nauczyciel specjalista

Praca z uczniem zagrożonym wykluczeniem społecznym

Praca z uczniem zagrożonym wykluczeniem społecznym

Wykluczenie społeczne stanowi poważne zagrożenie dla dzieci i młodzieży. Obejmuje ono wiele aspektów, takich jak brak dostępu do edukacji, ubóstwo, niskie kwalifikacje zawodowe i marginalizacja społeczna. Z powodu takiego wykluczenia młodzi ludzie często mają utrudniony start w życiu, co może prowadzić do dalszych problemów, takich jak bezrobocie, uzależnienia, przestępczość i depresja. W artykule tym omówimy główne przyczyny wykluczenia społecznego wśród dzieci i młodzieży oraz działania nauczycieli w zakresie przeciwdziałania zagrożeniu wykluczeniem.

Powszechnie, błędnie uznaje się, że wykluczenie społeczne to zjawisko nierozerwalnie związane z trudną sytuacją materialną rodziny. Tymczasem może być ono uwarunkowane wieloma czynnikami i dotyczyć różnych obszarów życia społecznego osób, rodzin i grup społecznych. Zagrożenie wykluczeniem pojawia się w sytuacji, gdy osoba nie może uczestniczyć lub zostaje pozbawiona możliwości aktywnego udziału w życiu społeczno-ekonomicznym, politycznym, kulturalnym grupy. Badania i obserwacje życia społecznego wskazują, iż zjawisko wykluczenia społecznego dotyczy coraz większej liczby dzieci i młodzieży, które nie mają możliwości właściwego funkcjonowania i edukacji w grupach rówieśniczych, nie osiągają sukcesów adekwatnych do potencjału rozwojowego, co w dalszej perspektywie może prowadzić do deprywacji potrzeb i narastania problemów. Uczniowie ci w konsekwencji „wypadają” z systemu edukacji, co uniemożliwia im odpowiednie przygotowanie do pełnionych w przyszłości ról społecznych, utrudnia podejmowanie satysfakcjonującej i społecznie akceptowanej drogi życiowej. Wykluczenie uniemożliwia pełne uczestnictwo w życiu społecznym z racji biedy, braku podstawowych kompetencji i niskich szans edukacyjnych lub w wyniku dyskryminacji. Wykluczenie społeczne to proces, który może rozpocząć się w szkole. Dlatego też ważnym zadaniem nauczycieli i specjalistów jest dogłębna znajomość środowiska uczniów, rozpoznanie ich sytuacji rodzinnej oraz dobra diagnoza ich możliwości rozwojowych i edukacyjnych. Ważną funkcją szkoły jest zapobieganie wykluczeniu i marginalizowaniu uczniów w różnych obszarach życia szkolnego.
Urlop wypoczynkowy wychowawcy klasy, nauczyciela i specjalisty

Urlop wypoczynkowy wychowawcy klasy, nauczyciela i specjalisty

Zagadnienia dotyczące udzielania i korzystania z urlopu wypoczynkowego nauczycieli budzą wiele wątpliwości. Z jednej strony nauczyciele korzystają z urlopu zgodnie z zasadami określonymi w Karcie Nauczyciela, z drugiej jednak – często trzeba odwoływać się do przepisów Kodeksu pracy. W tym artykule autorki szczegółowo omawiają wszystkie zagadnienia dotyczące urlopu wypoczynkowego wychowawcy klasy. Co jednak ważne – artykuł odnosi się w istocie do wszystkich nauczycieli. Omówiono w nim również kwestie dotyczące urlopów nauczycieli zatrudnionych w szkołach nieferyjnych.

Każdy nauczyciel w szkole, w której organizacji pracy przewidziano ferie szkolne, ma prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze odpowiadającym okresowi trwania ferii zimowych i letnich. W szkołach feryjnych urlop nie jest zależny od okresu ani wymiaru zatrudnienia (art. 64 ust. 1 ustawy z 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela). Oznacza to, że nawet pracując na ułamek etatu nauczyciel korzysta z urlopu w tym samym wymiarze co nauczyciel pracujący na pełen etat. W ramach urlopu wypoczynkowego nauczyciel ma prawo do nieprzerwanego co najmniej czterotygodniowego urlopu wypoczynkowego (art. 64 ust. 4 Karty Nauczyciela). W praktyce, gdy dyrektor szkoły będzie chciał wezwać nauczyciela do pracy w czasie ferii, będzie musiał pamiętać o zapewnieniu takiego nieprzerwanego odpoczynku (o pracy w ferie piszemy w dalszej części tekstu). W praktyce nauczyciel może korzystać z urlopu od dnia następującego po zakończeniu zajęć, przez cały lipiec i sierpień. Co ważne, urlop (w szkole feryjnej) obejmuje dni kalendarzowe, a nie robocze, tzn. obejmuje także soboty, niedzielę, święta, dni ustawowo wolne od pracy. Nauczycielom zatrudnionym w szkołach feryjnych nie przysługuje tzw. urlop dla żądanie. 
Nauczyciel zatrudniony w placówce nieferyjnej korzysta z prawa do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 35 dni roboczych w czasie ustalonym w planie urlopów (art. 64 ust. 3 Karty Nauczyciela). Taki sam wymiar urlopu przysługuje dyrektorowi i wicedyrektorowi szkoły oraz nauczycielowi pełniącemu inne stanowisko kierownicze w szkole, a także nauczycielowi, który przez okres co najmniej 10 miesięcy pełni obowiązki kierownicze w zastępstwie nauczyciela, któremu powierzono stanowisko kierownicze (art. 64 ust. 2a Karty Nauczyciela). W placówce nieferyjnej, urlop na wniosek nauczyciela może zostać podzielony na części, ale z zachowaniem zasady, że co najmniej jedna część wypoczynku powinna trwać nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych (art. 162 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy). Osoby te mają także prawo do urlopu na żądanie w wymiarze 4 dni (art. 2722 Kodeksu pracy). Dotyczy to również tych, którzy korzystają z urlopu wypoczynkowego określonego dla nauczyciela szkoły, w której nie O urlopie tym piszemy w dalszej części tekstu.  Urlop wypoczynkowy nauczycieli placówek nieferyjnych oraz kadry kierowniczej szkół feryjnych rozliczany jest odrębnie za każdy rok kalendarzowy (a nie szkolny).

Z artykułu dowiesz się m.in.:

  • Kiedy i w jakim wymiarze z urlopu korzystają nauczyciele zatrudnieni w szkołach nieferyjnych?
  • Czy wymiar zatrudnienia ma wpływ na wymiar urlopu wypoczynkowego?
  • Czy to prawda, że nauczyciel ma prawo do 56 dni urlopu rocznie?
  • Którym nauczycielom przysługuje urlop w wymiarze 35 dni rocznie?
  • Jak korzystać z urlopu uzupełniającego?
  • Ile urlopu wypoczynkowego przysługuje nauczycielom szkół nieferyjnych?
  • Którym nauczycielom przysługuje prawo do urlopu wypoczynkowego "na żądanie"?
  • Kiedy dyrektor szkoły może zobowiązać nauczyciela do pracy w wakacje, a kiedy może odwołać go z urlopu?
  • Jak w praktyce kształtują się prawa nauczycieli związane z urlopem wypoczynkowym w zależności od miejsca pracy
Zasady organizacji zajęć socjoterapeutycznych

Dostosować niedostosowanych – jak organizować zajęcia socjoterapeutyczne

Zajęcia socjoterapeutyczne są skierowane do uczniów przejawiających trudności w funkcjonowaniu oraz wykazujących potrzebę wspierania w sferze rozwoju intelektualnego i duchowego. Co do zasady są to zajęcia dla uczniów zagrożonych niedostosowaniem społecznym. W artykule wyjaśniamy, jak i dla kogo należy organizować zajęcia socjoterapeutyczne w szkole.

Socjoterapia jest metodą łagodzenia i eliminowania negatywnych obyczajów w zachowaniach społecznych w okresie dorastania. Służy kompensacji pewnych zaburzeń zachowania dzieci i młodzieży w toku spotkań grupowych. Zajęcia socjoterapeutyczne zakładają wykorzystanie czynników społecznego oddziaływania i rozwijanie relacji interpersonalnych. Mają cele terapeutyczne, edukacyjne i rozwojowe. Ponadto rozwijają właściwości psychiczne, pozwalając lepiej zrozumieć siebie i innych. Zajęcia opierają się na założeniu, że dostarczenie odpowiednio zorganizowanych doświadczeń społecznych może wywołać zmianę patologicznych wzorców zachowań dzieci i młodzieży. Programy socjoterapeutyczne wskazują kierunki pracy z dziećmi także w środowisku szkolnym.
Socjoterapia służy rozwiązywaniu problemów dotyczących:
  • trudności adaptacyjnych – lęk przed kontaktem, obowiązkami,
  • trudności w nauce,
  • lęku przed przekazywaniem własnej wiedzy – udzielanie odpowiedzi ustnej,
  • nieśmiałości w kontaktach społecznych,
  • wysokiego napięcia emocjonalnego,
  • zachowania agresywnego,
  • niskiego poczucia własnej wartości,
  • rozwiązywania konfliktów,
  • fobii szkolnej,
  • nadpobudliwości psychoruchowej.
Jan, lat 7, wychowywany w rodzinie pełnej, ma młodszego brata. Od kiedy rozpoczął naukę szkolną, dało się zauważyć złożone opóźnienia rozwojowe w postaci błędnej percepcji wzrokowo-słuchowej. Często nie odpowiadał na skierowane do niego pytania zadane przez nauczyciela. Był nieufny w kontakcie, nie rozmawiał z rówieśnikami ani z nauczycielami. Początkowo nawet wykazywał postawę agresywną. Zdarzały się ataki nagłego przeraźliwego płaczu. W klasie nie jest lubiany i akceptowany.
Sprawdź inne serwisy