O niepokojącym dostępie dzieci i młodzieży do treści pornograficznych mówi się już od dawna. Mimo starań niektórych rodziców, którzy nakładają na telefony swoich pociech różnego rodzaju kontrole rodzicielskie, niedostosowane do wieku filmy i tak funkcjonują wśród uczniów. Dlaczego czwarto-, piąto- i szóstoklasiści oglądają w szkolnych łazienkach pornografię? Jakie są przyczyny i skutki tych zachowań? Raport Państwowego Instytutu Badawczego NASK „Nastolatki wobec pornografii cyfrowej. Trajektorie użytkowania. Raport z badań ogólnopolskich” pokazuje, jak szerokie jest to zjawisko.
Maj i czerwiec to czas, w którym szkoły organizują najwięcej wyjazdów i wycieczek szkolnych dla uczniów. Dla uczniów to zasłużony odpoczynek, dla nauczycieli – stres związany odpowiedzialnością za zdrowie i bezpieczeństwo. Chcąc minimalizować ryzyko związane z szalonymi pomysłami młodych ludzi wychowawcy wprowadzają zakazy posiadania określonych rzeczy, zapowiadają przeszukania i rewizje i proszą rodziców o pisemne zgody na takie działania. Czy słusznie? Żadne przepisy nie dają nauczycielom prawa do samodzielnego przeszukiwania ucznia lub należących do niego rzeczy, np. plecaka. Nie ma również regulacji pozwalających na rewidowanie zawartości szafki. Sprawdź, jak postąpić w sytuacji podejrzenia, że uczeń posiada niedozwolone przedmioty lub substancje.
Nie jest trudno przywołać w pamięci którąś z ujawnionych w mediach historii przemocy wobec osób z niepełnosprawnością intelektualną. Często ich bohaterowie to mieszkańcy domów opieki, ośrodków szkolno-wychowawczych, uczniowie szkół specjalnych. Literatura wskazuje na istotnie większy zasięg zjawiska przemocy w każdej grupie wiekowej, w porównaniu z osobami w normie intelektualnej. Dlaczego ryzyko przemocy seksualnej wobec osób z niepełnosprawnością intelektualną jest wysokie? Jak uchronić młodzież z niepełnosprawnością intelektualną przed traumą przemocy?
Okres przedegzaminacyjny to czas intensywny: pełen nauki, emocji, nadziei i obaw. Dla młodzieży tym bardziej stresujący, że często muszą sprostać oczekiwaniom rodziców i nauczycieli. Poniższy tekst przedstawia postawy uczniów i dorosłych wobec egzaminów. Zawiera wskazówki dla wychowawców i specjalistów szkolnych, które pomogą im owe postawy diagnozować, a także wspierać podopiecznych emocjonalnie i wychowawczo. Dowiedz się, jak zadbać o to, by uczeń umiał podejść do ważnego egzaminu opanowany, a także by wiedział, co robić, gdy pojawia się nadmierne napięcie.
Czasami bywa całkiem zabawnie, gdy uczeń w szkole przyłapany na braku pracy domowej wymyśla kosmicznie brzmiącą wymówkę. Chomik obgryzł mi pracę plastyczną, cały wieczór nie było prądu, mama zapomniała napisać usprawiedliwienie etc. Kłamstwo w głowie ucznia szkoły podstawowej może jawić się jako świetne wyjście z sytuacji. Zwłaszcza ci młodsi mogą absolutnie nie widzieć tego, jak bardzo niestworzone bywają ich historie. Wszyscy wiedzą, że jest to nieprawda, ale co właściwie robić, gdy dziecko kłamie?
Wydaje się, że niesienie pomocy to działanie dające korzyści nie tylko osobie, która tę pomoc otrzymuje, ale również pomagającemu. Czasami jednak można dopuścić do nadmiernej uległości w spełnianiu próśb innych. Nierzadko skutkuje to przekroczeniem granic własnej strefy komfortu. Zdarza się to również u dzieci i młodzieży. Przed zbliżającym się Dniem Wolontariatu, kiedy wszyscy przypominają uczniom, że warto pomagać, trzeba także podkreślać, że także w pomocy należy być asertywnym. Warto pomagać innym, ale tylko asertywność pozwala zachować własne granice udzielać pomocy innym z satysfakcją. Na co zwracać uwagę młodzieży decydującej się na bezinteresowną pomoc innym?
Program wychowawczo-profilaktyczny podlega ewaluacji co najmniej raz w roku, co pozwoli określić jakich zmian wymaga, co należy poprawić, dodać, usunąć, aby program spełniał swoje zadania a praca szkoły zmierzała we właściwym kierunku.
Od roku szkolnego 2019/2020 szkoła ma obowiązek opracowania programu wychowawczo-profilaktycznego na podstawie wyników diagnozy uwzględniającej zagrożenia związane z używaniem substancji psychotropowych, środków zastępczych oraz nowych substancji psychoaktywnych. Sprawdź, jak zrealizować nowy obowiązek, zapoznaj się z przykładowym programem wychowawczo-profilaktycznym na rok 2019/2020 i pobierz przykładowe uchwały rady rodziców i rady pedagogicznej! Ten artykuł został przeniesiony do archiwum. Zapoznaj się z aktualnymi wskazówkami: Program wychowawczo-profilaktyczny 2021/2022
Zasady dotyczące przyprowadzania i odbierania dzieci z przedszkola powinny być jasno określone w statucie przedszkola. Coraz częściej można spotkać zapisy, które nakładają na nauczyciela obowiązek weryfikacji tożsamości osoby odbierającej dziecko. Jak wygląda zgodność takich działań z przepisami prawa? Czy rodzic lub inna osoba odbierająca dziecko ma obowiązek okazać nauczycielowi dowód tożsamości?
Zdarza się, że dyrektor szkoły zaniepokojony zachowaniem czy sytuacją ucznia decyduje o przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego w domu tego ucznia. Do realizacji tego zadania zwykle delegowany jest psycholog lub pedagog szkolny. Tymczasem trzeba zauważyć, że zakres zadań tych specjalistów nie przewiduje przeprowadzania wywiadu środowiskowego w miejscu zamieszkania. Czy to oznacza, że nauczyciele powinni odmawiać udania się do domu ucznia w celu przeprowadzenia wywiadu środowiskowego?
W obliczu problemów związanych z zachowaniem uczniów, szkoły często stają przed wyzwaniem zapewnienia bezpiecznego i wspierającego środowiska dla wszystkich uczestników procesu edukacyjnego. Przedmiotem dyskusji są najczęściej kwestie agresywnego zachowania w miejscach takich jak biblioteka czy świetlica szkolna. Czy szkoła ma prawo ograniczyć dostęp do świetlicy dla ucznia wykazującego agresywne zachowania?
Jedną z najważniejszych kompetencji współczesnego człowieka staje się zarządzanie zmianami, a więc licznymi tranzycjami, przez które przechodzić będziemy w różnych momentach swojego życia, często w nieoczekiwany sposób.
Przygotowany na początku roku szkolnego Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego obejmuje ogół działań związanych z doradztwem zawodowym podejmowanych w szkole. Przygotowując go uwzględniliśmy potrzeby, możliwości i dotychczasowe doświadczenia, specyfikę środowiska, w tym aktualną sytuację na rynku pracy. Starannie zaplanowaliśmy i opisaliśmy wszystkie działania. Pamiętaliśmy, że WSDZ ma zapewnić ciągłość, spójność i systemowość wszystkich działań doradczych i wpisywać się w procesy dydaktyczno-wychowawcze zachodzące w szkole. Przystąpiliśmy do realizacji. Wiele udało nam się zrobić, ale wciąż w naszych głowach pojawiają się pytania: czy to, co robimy, robimy dobrze? Kto i jakiego wsparcia udzielił już uczniom? Co możemy zrobić, żeby nasze działania udoskonalić?
W odniesieniu do realizacji zadań związanych z doradztwem zawodowym stosowane są różne określenia: preorientacja zawodowa, orientacja zawodowa, doradztwo zawodowe. Sprawdź, w jakie nazwy obowiązują w odniesieniu do doradztwa zawodowego na poszczególnych etapach edukacji.
Dzieci z zespołem Downa często ocenianie są przez pryzmat wielu stereotypów. Wiedza o ich rozwoju nie jest powszechna. Często mylny obraz budują błędne przekonania, zbyt duże uogólnienia. Każde z nich rozwija się inaczej, często ich możliwości są ograniczane przez innego rodzaju współwystępujące problemy. Dzieci z zespołem Downa (ZD) korzystają również z nauki w szkołach ogólnodostępnych. Dlatego tak istotne jest, by dobrze rozumieć ich potrzeby. W artykule przedstawiono najczęściej występujące problemy uczniów z ZD w szkole masowej. Autorka podpowiada, jak na etapie edukacji wczesnoszkolnej pracować nad spójnością i wzajemną akceptacją w klasie, do której uczęszcza dziecko z ZD.
Niech rzuci kamieniem nauczyciel, który w swojej klasie nie miał nigdy „niegrzecznego dziecka”. W każdej szkole i klasie wcześniej czy później znajdą się dzieci, które swoim zachowaniem będą sprawiały problemy wychowawcze, będą silnie wpływały (zwykle negatywnie) na proces grupowy czy wręcz uniemożliwiały przeprowadzenie lekcji. Większość nauczycieli ma swoje sprawdzone metody na takie sytuacje, ale coraz częściej zdarza się, że i one zawodzą, a na „współczesne” dzieci po prostu nie będą działać. Self-Reg to metoda zarządzania stresem, którą stworzył kanadyjski psycholog Stuart Shanker. Dlaczego nawiązuję do stresu mówiąc o „niegrzecznych” dzieciach? Bo każde „niegrzeczne” dziecko, które spotkacie na swojej drodze jest w istocie rzeczy dzieckiem zestresowanym, przebodźcowanym, nieradzącym sobie ze swoimi problemami.
Piosenka Czerwonych Gitar opisuje przeróżne działania, które jest w stanie podjąć zakochany nastolatek, mimo ciągłego odrzucenia – „tak bardzo się starałem, a ty teraz nie chcesz mnie…”. Zdarza się, że nauczyciele patrzą na te pierwsze miłosne historie z pobłażliwością. A przecież sami nie mogli jej zdzierżyć u dorosłych, gdy przeżywali swoją nastoletnią miłość. Dorośli często zapominają o tym, co dla nastolatków jest oczywiste. O tym, że złamane serce boli nie tylko bohaterów filmów dla młodzieży. Przeczytaj artykuł i skorzystaj ze wskazówek, jak w szkole reagować na zakochanych nastolatków. Dowiedz się także czego nie mówić, aby pozornie niewinnym żartem nie urazić młodego człowieka.
Egzaminy ósmych klas, maturalne czy zawodowe w technikum i szkołach branżowych budzą stres u większości uczniów. To zazwyczaj nowa, dotąd niezbadana okoliczność, która w ich przeżyciu zaważy na dalszej przyszłości. Stres jest w takim momencie zupełnie naturalną reakcją. Jeśli nie paraliżuje ucznia, nie hamuje jego działań i nie wpływa w silny sposób na wyniki. Uczniowie, którzy zmagają się na co dzień z objawami zaburzeń lękowych są w podwójnie trudnej sytuacji. Ich poziom lęku jest znacznie wyższy niż u rówieśników. Jak ich wesprzeć? Dowiedz się, jak pomóc uczniom z zaburzeniami lękowymi radzić sobie podczas egzaminów.
Koncentracja uwagi jest w szkole niezbędnym procesem poznawczym. Trudno przyswoić jakąkolwiek wiedzę, opanować nowe umiejętności, jeśli pojawiają się kłopoty w tym zakresie. Jednocześnie tak trudno jest zaakceptować fakt, że nie zawsze uczeń ma wpływ na poziom swojej koncentracji uwagi. Kłopoty w zakresie koncentracji uwagi mogą świadczyć o ADHD, depresji, zaburzeniach lękowych, PTSD i innych kłopotach zdrowia psychicznego. Jak zadbać o potrzeby uczniów z obniżonym poziomem koncentracji uwagi?
Szkoły mają i stosują procedury postępowania w sytuacji spożycia alkoholu przez ucznia. Zasady te odnoszą się jednak do uczniów przebywających na terenie szkoły. Często jednak nie wiemy, jak zachować się w sytuacji, gdy nauczyciel spotka ucznia spożywającego alkohol poza szkołą, po zakończonych zajęciach. Czy nauczyciel musi zareagować, jeśli zobaczył niepełnoletniego ucznia spożywającego alkohol poza godzinami pracy szkoły?
Egzaminy ósmych klas, maturalne czy zawodowe w technikum i szkołach branżowych budzą stres u większości uczniów. To zazwyczaj nowa, dotąd niezbadana okoliczność, która w ich przeżyciu zaważy na dalszej przyszłości. Stres jest w takim momencie zupełnie naturalną reakcją. Jeśli nie paraliżuje ucznia, nie hamuje jego działań i nie wpływa w silny sposób na wyniki. Uczniowie, którzy zmagają się na co dzień z objawami zaburzeń lękowych są w podwójnie trudnej sytuacji. Ich poziom lęku jest znacznie wyższy niż u rówieśników. Jak ich wesprzeć? Dowiedz się, jak pomóc uczniom z zaburzeniami lękowymi radzić sobie podczas egzaminów.
Koncentracja uwagi jest w szkole niezbędnym procesem poznawczym. Trudno przyswoić jakąkolwiek wiedzę, opanować nowe umiejętności, jeśli pojawiają się kłopoty w tym zakresie. Jednocześnie tak trudno jest zaakceptować fakt, że nie zawsze uczeń ma wpływ na poziom swojej koncentracji uwagi. Kłopoty w zakresie koncentracji uwagi mogą świadczyć o ADHD, depresji, zaburzeniach lękowych, PTSD i innych kłopotach zdrowia psychicznego. Jak zadbać o potrzeby uczniów z obniżonym poziomem koncentracji uwagi?
Depresja to długotrwały, szkodliwy i poważny stan. Charakteryzuje się przede wszystkim nadmiernym obniżeniem nastroju, ale również innymi objawami psychicznymi, behawioralnymi i fizycznymi. Pojawienie się objawów depresyjnych zazwyczaj związane jest z aktualnie trudnymi przeżyciami. Dla dzieci i młodzieży jest to bardzo często stres związany ze szkołą: nadmierne wymagania, nasilona rywalizacja wśród uczniów, presja i przemoc rówieśnicza. Rozpoznanie depresji stawiane jest przez lekarza psychiatrę, który podejmuje decyzję o włączeniu odpowiedniego leczenia depresji. Często obok leczenia farmakologicznego zalecana jest również opieka psychologiczna lub psychoterapia. Odpowiednie zatroszczenie się o dziecko w szkole wspiera proces terapeutyczny, dzięki czemu powrót do zdrowia może nastąpić szybciej.
Szkoły mają i stosują procedury postępowania w sytuacji spożycia alkoholu przez ucznia. Zasady te odnoszą się jednak do uczniów przebywających na terenie szkoły. Często jednak nie wiemy, jak zachować się w sytuacji, gdy nauczyciel spotka ucznia spożywającego alkohol poza szkołą, po zakończonych zajęciach. Czy nauczyciel musi zareagować, jeśli zobaczył niepełnoletniego ucznia spożywającego alkohol poza godzinami pracy szkoły?
Zachowania autoagresywne, w tym samouszkodzenia czy próby samobójcze zdarzają się nie tylko w czasie wolnym od zajęć – nierzadko mają miejsce w szkole. Zdarzenie tego rodzaju w żadnym wypadku nie może zostać zignorowane. Poznaj odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące postępowania w sytuacji, gdy uczeń targnął się na swoje zdrowie lub życie w czasie zajęć organizowanych przez szkołę.
Informacja o zażyciu lub zażywaniu środków odurzających poprzez uczniów nie może zostać zignorowana przez szkołę. W związku z sytuacjami zagrożenia zdrowia i życia szkoła zobowiązana jest wdrożyć procedury postępowania i reagowania w sytuacjach kryzysowych. Taki dokument powinien być w każdej jednostce oświaty. Uczniowie, ale również ich rodzice powinno zostać niezwłocznie objęciu wszechstronną pomocą psychologiczno-pedagogiczną. Pojawia się jednak wątpliwość – czy szkoła ma obowiązek zawiadomienia sądu rodzinnego o zażywaniu środków odurzających?
W szkołach i przedszkolach zdarzają się sytuacje, w których konieczne jest wezwanie pogotowia ratunkowego i zabranie ucznia do szpitala. Wówczas powstaje pytanie – czy nauczyciel musi jechać z uczniem do szpitala? A co, jeżeli konieczna jest hospitalizacja, ale rodzice nie mogą przyjechać do dziecka?
Szkolne wycieczki, trasy pieszych wędrówek i górskie szlaki najczęściej biegną przez las lub polanę. W takim otoczeniu łatwo zapomnieć o zagrożeniach. Jednym z nich, jakże niepozornym, bo niewielkich rozmiarów, jest kleszcz. Dodatkowo użądlenie przez kleszcza nie boli, ponieważ jego ślina zawiera substancje znieczulające. Z tych powodów w przypadku użądlenia przez kleszcza jak i tzw. chorób odkleszczowych najtrafniejszym postępowaniem jest zasada „lepiej zapobiegać niż leczyć”.
Nie ma powodu, aby wykluczać dziecko chore na cukrzycę z udziału w wycieczce szkolnej, jeśli rodzice wyrażają zgodę na wyjazd. To samo dotyczy innych imprez szkolnych, bo dyskotek czy wyjść do kina albo teatru. Sprawdź, o co zadbać, aby dziecko z cukrzycą na wyciecze szkolnej było bezpieczne. Dowiedz się, jakie są obowiązki nauczyciela i rodziców.
W odniesieniu do młodych ludzi nie ma możliwości oddzielenia świata wirtualnego od realnego, gdyż wzajemnie się przenikają, przenosząc sytuacje z życia klasowego na grunt online i odwrotnie. Wiele przypadków cyberprzemocy wiąże się z obecną w szkole "tradycyjną" przemocą rówieśniczą. Możliwość komunikacji online dostarczyła nowego kanału, przez który uczniowie realizują również tego typu zachowania. To, że akty przemocy rozgrywają się poza murami szkoły, nie oznacza to, że dyrektor i nauczyciele mogą pozostawać na nią obojętni. Przeczytaj artykuł, aby dowiedzieć się, dlaczego działania profilaktyczne oraz interwencje szkoły w przypadku cyberprzemocy są niezbędne.
Naukowcy alarmują – Internet uzależnia dzieci, czasem w bardzo poważny sposób zaburzając ich funkcjonowanie. Do poradni psychologiczno-pedagogicznej trafiła niedawno zrozpaczona mama dziesięciolatki, która dostała ataku szału i zdemolowała pokój po tym, jak mama wyłączyła jej dostęp do sieci. Szesnastolatek tak kopnął swojego ojca, który wyjął kabel z komputera, że połamał mu dwa żebra… To realne sytuacje świadczące o silnym uzależnieniu, wymagające już specjalistycznego leczenia. Warto zatem być czujnym i sprawdzać, czy aby nie pojawiają się pierwsze objawy uzależnienia.