Od kilku tygodni w tysiącach szkół w całej Polsce uczą się dzieci, które wraz ze swoimi rodzinami uciekły z Ukrainy. Dwa lata temu z powodu pandemii szkoły musiały, w ciągu kilku tygodni przekształcić się w funkcjonujące całkowicie zdalnie instytucje edukacyjne. W tym roku mierzą się z przekształceniem na miejsca dwujęzycznego nauczania. Jak w obliczu kryzysu migracyjnego zadbać o dobro uczniów i nauczycieli? Jak poradzić sobie w nowej, wielokulturowej rzeczywistości?
Ostatnie lata to czas nieustannej adaptacji do zmian. Gdy w 2020 roku wybuchła pandemia, społeczeństwo nie dysponowało żadnymi wypracowanymi rozwiązaniami. Trzeba było dostosować się do okoliczności, nieustannie padało wyświechtane już określenie: „sytuacja jest rozwojowa”. Teraz życie okazało się jeszcze bardziej zaskakujące, wybuchła wojna. Wszystko to ma ogromny wpływ na młodych ludzi, którzy choć nie mówią tego głośno, coraz częściej myślą „ja wysiadam”. I to dlatego coraz częściej można usłyszeć o mówić o prawdziwej epidemii dziecięcej depresji, okaleczeń, bezsilności i tragicznie niskiej samooceny. Przeczytaj artykuł o kryzysie psychiatrii dzieci i młodzieży i dowiedz się, jak szkoła może reagować na trudne sytuacje.
Niepokój związany z sytuacją w Ukrainie, który odczuwamy w ostatnich dniach udziela się również naszym dzieciom i uczniom. Dzieci słuchają rozmów dorosłych. Mają również dostęp do mediów społecznościowych oraz telewizji, gdzie pokazywane są zdjęcia i filmy o wojnie. Już niebawem wielu ukraińskich uczniów rozpocznie naukę w polskich szkołach. Obecna sytuacja wymaga podejmowania rozmów na bardzo trudne tematy, adekwatnie do wieku i wiedzy dziecka. Rolą nauczycieli i pedagogów jest wsparcie uczniów i przygotowanie ich do nowej rzeczywistości szkolnej. Niezwykle ważne jest również reagowanie na wszystkie kryzysy dotyczące dzieci i młodzieży pochodzących z Rosji czy Białorusi. Ci uczniowie są obecni w polskich szkołach. Być może lada moment zaczną edukację z tymi, którzy zmuszeni byli do ucieczki z Ukrainy.
Wydaje się dość oczywiste, że tzw. trudne dziecko to dziecko po przejściach. Sprawia kłopoty, bo samo je ma. Powoduje konflikty, jego zachowania są impulsywne i mało przewidywalne, bo tego nauczyło się od swojego otoczenia. Niestety rzadko dorośli chcą widzieć więcej i szerzej. Jakby uwagę przykuwał tylko wierzchołek góry lodowej, przeróżne „niegrzeczne” zachowania, a to co pod wodą pozostaje niezauważone. Przeczytaj artykuł i dowiedz się, dlaczego tak często umyka nam, że „trudny uczeń”, to w rzeczywistości uczeń z doświadczeniem traumy. Sprawdź, jakie skutki w psychice człowieka może wywołać uraz oraz kiedy dziecko powinno być skierowane do specjalisty w zakresie zdrowia psychicznego.
Depresja nierzadko dotyka młodych ludzi, także uczniów szkoły podstawowej. Obniżanie się wieku pacjentów z depresją jest przede wszystkim wynikiem nasilających się przemian społeczno-kulturowych. To także skutek rosnących wymagań wobec młodych ludzi. Szybkie tempo życia, brak czasu, obarczanie pociech coraz większą odpowiedzialnością, może sprzyjać zachwianiu ich zdrowia psychicznego. Sprawdź, czym objawia się depresja wśród dzieci i młodzieży i na co zwracać uwagę. Dowiedz się, jak wspierać uczniów, u których zdiagnozowano zaburzenia depresyjne.
Media codziennie donoszą o kolejnych przypadkach molestowania seksualnego dzieci. Mówi się o dzieciach i nastolatkach, chłopcach i dziewczynkach, które nie postawiły granicy dorosłemu. Kiedy nadużycia seksualne wychodzą na światło dzienne, pojawia się pytanie: gdzie byli rodzice, nauczyciele, sąsiedzi? Czy naprawdę nikt nic nie zauważył? Nikt nic nie przeczuwał? Dziecko nic nie powiedziało? Dowiedz się, jak można rozpoznać przemoc seksualną wobec dzieci. Sprawdź także, jak nadużycia seksualne wpływają na psychikę ofiar.
Agresywny, wulgarny, nieprzystosowany – tak często określa się zachowanie uczniów z zespołem Aspergera. Wobec takich uczniów podejmuje się różnego rodzaju oddziaływania, jednak nie zawsze dają one oczekiwane rezultaty. Jeżeli nieporządne zachowania nasilają się, zaniepokojeni rodzice pozostałych żądają usunięcia agresora ze szkoły. Co w takiej sytuacji może zrobić dyrektor? Czy przeniesienie ucznia z zespołem Aspergera z powodu agresji jest możliwe? Z artykułu dowiesz się, kiedy zaburzenia związane z ZA mogą stać się podstawą do złożenia wniosku o zmianę szkoły dla dziecka.
Zdarza się w szkolnym życiu momenty całkowitej bezradności. Kiedy nie wiadomo, co robić, jak to robić i czy w ogóle jakakolwiek reakcja ma sens. Często do takiego rodzaju „ściany” nauczyciele i inni pracownicy szkoły dochodzą w relacji z dzieckiem autoagresywnym. Karzącym fizycznie samego siebie, niemal codziennie, bez zahamowania, pogrążonym w świecie bólu. Wbrew pozorom, problem samookaleczania u dzieci nie jest rzadkim zjawiskiem. Nie zawsze bowiem przejawy autodestrukcyjnych zachowań u malucha są widoczne na pierwszy rzut oka.
Bicie, gryzienie, kopanie, rzucanie przedmiotami – sytuacje zagrażające bezpieczeństwu w przedszkolu. Dziecko agresywne bezwzględnie trzeba objąć pomocą psychologiczno-pedagogiczną. Trzeba także podjąć działania wspierające rodziców i nauczycieli, współpracować z poradnią. Jednak jak radzić sobie na co dzień? Jak na agresję w świetle prawa może reagować dyrektor? Czy można zatrudnić nauczyciela wspomagającego? Może w zajęciach powinien uczestniczyć rodzic? A może odmówić dziecku możliwości udziału w zajęciach? Jakie powinny być rady dla rodziców, którzy zdają się nie uświadamiać sobie, czym jest agresja ich dziecka?
Nie dla każdego dziecka zbliżający się okres wakacyjny jest związany z poczuciem szczęścia, wolnością i swobodą. W większości zespołów klasowych znajdzie się przynajmniej jednej uczeń, dla którego szkoła jest bezpieczną odskocznią od domu, niezapewniającego tego poczucia. Warto pamiętać o tych uczniach również, a może przede wszystkim, w okresie wakacyjnym. Często to właśnie nauczyciele i rówieśnicy ze szkoły będą stanowili dla nich pierwszą linię wsparcia. W artykule podpowiadamy, jak zaplanować działania profilaktyczne przed feriami letnimi i wsparcie uczniów w czasie wakacji.