Od bodźca do zachowania – mechanizmy łączące zaburzenia SI z autoagresją. Sensoryczne źródła autoagresji

Zaburzenia integracji sensorycznej (SI) stanowią jedno z kluczowych wyzwań w pracy z dziećmi ze spektrum autyzmu i innymi zaburzeniami neurorozwojowymi. Wiele zachowań autoagresywnych, takich jak uderzanie głową, gryzienie czy drapanie, ma swoje źródło właśnie w sposobie, w jaki układ nerwowy przetwarza bodźce sensoryczne. Celem artykułu jest pokazanie, jak mechanizmy sensoryczne i psychologiczne łączą się z autoagresją, jakie są typowe ścieżki od bodźca do zachowania oraz jakie strategie terapeutyczne i profilaktyczne mogą pomóc rodzicom, nauczycielom i terapeutom.

20 aktów prawnych dotyczących edukacji włączającej i kształcenia specjalnego: niezbędnik nauczyciela i dyrektora

Edukacja włączająca to systemowe podejście do kształcenia i wychowania, w którym każdy uczeń ma prawo do pełnoprawnego uczestnictwa w życiu szkoły, a jej zadaniem jest wyrównywanie szans i rozwijanie indywidualnego potencjału. Realizacja tych celów wymaga oparcia działań szkoły na przepisach prawa oświatowego, które określają ramy organizacyjne, obowiązki nauczycieli, dyrektorów i specjalistów oraz gwarantują uczniom dostęp do wsparcia. Niniejsze zestawienie 20 kluczowych aktów prawnych stanowi praktyczne narzędzie porządkujące wiedzę i wspierające codzienną pracę wszystkich nauczycieli, ze szczególnym uwzględnieniem dyrektorów i specjalistów.

Zaburzenia integracji sensorycznej u dziecka niewidomego lub słabowidzącego – specyfika potrzeb, zalecane oddziaływania terapeutyczne

Integracja sensoryczna stanowi fundament prawidłowego rozwoju dziecka – pozwala mu organizować bodźce z otoczenia, kształtować orientację przestrzenną, rozwijać koordynację ruchową i budować obraz własnego ciała. W przypadku dzieci niewidomych i słabowidzących ten proces przebiega jednak w odmienny sposób, ponieważ brakuje jednego z kluczowych źródeł informacji – wzroku. To sprawia, że inne zmysły muszą przejąć funkcje orientacyjno-regulacyjne, co wiąże się zarówno z potencjałem, jak i z licznymi wyzwaniami. Niniejszy artykuł przybliża specyfikę zaburzeń integracji sensorycznej u dzieci z niepełnosprawnością wzrokową oraz wskazuje kierunki oddziaływań terapeutycznych, które mogą wspierać ich harmonijny rozwój. Zawarte tu treści będą szczególnie przydatne dla nauczycieli, terapeutów integracji sensorycznej, tyflopedagogów i psychologów, którzy poszukują praktycznych sposobów pracy z uczniem wymagającym specjalistycznego wsparcia. Tekst zwraca uwagę zarówno na charakterystyczne trudności rozwojowe, jak i na konkretne rozwiązania terapeutyczne oraz organizacyjne, możliwe do wdrożenia w szkole i w domu.

Dokumentowanie udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Obowiązkowa dokumentacja w przedszkolu, szkole i placówce

Dokumentowanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej stanowi obowiązek każdej placówki oświatowej i jest jednym z filarów systemu wsparcia uczniów. Prawidłowe prowadzenie dokumentacji nie tylko zapewnia zgodność z przepisami prawa, ale także gwarantuje spójność i ciągłość działań podejmowanych wobec dziecka. To narzędzie, które pozwala na analizę skuteczności podejmowanych działań, a jednocześnie chroni szkołę i jej pracowników, stanowiąc dowód rzetelnego wywiązywania się z nałożonych obowiązków.

Kontrakt klasowy jako narzędzie wzmacniania odpowiedzialności uczniów

W pracy wychowawczej jednym z największych wyzwań jest budowanie odpowiedzialności uczniów za własne zachowanie i za atmosferę panującą w klasie. Tradycyjne podejścia oparte na regulaminach narzuconych „z góry” mogą prowadzić do oporu, poczucia niesprawiedliwości lub braku identyfikacji z zasadami. W tym kontekście kontrakt klasowy może stać się narzędziem, które wesprze proces wychowawczy, zaangażuje uczniów i wzmocni ich poczucie wpływu oraz współodpowiedzialności.

Praca wychowawcy klasy w godzinach ponadwymiarowych i doraźnych zastępstwach

Praca w godzinach ponadwymiarowych i doraźnych zastępstwach to dla wychowawcy klasy szansa na zarobienie dodatkowych pieniędzy. Z drugiej jednak strony wymaga to jeszcze lepszej organizacji i umiejętnego zarządzania swoim czasem pracy. Sprawdź, jaki jest limit dla dodatkowych godzin i co zmieniło się w tym zakresie od 1 września 2025. Dowiedz się, które godziny można realizować bez wymaganych kwalifikacji oraz kiedy potrzebna jest zgoda na dodatkową pracę. Upewnij się także, jak rozliczane jest wynagrodzenie wychowawcy klasy za pracę w godzinach ponadwymiarowych i doraźnych zastępstw.

Uczeń z wadą słuchu w edukacji włączającej w szkole

Czy dziecko z wadą słuchu może czuć się pełnoprawnym członkiem klasy, w której większość uczniów słyszy bez trudności? Edukacja włączająca stawia sobie właśnie takie wyzwanie – otworzyć przed nim dostęp do wiedzy, relacji i doświadczeń szkolnych. To zadanie znacznie bardziej złożone niż mogłoby się wydawać. Aparat słuchowy czy implant nie rozwiążą bowiem wszystkich problemów. Za tym, aby uczeń z wadą słuchu mógł uczyć się „na równych prawach”, stoją konkretne strategie dydaktyczne, rozwiązania organizacyjne i świadomość całej społeczności szkolnej. W artykule wyjaśniamy, jak wygląda codzienność ucznia z dysfunkcją słuchu w zwykłej szkole, jakie bariery na-potyka i co może zrobić nauczyciel, aby nie były one przeszkodą w nauce ani w budowaniu relacji z rówieśnikami.  

Zadania nauczyciela wspomagającego w szkołach i przedszkolach – zakres zadań i relacje z innymi nauczycielami

Nauczyciel wspomagający to nie pomoc nauczyciela ani asystent jednego dziecka z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego. Jego rola w szkołach i przedszkolach jest znacznie szersza i została szczegółowo określona w rozporządzeniu MEN z 9 sierpnia 2017 r. Zadania tego nauczyciela obejmują nie tylko współorganizowanie zajęć, ale również współpracę z pedagogiem, psychologiem, logopedą i terapeutami oraz udział w opracowywaniu dokumentacji, takiej jak IPET czy WOPFU.  W artykule wyjaśniamy, czym zajmuje się nauczyciel wspomagający, jakie są jego najważniejsze zadania oraz dlaczego jego obecność  nie może być sprowadzana do roli „prywatnego nauczyciela” jednego dziecka lub ucznia. 

Obserwacja zajęć w okresie przygotowania do zawodu – przebieg

Nauczyciel początkujący w okresie odbywania przygotowania do wykonywania zawodu ma obowiązek przeprowadzenia co najmniej dwóch lekcji obserwowanych. Pierwsza lekcja pokazowa ma mniej formalny charakter, ma pomóc nauczycielowi przygotować się do spotkania z drugą komisją. Kolejna obserwacja ma bowiem duży wpływ na dalsze losy awansu zawodowego nauczyciela. Od uzyskanej opinii zależy bowiem to, czy nauczyciel początkujący będzie mógł złożyć wniosek o wszczęcie postępowania egzaminacyjnego na stopień nauczyciela mianowanego. Sprawdź, kiedy przeprowadzić tę lekcję i dowiedz się, jak się do niej przygotować.

Zadania i obowiązki wychowawcy klasy – o czym pamiętać na początku roku szkolnego?

Rozpoczęcie nowego roku szkolnego to moment, w którym wychowawcy klas stają przed koniecznością zmierzenia się z szeregiem istotnych zadań i obowiązków, które wynikają z przepisów prawa oświatowego. Ważne, aby na starcie roku szkolnego dokładnie przemyśleć, jakie działania należy podjąć, aby sprostać wymaganiom zarówno w zakresie organizacyjnym, jak i prawnym. Warto upewnić się, że wszystkie aspekty pełnienia funkcji wychowawcy są jasne. Przeczytaj artykuł, aby mieć pewność, że znasz najważniejsze zadania wychowawcy.