Sierpień 2025
Do polskich szkół uczęszczają uczniowie z Ukrainy o różnorodnych potrzebach edukacyjnych, w tym potrzebach wynikających z niepełnosprawności. Chcąc skutecznie wspierać ich rozwój i proces edukacyjny, nauczyciele, pedagodzy i psycholodzy szkolni powinni nie tylko rozumieć specyfikę ukraińskiego systemu diagnozy, ale przede wszystkim wiedzieć, jak w praktyce organizować wsparcie dla ucznia w polskich realiach szkolnych. Podczas webinaru „Diagnoza, wsparcie, rewalidacja – kształcenie specjalne uczniów z Ukrainy w polskiej szkole” ekspertka Sofiya Revkovych wskazuje konkretne rozwiązania dotyczące pracy z uczniem z Ukrainy – od diagnozy i adaptacji, przez planowanie działań rewalidacyjnych, aż po skuteczne włączanie w życie klasy i szkoły. Udziela także praktycznych wskazówek, jak radzić sobie z barierą językową i jak budować relację wspierającą rozwój ucznia.
Statut szkoły powinien zawierać zapisy dotyczące organizacji kształcenia specjalnego uczniów z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego. Obowiązek ten wynika z art. 98 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo oświatowe. Sprawdź, jakie zapisy warto uwzględnić w statucie.
Z artykułu dowiesz się m.in.:
Uczniowie z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym i znacznym realizują odrębną podstawę programową. Jeżeli uczęszczają do klasy ogólnodostępnej, to w klasie tej realizowane są dwa odrębne ramowe plany nauczania i dwie odrębne podstawy. Z tego względu, w celu ułatwienia organizacji nauczyciele chcieliby, aby uczeń niektóre zajęcia realizował indywidualnie. Nie chodzi jednak o organizację indywidualnego nauczania, lecz indywidualne realizowanie niektórych przedmiotów. Czy takie rozwiązanie jest możliwe, jeżeli nie wskazano go w orzeczeniu?
Przeczytaj również:
Dostarczenie do szkoły orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego nakłada na dyrektora obowiązek zapewnienia realizacji zaleceń. To często oznacza konieczność zatrudnienia specjalistów, nierzadko na niski tygodniowy wymiar godzin zajęć. Zdarza się, że dyrektor zamiast zapewnienia specjalistów prowadzących zalecane zajęcia kieruje dziecko do innej placówki, gdzie odbywają się zajęcia. Czy takie działanie jest prawidłowe, jeżeli rodzice nie ponoszą żadnych dodatkowych kosztów?
Sprawdź też, czy można zrezygnować z zajęć w szkole, jeżeli rodzice korzystają z pozaszkolnych form wsparcia:
Uwaga! Omówione w artykule zasady dotyczą również przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych i innych formach wychowania przedszkolnego.
Przepisy stanowią, że w przypadku uczęszczania do szkoły ucznia z orzeczeniem wydanym ze względu na spektrum autyzmu lub niepełnosprawności sprzężone, konieczne jest zatrudnienie dodatkowej kadry. Uczeń z orzeczeniem może jednak otrzyma także orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania. Czy trzeba przydzielić mu nauczyciela wspomagającego? Sprawdź, czy nauczanie indywidualne wyłącza obowiązek zatrudnienia nauczyciela wspomagającego dla ucznia z orzeczeniem.
Uczeń posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego może otrzymać także orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania. Którym nauczycielom dyrektor szkoły powinien powierzyć wtedy prowadzenie zajęć? Czy powinni być to ci nauczyciele prowadzący zajęcia rewalidacyjne, czy raczej przedmiotowcy, którzy nie mają kwalifikacji w zakresie pedagogiki specjalnej? Sprawdź, jak optymalnie zorganizować nauczanie i pomoc dla ucznia.
Przepisy o organizowaniu kształcenia, wychowania i opieki dla uczniów z niepełnosprawnością mówią, że co najmniej dwa razy w roku zespół dokonuje WOPFU. Nie oznacza to jednak, że oceny pomocy udzielanej uczniowi nie można dokonywać częściej. W szczególności ocena efektywności zajęć rewalidacyjnych może być dokonywana częściej niż dwa razy w roku. Sprawdź, jakie są cele oceny i jak często jej dokonywać.
Z artykułu dowiesz się:
Szkoła czy przedszkole nie mogą poinformować rodziców o braku możliwości zorganizowania zajęć logopedycznych ze względu na brak gabinetu dla logopedy. Za zapewnienie warunków do udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej i kształcenia specjalnego odpowiada dyrektor i organ prowadzący. Co zrobić, jeżeli w szkole lub placówce nie ma miejsca na gabinet logopedy?
Dostarczenie do szkoły orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego jest niezbędne, aby dyrektor mógł organizować kształcenie specjalne. Dzieci, które potrzymały orzeczenia na okres wychowania przedszkolnego muszą mieć nowe orzeczenie na I etap edukacyjny. Jeżeli rodzice złożą wniosek o wydanie tego orzeczenia zbyt późno, od 1 września dziecko w szkole nie będzie objęte kształceniem specjalnym.
Uczniowie z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego powinni otrzymywać wsparcie w zakresie wskazanym w zaleceniach z poradni. Często jednak nauczyciele i specjaliści pracujący z uczniem stwierdzają, że dalsza pomoc w określonej formie nie jest już potrzebna. Czy zespół nauczycieli może podjąć decyzję o zakończeniu udzielania pomocy w danej formie?
Przyjęcie do szkoły ucznia spoza obwodu zobowiązuje szkołę do wykonywania wszystkich obowiązków wynikających z przepisów prawa oświatowego. W razie dostarczenia orzeczenia o potrzebie kształcenia konieczne jest więc zorganizowania tego kształcenia i zapewnienia zajęć rewalidacyjnych. W odniesieniu do wskazanych przypadków trzeba zapewnić także wsparcie nauczyciela wspomagającego. Szkoła nie może odmówić zatrudnienia nauczyciela wspomagającego, jeżeli uczeń z orzeczeniem mieszka poza obwodem szkoły.
Wspieranie ucznia w czasie zajęć edukacyjnych co do zasady należy do tzw. nauczyciela wspomagającego. W związku z tym, że od 1 września 2022 r. istnieje również nowe stanowisko specjalistyczne – pedagog specjalny, pojawia się pytanie, czy może on w ramach pensum wspomagać ucznia na lekcji.
© ePedagogika.pl - Portal dla pedagogów i wychowawców z pasją.
