtuberzy prowadzą swoje śledztwa i upubliczniają wyniki. Świat, jak zwykle w sytuacjach, w których krzywdzone są dzieci, zapomniał o tym, że wyrok wydaje sąd, a śledztwo przeprowadza prokuratura. Internet zawsze rządził się swoimi prawami i w tej sytuacji nie jest inaczej. Konsekwencją „Pandora gate” może być jednak poważna społeczna rozmowa na temat roli dzieci w Internecie i ich bezpieczeństwie w tej przestrzeni. Na jaw wyszło bowiem, jak bardzo może być ono zagrożone. Czy youtuber, influencer albo osoba publikująca na tiktoku może być zagrożeniem?
Czy sztuczna inteligencja jest w stanie zastąpić człowieka? Czatbot GPT to kolejna nowinka technologiczna, która wywołuje sporo kontrowersji. Uczniowie i studenci ją pokochali, nauczyciele są zaś zaniepokojeni. Czy ma szansę stać się użytecznym narzędziem edukacyjnym? A może to tylko kolejny sposób na ściąganie? W artykule wyjaśniamy czym jest chat GPT i w jaki sposób zaczyna być wykorzystywany przez uczniów. Na końcu udzielamy wskazówek, co można zaproponować młodzieży, aby zrozumieli, że sztuczna inteligencja nie jest uznawana przez nauczycieli za wroga, ale narzędzie, które może wspierać pracę uczniów.