W przepisach prawa oświatowego nie ma innych wytycznych dotyczących realizacji podstawy programowej dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, poza zalecanymi w rozporządzeniu sposobami realizacji podstawy programowej. Sprawdź, jakie wskazówki zamieszczono w przepisach i na jakiej podstawie dokonać operacjonalizacji celów kształcenia i sposobów ich osiągania.
Przepisy prawa oświatowego nie zawierają odrębnych regulacji dotyczących sposobu organizacji uczniów z niepełnosprawnością. Niezależnie od tego, czy uczeń posiada orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, plan zajęć należy dostosować do możliwości psychofizycznych ucznia. W pracy z uczniem z niepełnosprawnością należy brać pod uwagę to, że oprócz zajęć edukacyjnych, uczestniczy również w zajęciach z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej i zajęciach rewalidacyjnych. Organizację pracy i udzielanie dodatkowej pomocy należy zaplanować w taki sposób, aby uczeń był w stanie efektywnie w nich uczestniczyć. Co oznacza to w praktyce? Dowiedz się, jak powinno wyglądać dostosowanie planu zajęć do potrzeb ucznia z niepełnosprawnością.
Uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym charakteryzuje opóźniony rozwój mowy i ograniczony zasób słów. Na ogół komunikują się oni za pomocą krótkich zdań, wyrazów lub gestów. Mają trudności z rozumieniem abstrakcyjnych pojęć, zapamiętywaniem, koncentracją i odtwarzaniem informacji. Często zmyślają i wykazują impulsywne zachowania. Edukacja tych uczniów wymaga dostosowania wymagań do poziomu rozwoju dziecka w wieku 6-9 lat, z naciskiem na proste formy komunikacji. W artykule przedstawimy skuteczne strategie komunikacyjne, które mogą pomóc nauczycielom uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym w pracy dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej.
Dla ucznia z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego mogą być realizowane indywidualnie z uczniem lub w grupie do 5 uczniów, jeśli taką potrzebę wskazano w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego lub jeśli to wynika z wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia. Przepisy nie wskazują jednak, aby taka organizacja zajęć mogła być wprowadzona na wniosek rodzica.
Zajęcia rewalidacyjne są organizowane dla uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na niepełnosprawność. Przepisy prawa oświatowego nie wskazują na to, aby możliwe było prowadzenie ich w formie kształcenia na odległość. Sprawdź, czy na wniosek rodziców można organizować zdalne zajęcia rewalidacyjne.
W codziennej komunikacji często wymiennie używa się pojęć „zajęcia rewalidacyjne” oraz „rewalidacja” i „działania o charakterze rewalidacyjnym”. Wszystkie odnoszą się do wsparcia uczniów z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego, jednak definicje nieco się różnią. W artykule wyjaśniamy, czym różnią się zajęcia rewalidacyjne od działań o charakterze rewalidacyjnym, jakie są ich cele oraz jak są organizowane w polskim systemie edukacyjnym. Poznaj przepisy regulujące te kwestie oraz praktyczne aspekty organizacji zajęć rewalidacyjnych i oddziaływań o charakterze rewalidacyjnym w szkole.
Zorganizowanie zajęć rewalidacyjnych często stanowi wyzwanie dla dyrektorów szkół, którzy borykają się z brakiem specjalistów do ich prowadzenia. Jednym ze stosowanych rozwiązań jest organizowanie zajęć po południu. Polega to na tym, że uczeń po lekcjach opuszcza szkołę i wraca na rewalidację. Sprawdź, czy uczeń może wrócić do szkoły na zajęcia rewalidacyjne, jeżeli kończy lekcje wcześniej. Co należy brać pod uwagę w przypadku organizacji zajęć w ramach rewalidacji?
Dostarczenie do szkoły orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego obliguje do przeprowadzenia wielospecjalistycznej oceny funkcjonowania ucznia (WOPFU), stworzenia indywidualnego programu edukacyjno-terapeutycznego (IPET) oraz zapewnienia odpowiedniego kształcenia specjalnego. Kształcenie specjalne należy organizować zgodnie z zaleceniami zamieszczonymi w orzeczeniu z poradni psychologiczno-pedagogicznej. W zaleceniach tych nierzadko jednak wymienia się specjalistyczne formy wsparcia, które wykraczają poza standardowe możliwości danej szkoły. Jakie działania należy podjąć w takiej sytuacji? Czy szkoła może skierować ucznia na wybrane zajęcia do poradni psychologiczno-pedagogicznej?
Szkoła nie może odmówić zorganizowania zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla jednego dziecka. Problematyczne może być jednak zapewnienie realizacji zajęć zespołowych, jeżeli w szkole uczy się tylko jedno dziecko z orzeczeniem o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych. W artykule omówiono zasady organizacji zajęć, gdy wskazane są zajęcia zespołowe, a dostępne są tylko zajęcia indywidualne.
Dodatkowe zatrudnienie nauczyciela tzw. wspomagającego powinno wynikać z potrzeb ucznia i co do zasady potrzeba dodatkowego zatrudnienia powinna zostać wskazana w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego. Dowiedz się, czy w szkole lub przedszkolu trzeba zatrudnić nauczyciela wspomagającego dla dziecka z zespołem Downa.