nastolatek

Trudny okres dojrzewania. Jak wesprzeć uczniów w spektrum autyzmu w okresie dorastania?

Trudny okres dojrzewania. Jak wesprzeć uczniów w spektrum autyzmu w okresie dorastania?

Dojrzewanie jest trudnym okresem dla wszystkich nastolatków. Zmiany zachodzą na każdej płaszczyźnie – fizycznej, społecznej, emocjonalnej. Pojawiają się nowe potrzeby – przynależności do grupy rówieśniczej, poszukiwania własnej tożsamości, separacji od rodziców. Nastolatek przechodzi właściwie gruntowną przebudowę całej swojej osoby, podobnie jak jego rówieśnicze otoczenie. Relacje okazują się zmienne, ulegają dynamice dotąd nie znanej. Dla neurotypowych nastolatków to okres pełen wyzwań. Jak więc wesprzeć w tym trudnym czasie uczniów w spektrum autyzmu?

Z artykułu dowiesz się m.in.:

  • Jakie trudności napotykają nastolatki w spektrum autyzmu w okresie dojrzewania?
  • W jaki sposób różne poziomy nasilenia objawów autyzmu wpływają na funkcjonowanie społeczne młodych ludzi?
  • Czy nastolatki w spektrum autyzmu potrzebują specjalnego wsparcia podczas odkrywania swojej tożsamości?
  • Jakie znaczenie ma rola dorosłego w wspieraniu uczniów w spektrum autyzmu w okresie dojrzewania?
  • Jak rozmawiać z dorastającym nastolatkiem w spektrum autyzmu, aby czuł się zrozumiany i akceptowany?
  • Jakie strategie mogą pomóc nastolatkom w spektrum autyzmu zrozumieć trudne sytuacje interpersonalne?
  • Jak zapewnić uczniom w spektrum autyzmu poczucie akceptacji i wsparcia w szkole?
Kto na ławce wyciął serce? Miłość nastolatków. Na zdjęciu nastolatki na korytarzu szkolnym

Kto na ławce wyciął serce? Pierwsza miłość nastolatków

Piosenka Czerwonych Gitar opisuje przeróżne działania, które jest w stanie podjąć zakochany nastolatek, mimo ciągłego odrzucenia – „tak bardzo się starałem, a ty teraz nie chcesz mnie…”. Zdarza się, że nauczyciele patrzą na te pierwsze miłosne historie z pobłażliwością. A przecież sami nie mogli jej zdzierżyć u dorosłych, gdy przeżywali swoją nastoletnią miłość. Dorośli często zapominają o tym, co dla nastolatków jest oczywiste. O tym, że złamane serce boli nie tylko bohaterów filmów dla młodzieży. Przeczytaj artykuł i skorzystaj ze wskazówek, jak w szkole reagować na zakochanych nastolatków. Dowiedz się także czego nie mówić, aby pozornie niewinnym żartem nie urazić młodego człowieka.

Pierwsza walka o sympatię kolegów i koleżanek zaczyna się już w przedszkolu. Dzieci rozdają walentynki, dają sobie prezenty, czasem skradną buziaka. W zabawach przewijają się tematy ślubu, narodzin nowych dzieci w rodzinie, chodzenia do pracy. Kilkuletnie maluchy z dużą starannością odzwierciedlają w relacjach między sobą to, co same zobaczyły w swoich domach. Ich domy „na niby” to takie mini symulacje prawdziwych rodzin. Pojawiają się różnorakie fascynacje – już przedszkolaki są w stanie ocenić czyjąś atrakcyjność, próbują się spodobać wybranej osobie, są o siebie zazdrosne, chcą spędzać razem czas. 
Dorośli – rodzice, nauczyciele – najczęściej przyjmują pozycję obserwatorów, chwilami ewentualnie lekko się podśmiewając z pomysłów dzieciarni. Pierwsza, przedszkolna miłość dziecka powoduje uśmiech, a zachowanie malucha uważa się za słodkie i rozkoszne. Jeśli malec czuje przyzwolenie na wyrażanie uczuć, przywiązania do innego dziecka, chętnie to robi. Słyszymy „jak będę duży, to się z nim ożenię”. Zresztą, ślubny rytuał jest też bardzo popularną zabawą wśród dzieci wczesnoszkolnych. Ulubioną atrakcją wszystkich kolonii wakacyjnych, gdzie zapewnia się specjalną oprawę, są „księża”, sukienki z firanek etc. Eksperymentowanie, próbowanie, sprawdzanie różnych rodzajów „związków” w zabawie jest dla dzieci tak naturalne, jak oddychanie. Dorośli się tym nie martwią – aż do momentu, kiedy ich maluszek odkryje młody wąsik pod nosem i okaże się, że wkracza w wiek dojrzewania. Pierwsza miłość kilkunastolatka nie jest postrzegana tak, jak ta przedszkolna.

Z artykułu dowiesz się m.in.:

  • Jak reagować na zachowania uczniów przeżywających pierwszą miłość
  • Czy wychowawca powinien komentować zachowanie zakochanego ucznia
  • Które komentarze i uwagi nauczycieli mogą sprawić, że pierwsza miłość będzie trudniejsza
  • W jaki sposób wspierać zakochanych nastolatków

Wykorzystaj scenariusze zajęć:

„Ale siara!” – radzenie sobie ze wstydem w okresie dojrzewania

„Ale siara!” – radzenie sobie ze wstydem w okresie dojrzewania

Wstyd to drażliwy temat, na który uczniowie często nie chcą rozmawiać. Przed rozpoczęciem zajęć powiedz, że można w nich uczestniczyć biernie (tzn. nic nie mówić, a np. zapisywać swoje myśli). Dodaj, że wszystko, co zostanie powiedziane, jest objęte tajemnicą – nie wolno przekazywać treści rozmów nikomu spoza grupy. Bądź uważny na sygnały niewerbalne płynące z grupy, sposób wypowiadania się i komentarze. Młodzież to najbardziej bezlitosna grupa społeczna. Reaguje spontanicznie, ocenia szybko, łatwo rani innych. Często podkreślaj, że omawiane sytuacje i problemy dotyczą prawie każdego, a nie tylko osób, które o nich mówią. Wykorzystaj scenariusz warsztatu dla uczniów. Zajęcia umożliwiają zmierzenie się z własnym wstydem – nieodłącznym towarzyszem okresu dorastania. Stymulują młodzież do odczarowania tabu i efektywnego radzenia sobie z trudnymi emocjami.

Uczestnicy uczniowie w wieku gimnazjalnym lub licealnym
Cele ogólne
  • zrozumienie mechanizmu powstawania wstydu
  • opracowanie strategii jego przezwyciężania
Cele szczegółowe, uczeń
  • rozumie, dlaczego się wstydzi,
  • odkrywa swoje strategie radzenia sobie ze wstydem,
  • uczy się rozmawiać o swoich uczuciach i trudnościach ,
  • opracowuje konstruktywne sposoby przezwyciężania wstydu
Czas trwania 120 minut
Potrzebne materiały
  • załącznik Wstyd (dla prowadzącego, pod koniec zajęć można rozdać uczniom skopiowane egzemplarze)
  • załącznik Moje sposoby na wstyd
  • duży arkusz papieru i flamastry
  • kartki, długopisy
Liczba uczestników 10–15

Przeczytaj artykuł:

Wzloty i upadki okresu dojrzewania. Zajęcia psychoedukacyjne dla uczniów klas IV-VIII

Okres dojrzewania to czas, w którym zachodzą ogromne zmiany. Te widoczne i te całkowicie ukryte. Dorosłym ten okres kojarzy się z buntem i zmianami fizycznymi. Nastolatek dojrzewa, zmienia się jego ciało, buzują hormony. W młodzieńczym buncie jednak nie chodzi tylko o nagłe zmiany nastroju i niespodziewane dla dorosłych reakcje. Bunt okresu dorastania to również proces dążenia do niezależności, separacji od rodziców, tworzenia własnej tożsamości i poznania różnych środowisk. Wyzwania okresu dojrzewania są niezwykle złożone. Dziecko, które jeszcze do niedawna pozostawało pod całkowitą opieką ma stać się samodzielne. Fizycznie i psychicznie. A jednak nie do końca jest w stanie sobie z tym poradzić. Okres dojrzewania to również czas lęku, niepokoju, niepewności. Celem scenariusza jest obniżenie niepokoju, który przynosi dorastanie, a także rozwijanie poczucia bezpieczeństwa w grupie rówieśniczej.

Uczestnicy uczniowie klas VI–VIII szkół podstawowych
Cel ogólny psychoedukacja uczniów w zakresie zmian psychologicznych okresu dojrzewania
Cele szczegółowe
  • rozwijanie empatii, uważności w grupie rówieśniczej
  • rozwijanie poczucia bezpieczeństwa w grupie rówieśniczej
  • poprawa rozumienia zmian fizycznych i psychicznych zachodzących u dojrzewających nastolatków
Potrzebne materiały długopisy, mazaki, duże brystole, małe karteczki
Czas trwania zajęć 60 minut
Liczba uczestników 20-30 osób – grupy jednorodne płciowo
Nastolatka mieszka poza domem rodzinnym – co może w tej sprawie zrobić szkoła?

Nastolatka mieszka poza domem rodzinnym – co może w tej sprawie zrobić szkoła?

Niepełnoletnia uczennica, właściwie jeszcze nastolatka, mieszka poza domem wbrew woli rodziców. Cały swój wolny czas spędza z pełnoletnim partnerem, który jest już na swoim utrzymaniu. Dziewczyna nie tylko nie pojawia się w domu rodzinnym i nie informuje o swoich aktywnościach. Dużym problemem jest jej absencja w szkole, relacje z matką i rówieśnikami. Co może zrobić dyrektor szkoły? Czy powinien powiadomić sąd rodzinny o tym, że nastolatka mieszka poza domem? Przeczytaj artykuł i dowiedz się, jak postępować, jeżeli nastolatek wyprowadził się z domu, mimo że wciąż pozostaje pod władzą rodzicielską.

Z artykułu dowiesz się m.in.:

  • Czy szkoła powinna ingerować w to, gdzie dorastający uczeń spędza czas po lekcjach
  • Jakie działania podjąć, jeżeli niepełnoletni nastolatek przechodzi na swoje utrzymanie i nie utrzymuje kontaktu z rodzicami
  • Czy należy informować rodziców o nieobecnościach, jeżeli nastolatek lub nastolatka mieszka poza domem
  • W jakich przypadkach wystarczy spotkanie z rodzicami i nastolatkiem, a kiedy trzeba zawiadomić sąd

Przeczytaj również:
Nastolatek z Zespołem Aspergera. Problemy okresu dojrzewania

Nastolatek z Zespołem Aspergera. Cz. I: Problemy okresu dojrzewania

Wiek dojrzewania jest trudny dla wszystkich nastolatków, jednak uczniowie z zespołem Aspergera borykają się z większą ilością problemów niż ich rówieśnicy. Warto skupić się na społecznym funkcjonowaniu ucznia, jego problemach związanych z okresem dojrzewania, samodzielności.

Z artykułu dowiesz się m.in.:

  • Jakie znaczenie dla ucznia z zespołem Aspergera ma stworzenie partnerskiej relacji z nauczycielem wspomagającym
  • Które kwestie dotyczące dojrzewania warto poruszać podczas rozmów z nastolatkiem z zespołem Aspergera
  • Jakie metody i działania pomogą uczniowi z zespołem Aspergera osiągnąć zwiększyć samodzielność

W drugiej części artykułu znajdziesz wskazówki i praktyczne ćwiczenia wspomagające podnoszenie samooceny i rozwijające umiejętności komunikacyjne: Praktyczne wskazówki i ćwiczenia na podniesienie samooceny i poprawę komunikacji

Ćwiczenia rozwijające umiejętności komunikacyjne dla ucznia z zespołem Aspergera

Nastolatek z zespołem Aspergera. Cz. II: praktyczne wskazówki i ćwiczenia na podniesienie samooceny i poprawę komunikacji

Niezrozumienie tych wszystkich zachowań osoby z zespołem Aspergera powoduje, że inni uczniowie nie podejmują próby nawiązywania z nim kontaktu. Niekiedy odbierają to zachowanie jako brak kultury osobistej, „dziwactwo”, niekiedy boją się tego, czego nie rozumieją. Prawdopodobnie nie jest możliwe wyeliminowanie wszystkich takich „odmiennych” zachowań. Można pracować nad poprawą komunikacji oraz wpłynąć na podniesienie samooceny, dzięki czemu uczeń z zespołem Aspergera łatwiej nawiąże i utrzya dobre relacje rówieśnikami.

Z artykułu dowiesz się m.in.:

  • Jak wpłynąć na podniesienie samooceny nastolatka z zespołem Aspergera
  • Jakie ćwiczenia ułatwią uczniowi z zespołem Aspergera zrozumienie zasad komunikacji

Z pierwszej części artykułu dowiesz się, jak pomóc uczniowi z zespołem Aspergera w wieku dojrzewania: Problemy okresu dojrzewania

Powiedz stop – granice lojalności koleżeńskiej

Lojalność czy ślepe posłuszeństwo? Kiedy pragnienie akceptacji przeradza się w destrukcyjne zachowanie? Przeprowadzenie zajęć z wykorzystaniem proponowanego scenariusza ma na celu rozwijanie u uczniów umiejętności rozpoznawania tzw. fałszywej lojalności.

Niepożądane metamorfozy. Scenariusz warsztatów na temat zmian fizycznych w czasie dojrzewania dla uczniów klas VI – VIII

Dojrzewanie to czas nieustannych zmian. Dla dorosłych sprawa wydaje się prosta – łatwo zapomnieć o swoim własnym nastoletnim przerażeniu, gdy ciało się zaczyna zmieniać, robi się mniej proporcjonalne, przychodzi czas na walkę z trądzikiem i ciągłymi zmianami nastroju. Ogromnie trudno jest zaakceptować fakt, że zmienia się zarówno wygląd, jak i wnętrze. Młody człowiek, który był dotychczas przyzwyczajony do pewnego statusu quo swojej sylwetki i tego, jak jest postrzegany, musi zmierzyć się z nagłym chaosem. Nie jest ani dorosłym, ani już do końca dzieckiem. Warsztat ma za zadanie wesprzeć proces rozwoju pozytywnego stosunku do własnej cielesności, pomóc w utrzymaniu stałej, pozytywnej samooceny i akceptacji dla zmian, które są nieuniknione.

karta_pracy_nr_1._jak_mam_to_rozumiec-1

Zauważ mnie, wysłuchaj mnie – chcę poczuć się ważny

Nastolatki skarżą na brak zainteresowania dorosłych ich życiem. Czują się nieważne, ignorowane i niedoceniane. Podczas zajęć warsztatowych uczniowie poznają mechanizmy powstawania blokad w komunikacji nastolatek-rodzic oraz strategie sprzyjające porozumieniu. Przeczytaj artykuł "Dlaczego mnie nie widzisz? Dlaczego mnie nie słuchasz? Jak dorośli lekceważą i bagatelizują potrzeby nastoletnich dzieci".

Trudy wchodzenia w dorosłość. Warsztat dla rodziców nastolatków.

Zajęcia mają na celu ułatwienie rodzicom zrozumienia rzeczywistości, w której żyją współcześni nastolatkowie należący do tzw. generacji Z oraz uświadomić sobie, jaką rolę odgrywają w procesie dorastania.Warsztaty dla rodziców nastolatków ułatwią ułatwią zrozumienie potrzeb młodego człowieka.

jak dorośli lekceważą i bagatelizują potrzeby nastoletnich dzieci

Dlaczego mnie nie widzisz? Dlaczego mnie nie słuchasz? Jak dorośli lekceważą i bagatelizują potrzeby nastoletnich dzieci

Obecnie dzieci mają lepsze życie – prawie wszystko, czego potrzebują, jest w zasięgu ręki: smartfon, Internet, markowe ciuchy, rewelacyjne wakacje, różnorodne zajęcia pozaszkolne. Ale czy jest im łatwiej przejść przez dojrzewanie? Czy potrafimy zaspokajać ich prawdziwe, niematerialne potrzeby? Stale rosnąca liczba uzależnień i zaburzeń psychicznych w tej grupie wiekowej świadczy o tym, że nie najlepiej sprawdzamy się w roli rodziców i wychowawców.

Z artykułu dowiesz się m.in.:

  • Z czego wynika to, że rodzice nie rozumieją swoich dzieci
  • Jakie są różnice w postrzeganiu ze strony nastolatka i rodzica
Gdy ciało się zmienia – o stosunku uczniów do dojrzewającego ciała

Gdy ciało się zmienia – o stosunku uczniów do dojrzewającego ciała

Wyobraź sobie, że każdego dnia budzisz się nieco zmieniony. Tam, gdzie nie było tkanki tłuszczowej, nagle ją znajdujesz, na twarzy wyskakują kolejne wypryski, robisz się mniej proporcjonalny. Ubrania przestają pasować, wyglądasz w nich dziwnie, jakby nie były twoje. Patrzysz w lustro i czujesz się zagubiony we własnym ciele. Brzmi jak dziwny sen? To tylko codzienność – każdego nastolatka.

Siła oczekiwań a możliwości nastolatka

Siła oczekiwań a możliwości nastolatka

Trudno nie zauważyć kryzysu emocjonalnego, jaki panuje wśród polskiej młodzieży. Każdego dnia pracownicy Telefonu Zaufania dla Dzieci i Młodzieży 116 111 odbierają około 300 telefonów, z czego wiele dotyczy kłopotów natury psychicznej, przemocy, mechanizmów wykluczenia. Przeciążone trudnościami dzieci szukają pomocy u osób zupełnie neutralnych, niezwiązanych z ich środowiskami. Skąd taki krach?

Zalącznik 1

Niesystematyczni, nieprzytomni, nieodpowiedzialni – jak pracować z uczniami-nastolatkami

System szkolny rzadko prawidłowo wykorzystuje funkcje i procesy poznawcze nastoletnich uczniów, takie jak uwaga, pamięć i myślenie. Podczas prezentowanego szkolenia nauczyciele dowiedzą się, jak działa mózg nastolatka, oraz nauczą się efektywniej wykorzystywać jego aktualne możliwości.

Portal rekomendowany przez
Sprawdź inne serwisy
Portal Oswiatowy Poradnik Dyrektora Szkoły Strefa Logopedy Kwadrans dla dyrektora szkoły Zarządzanie przedszkolem Kadry i finanse RESQL

© ePedagogika.pl - Portal dla pedagogów i wychowawców z pasją.