Challenge accepted! Jak rozmawiać z uczniami o szkodliwych wyzwaniach w internecie? Poradnik dla nauczycieli

Wiele pokoleń bawiło się w „prawda czy wyzwanie”. Internetowa wersja tej kultowej gry towarzyskiej nikogo nie powinna dziwić – w końcu coraz więcej obszarów życia młodzieży przenosi się do świata online. Różnica polega jednak na charakterze współczesnych wyzwań. Challenge'e w sieci polegają na wykonywaniu zadań, nagrywaniu ich i publikowaniu filmików w mediach społecznościowych. Niektóre z nich są niewinne i mają charakter zabawy, inne jednak wiążą się z poważnym ryzykiem dla zdrowia i życia. Problem internetowych wyzwań dostrzega także Ministerstwo Cyfryzacji i NASK. Na portalu gov.pl można znaleźć poradnik dla nauczycieli z praktycznymi wskazówkami, jak reagować na niebezpieczne zachowania dzieci i młodzieży w sieci. To ważny sygnał, że temat wymaga uwagi i otwartej rozmowy w szkole. Jak w sposób konstruktywny rozmawiać z uczniami, aby uświadomić im zagrożenia wynikające z podejmowania ryzykownych wyzwań?

Czym jest „slut-shaming” i jak rozpoznać, że pojawił się w szkole?

„Szmata”, „łatwa”, „puszcza się” – takie określenia pojawiają się w szkolnych korytarzach, komentarzach w mediach społecznościowych i szeptanych rozmowach uczniów. Szkalowanie seksualności, znane jako slut-shaming, to realna forma przemocy, która dotyka głównie dziewczęta, choć nie tylko. Uderza w godność, poczucie własnej wartości i bezpieczeństwo. Szkoła nie może pozostawać bierna wobec tego zjawiska. Trzeba wiedzieć, jak je rozpoznać, jak reagować i jak mu zapobiegać, zanim wyrządzi realne szkody.

Pornografia a rozwój psychiczny dzieci i młodzieży. Co na temat treści pornograficznych powinien wiedzieć nauczyciel?

Temat pornografii w kontekście dzieci i młodzieży budzi wiele emocji i kontrowersji – zarówno wśród nauczycieli, rodziców, jak i samych uczniów. Często traktowany jest jako temat tabu, a przecież właśnie w ciszy i braku rozmowy rodzą się największe nieporozumienia i zagrożenia. Dlaczego więc szkoła powinna się tym zająć? Ponieważ uczniowie nie żyją w próżni – wnoszą do sal lekcyjnych swoje doświadczenia, lęki, pytania i niepokój. Nauczyciel może być pierwszą osobą dorosłą, która zauważy, że dziecko „coś przeżywa” – i dobrze, by wiedział, z czym może mieć do czynienia.

Adaptacja trzylatków – dziecko pozornie przystosowane do przedszkola

Bardzo często wydaje się, że dziecko poradziło sobie z emocjami związanymi z adaptacją w przedszkolu, jednak pozory mogą mylić. Grzeczne, ciche, zdyscyplinowane – „wzorowy przedszkolak”. Jednak pod tą zewnętrzną fasadą kryć się może ogromny ciężar emocjonalny. Nieśmiałość, lęk, a nawet jąkanie bywają cichymi sygnałami, że adaptacja wcale nie przebiega pomyślnie. Artykuł odsłania mechanizmy pozornego przystosowania i podpowiada, jak uważny dorosły może pomóc dziecku w odzyskaniu poczucia bezpieczeństwa i pewności siebie.

Podstawowe rodzaje diagnozy dzieci i młodzieży w przedszkolu i szkole

W pracy z dziećmi i młodzieżą diagnoza pełni ważną rolę w rozpoznawaniu trudności edukacyjnych, emocjonalnych i społecznych, a także w odkrywaniu ich potencjału. W przedszkolu i szkole diagnoza może mieć różne typy i cele, w zależności od etapu rozwojowego dziecka i zgłaszanych problemów. Jej celem jest trafne rozpoznanie potrzeb ucznia i zaplanowanie skutecznej pomocy.

Co mówi o dziecku dobra diagnoza? Znaczenie i zakres diagnozy szkolnej

Diagnoza szkolna to złożony, wieloetapowy proces, który zaczyna się już w przedszkolu i trwa przez całą edukację ucznia. Jej głównym celem jest zrozumienie, jak funkcjonuje dziecko – w sferze emocjonalnej, społecznej, poznawczej i fizycznej. Dzięki diagnozie można odpowiednio wcześnie zauważyć mocne strony, wykryć trudności, zaplanować wsparcie i dostosować metody pracy do indywidualnych potrzeb ucznia.

Czy rodzic może wypisać dziecko z zajęć prowadzonych przez psychologa w szkole? Obowiązkowe zajęcia dla ucznia

Rodzice coraz częściej interesują się zakresem działań realizowanych przez szkoły w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej. W praktyce pojawia się pytanie: czy rodzic ma prawo odmówić udziału dziecka w zajęciach z psychologiem, także tych grupowych, które są częścią programu wychowawczo-profilaktycznego? Artykuł wyjaśnia granice władzy rodzicielskiej w kontekście przepisów prawa oświatowego.

Jak przeprowadzić diagnozę przed opracowaniem programu wychowawczo-profilaktycznego

Zakres diagnozy prowadzonej w związku z koniecznością opracowania programu wychowawczo-profilaktycznego powinien wynikać z problemów występujących w danej społeczności szkolnej. Wskazaniem do wyboru obszaru diagnozy mogą być np. wyniki nauczania, analiza zachowań uczniów, sytuacje problemowe, chęć rozpoznania zagrożeń występujących w szkole itp. Program powinien zostać uchwalony do 30 września.

Czy rodzic ma prawo wglądu do dokumentacji zajęć rewalidacyjnych dziecka?

Rodzic dziecka objętego kształceniem specjalnym, posiadający pełnię praw rodzicielskich, ma prawo do wglądu w dokumentację prowadzoną przez szkołę w zakresie dotyczącym jego dziecka. Obejmuje to również dokumentację zajęć rewalidacyjnych, prowadzonych przez nauczycieli i specjalistów w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Przepisy prawa oświatowego jasno określają, co i w jaki sposób powinno być dokumentowane. Sprawdź, czy szkoła musi udostępniać zapisy w dziennikach zajęć i przekazywać rodzicom ksero indywidualnego programu zajęć rewalidacyjnych.

Współpraca z rodzicami. Jak nie prowadzić zebrania z rodzicami – przewodnik po błędach

Zebranie z rodzicami to nie tylko formalny obowiązek, lecz także ważny element współpracy z rodzicami i budowania wzajemnego zaufania. To narzędzie współpracy szkoły z rodzicami, dialogu i budowania partnerskich relacji między wychowawcą a rodziną ucznia. Niestety, wiele spotkań traci swój potencjał przez błędy, które można łatwo wyeliminować. Część z nich ma charakter formalny i pozostaje w związku z przepisami prawa oświatowego, inne dotyczą organizacji spotkań i sposobu, w jaki wychowawca przygotowuje zebranie z rodzicami. Oba obszary są równie istotne, ponieważ wychowawca odpowiada nie tylko za przekazanie informacji, lecz także za kulturę komunikacji i zgodność działań z obowiązującymi przepisami.

Rola rodziców w terapii ucznia z zaburzeniami ze spektrum autyzmu – współpraca szkoły i nauczycieli z rodzicami ucznia z ASD

 Skuteczna edukacja i terapia ucznia w spektrum autyzmu w szkole nie kończy się na pracy specjalistów – jej powodzenie zależy w dużej mierze od jakości współpracy nauczycieli z rodzicami. To właśnie rodzice, najlepiej znający potrzeby i możliwości swojego dziecka, odgrywają kluczową rolę w utrwalaniu efektów oddziaływań terapeutycznych, wspieraniu rozwoju emocjonalnego i społecznego oraz budowaniu spójnego środowiska edukacyjnego. Istotnym elementem tej współpracy jest także dokładne wyjaśnienie rodzicom, jakie cele i metody pracy zostały zapisane w indywidualnym programie edukacyjno-terapeutycznym (IPET) oraz w jaki sposób ich wsparcie może pomóc w realizowaniu zaleceń z poradni i IPET w szkole. Artykuł pokazuje, dlaczego właściwa współpraca rodziców i nauczycieli jest niezbędna w przypadku uczniów z autyzmem, jak szkoła może wspierać rodzinę w tym procesie oraz jak wspólne działania przekładają się na funkcjonowanie dziecka w środowisku szkolnym.

Szkoła powinna żądać od rodzica zaświadczenia o niekaralności przed udziałem w zajęciach doradztwa zawodowego

W przypadku zapraszania rodziców do udziału w zajęciach doradztwa zawodowego, podczas których mają oni opowiadać uczniom o swojej pracy, dyrektor szkoły powinien żądać przedstawienia zaświadczenia o niekaralności oraz informacji z Rejestru Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym. Obowiązek ten wynika z przepisów dotyczących ochrony małoletnich i ciąży nie tylko na pracodawcach, ale również na organizatorach działalności edukacyjnej, w tym także na dyrektorach szkół.

Czy nauczyciel przedmiotowy może prowadzić doradztwo zawodowe? Zasady i pensum łączone

Zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego w klasach VII i VIII szkoły podstawowej są obowiązkowym elementem ramowego planu nauczania. Jeśli prowadzi je nauczyciel przedmiotowy, nie będą one rozliczane w ramach standardowego pensum 18 godzin. W takiej sytuacji nauczyciel realizuje obowiązki na dwóch stanowiskach, co wymaga zastosowania tzw. pensum łączonego.

Czy doradztwo zawodowe w szkole jest obowiązkowe? Kiedy rodzic może zrezygnować z udziału dziecka w zajęciach?

Zajęcia z doradztwa zawodowego to integralna część działalności edukacyjnej szkół. Ich celem jest wspieranie uczniów w podejmowaniu decyzji dotyczących dalszego kształcenia i kariery zawodowej, a udział w nich jest obowiązkowy. Nie dotyczy to jednak wszystkich form realizacji doradztwa zawodowego. Możliwe jest bowiem zrezygnowanie z udziału w zajęciach związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu. Sprawdź szczegóły.

Nuda w szkole jako sygnał. Co naprawdę przekazuje uczeń, gdy mówi, że mu się nie chce?

Nuda jest jednym z najczęściej zgłaszanych doświadczeń przez uczniów na wszystkich etapach edukacji. Zwykle bywa interpretowana jako brak chęci, lenistwo lub opór wobec pracy. Tymczasem z perspektywy psychologicznej nuda nie jest pustym stanem emocjonalnym ani „brakiem czegokolwiek”. To ważny sygnał mówiący o potrzebach ucznia – tych poznawczych, emocjonalnych i relacyjnych. Kiedy dziecko mówi „nudzi mi się” albo „nie chce mi się”, często komunikuje coś znacznie bardziej złożonego, niż niechęć do zadania.

Trening Zastępowania Agresji w szkole – na czym polega i jakie są możliwości modelowania zachowania ucznia

W ostatnich latach coraz częściej można usłyszeć od nauczycieli, że uczniowie reagują impulsywnie, szybko się złoszczą, mają trudność z przyjmowaniem krytyki i nie potrafią rozwiązywać konfliktów inaczej niż przez konfrontację. W codziennej praktyce szkolnej nauczyciel spotyka się z agresją werbalną, prowokacjami, a czasem z zachowaniami, które trudno zrozumieć, a jeszcze trudniej na nie reagować. To wszystko sprawia, że szkoła – obok funkcji edukacyjnej – musi dziś pełnić równie ważną rolę wychowawczą i emocjonalną. Jednym z narzędzi, które realnie wspierają nauczycieli w tym obszarze, jest Trening Zastępowania Agresji (TZA), znany także pod angielską nazwą Aggression Replacement Training autorstwa Arnolda Goldsteina i Barry’ego Glicka. To metoda, która od lat z powodzeniem stosowana jest w szkołach, placówkach wychowawczych i poradniach, a jej skuteczność potwierdzają liczne badania i praktyka.

Wigilia klasowa – zastanów się, jak zadbać o potrzeby wszystkich uczniów

W życiu szkoły nie brakuje wydarzeń, które mogą nieść ze sobą duży ładunek emocjonalny. Mikołajki i wigilia klasowa niewątpliwie są jednym z nich – tradycyjne spotkanie wszystkich uczniów i wychowawcy kojarzy się w oczywisty sposób ze Świętami Bożego Narodzenia, które w domach mogą być różne, jeśli są obchodzone. W klasie mogą się znaleźć dzieci o różnym statusie majątkowym, o różnych doświadczeniach związanych z rodzinnymi tradycjami. Być może wśród nich są wychowankowie placówek opiekuńczych albo dzieci z rodzin innych wyznań lub ateistycznych. Warto mieć na uwadze różne czynniki, by zorganizować takie spotkanie, które będzie dla wszystkich przyjemne i bezpieczne. Jak zorganizować bożonarodzeniowe spotkanie w szkole? 

Perfekcyjni, ale zagubieni. O cichym kryzysie uczniów z wysokimi osiągnięciami – niebezpieczny perfekcjonizm u dzieci i młodzieży

W środowisku szkolnym uczniowie osiągający wysokie wyniki są często postrzegani jako ci, którzy poradzą sobie sami, nie wymagający uwagi, a ich dobre oceny są dowodem stabilności i motywacji. Jednak za maską sukcesu może kryć się głęboko skrywany lęk przed porażką, chroniczne napięcie i nieustanne poczucie, że „to wciąż za mało”. Perfekcjonizm u uczniów zdolnych, choć z zewnątrz wygląda, jak samodyscyplina, często jest formą wewnętrznego przymusu, który prowadzi do przeciążenia i zagubienia. Dowiedz się, dlaczego nadmierne dążenie do perfekcji ma negatywny wpływ na całe życie ucznia i często prowadzi do chronicznego stresu, zarówno w wieku młodzieńczym, jak i dorosłym życiu.

Czym jest trauma oceniania? Jak szkolny system oceniania kształtuje poczucie własnej wartości uczniów?

Ocenianie jest jednym z najbardziej oczywistych, a zarazem najmniej reflektowanych elementów życia szkolnego. Towarzyszy uczniowi od pierwszych dni edukacji, aż po moment opuszczenia systemu. Dla wielu z nich ocena staje się nie tylko informacją zwrotną o wiedzy, czy postępach, lecz przede wszystkim miarą własnej wartości. To, jak szkoła i nauczyciele posługują się oceną, ma bezpośredni wpływ na kształtowanie samooceny, poczucia sprawczości i motywacji ucznia.

Podejrzenie przemocy domowej wobec dziecka – czy szkoła musi wszcząć procedurę „Niebieskiej Karty”?

W przypadku podejrzenia stosowania przemocy w rodzinie, szkoła – jako instytucja realizująca zadania z zakresu ochrony małoletnich – jest prawnie zobowiązana do podjęcia odpowiednich działań. Nawet jeśli rodzina jest już objęta pomocą MOPS i wdrożono procedurę „Niebieskiej Karty” wobec innych domowników, nowe zgłoszenie przemocy, zwłaszcza wobec jedynego opiekuna prawnego dziecka, obliguje szkołę do ponownej reakcji. Wyjaśniamy, jakie obowiązki ma dyrektor szkoły w takich sytuacjach i jakie procedury należy uruchomić.