Sierpień 2025 Do polskich szkół uczęszczają uczniowie z Ukrainy o różnorodnych potrzebach edukacyjnych, w tym potrzebach wynikających z niepełnosprawności. Chcąc skutecznie wspierać ich rozwój i proces edukacyjny, nauczyciele, pedagodzy i psycholodzy szkolni powinni nie tylko rozumieć specyfikę ukraińskiego systemu diagnozy, ale przede wszystkim wiedzieć, jak w praktyce organizować wsparcie dla ucznia w polskich realiach szkolnych. Podczas webinaru „Diagnoza, wsparcie, rewalidacja – kształcenie specjalne uczniów z Ukrainy w polskiej szkole” ekspertka Sofiya Revkovych wskazuje konkretne rozwiązania dotyczące pracy z uczniem z Ukrainy – od diagnozy i adaptacji, przez planowanie działań rewalidacyjnych, aż po skuteczne włączanie w życie klasy i szkoły. Udziela także praktycznych wskazówek, jak radzić sobie z barierą językową i jak budować relację wspierającą rozwój ucznia.

Pakiet „5 minut uważności” to zestaw 8 kart pracy stworzony z myślą o uczniach szkoły podstawowej, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb uczniów ze spektrum autyzmu oraz ADHD. Materiał powstał z myślą o wspieraniu rozwoju emocjonalno-społecznego, koncentracji uwagi oraz zdolności do samoregulacji. Idealny do wykorzystania podczas zajęć rewalidacyjnych, TUS-ów, godzin wychowawczych oraz indywidualnej pracy z uczniem.

Dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu często mają trudności z inicjowaniem kontaktów i interpretowaniem sygnałów społecznych, co może prowadzić do wykluczenia i frustracji. Ten pakiet pozwala im zrozumieć dynamikę rówieśniczej zabawy, a także nauczyć się reagować na odmowę i radzić sobie z trudnymi emocjami. Karty pracy Jak dołączyć do zabawy? Trening umiejętności społecznych dla dzieci ze spektrum autyzmu to zestaw materiałów edukacyjnych, które pomagają dziecku nauczyć się skutecznego dołączania do grupy rówieśniczej w sposób akceptowany przez innych. Materiały koncentrują się na rozwijaniu umiejętności komunikacyjnych, rozpoznawaniu sytuacji społecznych oraz właściwych i niewłaściwych strategii włączania się do zabawy.

Pakiet kart pracy „Zachowania zaborcze – jak nad nimi pracować, aby budować przyjaźń?” to zestaw materiałów edukacyjnych, które pomagają dzieciom rozpoznawać i kontrolować zachowania zaborcze w relacjach rówieśniczych, radzić sobie z zazdrością oraz uczyć się otwartości na nowe znajomości. Dzięki kartom pracy dziecko uczy się rozpoznawania własnych emocji i dostrzegania ich wpływu na relacje z rówieśnikami. Poprzez analizę sytuacji społecznych i pracę nad własnymi reakcjami rozwija empatię oraz umiejętność rozumienia perspektywy innych osób, co pozwala mu lepiej interpretować zachowania kolegów i koleżanek. Ważnym elementem ćwiczeń jest przekształcanie negatywnych emocji w konstruktywne działania, co pomaga dziecku budować zdrowe i satysfakcjonujące relacje. Pakiet wspiera również trening umiejętności społecznych, rozwijając otwartość, komunikację i współpracę.

Rozumienie znaczenia ról w grupie rówieśniczej może być szczególnie pomocne dla uczniów ze spektrum autyzmu, ułatwiając im podejmowanie wyzwań związanych ze współpracą w zespole. Niniejszy zestaw kart pracy został przygotowany z myślą o uczniach klas IV–VIII z diagnozą spektrum autyzmu. Materiały te mogą stanowić cenną pomoc dydaktyczną, wspierając nauczycieli w rozwijaniu kompetencji społecznych uczniów. Ćwiczenia zawarte w kartach pracy mają na celu ułatwienie zrozumienia, czym są role w grupie, a także wspieranie umiejętności efektywnej pracy zespołowej.

Każde dziecko już od niemowlęctwa sygnalizuje swoje potrzeby, na przykład płaczem informuje o głodzie. Dzieci w wieku wczesnoszkolnym uczą się wyrażać swoje potrzeby w sposób werbalny i akceptowalny społecznie. Ważne jest, aby nauczyć je rozumienia swoich potrzeb, nazywania ich, a także dostrzegania potrzeb innych ludzi. Nauka o własnych potrzebach oraz potrzebach innych osób może poszerzyć perspektywę uczniów ze spektrum autyzmu i wpłynąć na większą elastyczność ich myślenia. Karty pracy zostały przygotowane z myślą o uczniach klas I-III z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Ćwiczenia zawarte w materiałach mają na celu wspieranie dzieci w zrozumieniu, czym są potrzeby, oraz uświadomienie im, jak ważne jest zauważanie potrzeb innych. Dodatkowym celem jest pokazanie dzieciom, że ich potrzeby mogą być podobne do potrzeb ich rówieśników.

Myślenie dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu często cechuje się brakiem elastyczności, co może powodować cierpienie. Mała zmiana, na którą nie zwróci uwagę osoba neurotypowa, może być ogromna dla osoby w spektrum i powodować lęk, złość, smutek itd. Powolne próby wprowadzenia zmian i różnorodne ćwiczenia związane ze zmianą mogą pozytywnie wpływać na myślenie uczniów w spektrum autyzmu. Praca z kartami pracy ma na celu rozwijanie elastycznego myślenia oraz umiejętności adaptowania się do zmian.

Uczniowie z zaburzeniami ze spektrum autyzmu mogą mieć trudności z rozumieniem zasad. Często zdarza się, że dzieci nie znają różnych niepisanych reguł. Zapoznanie ich z różnorodnymi zasadami może znacząco ułatwić funkcjonowanie w różnych sytuacjach społecznych. Warto poszerzać perspektywę ucznia i rozmawiać o innych sytuacjach, w których te zasady mogą się okazać przydatne. Przygotowane karty pracy są dedykowane uczniom klas I–III z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Zestaw ten może pełnić rolę pomocy dydaktycznej, wspierając nauczycieli w realizacji zajęć. Ćwiczenia zawarte w kartach pomagają uczniom zrozumieć, czym są zasady i ogólnie przyjęte reguły zachowania. Zajęcia mają na celu rozwijanie u uczniów umiejętności rozumienia zasad oraz kształtowanie kompetencji związanych z ustalaniem własnych reguł.

Zestaw kart stworzony z myślą o uczniach klas I–III szkoły podstawowej, szczególnie tych zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Zadania wspierają rozwój wyobraźni, myślenia abstrakcyjnego oraz samooceny. Ćwiczenia sprzyjają kształtowaniu elastyczności myślenia, co może pozytywnie wpłynąć na umiejętności społeczne i radzenie sobie w różnych sytuacjach.

Konflikt jest stresującym doświadczeniem, którego jednak nie da się całkowicie uniknąć. Przeprowadzenie zajęć z wykorzystaniem niniejszego scenariusza ma pomóc uczniom z zaburzeniami ze spektrum autyzmu zrozumieć, czym jest konflikt, jakie emocje mu towarzyszą oraz jakie strategie można zastosować, by skutecznie sobie z nim radzić. Zawarte w nim ćwiczenia wspierają rozwijanie umiejętności niezbędnych do rozwiązywania sytuacji konfliktowych, z którymi dzieci mogą się spotykać zarówno w szkole, jak i w życiu codziennym.