Informacja o niepełnosprawności intelektualnej ucznia, niekiedy budzi u nauczycieli niepokój. Niepewność towarzyszy również rodzicom dziecka, które ma rozpocząć swoją edukacyjną przygodę. Jak pomóc uczniowi z tego rodzaju trudnościami? Czego się spodziewać? Jak deficyty w zakresie rozwoju intelektualnego wpłyną na relacje ucznia w grupie? Jakie sytuacje mogą być dla niego trudne? Jak poradzi sobie w szkolnej społeczności? Na ile rozumie emocje i motywacje innych? Poddajmy analizie różnorodne przekonania na temat emocjonalności osób z niepełnosprawnością intelektualną.
Z artykułu dowiesz się m.in.:
Bajka jest przeznaczona dla uczniów klas I-III. Izolacja od grupy rówieśniczej związana z nauczaniem zdalnym lub kwarantanną jest wyjątkowo trudnym doświadczeniem szczególnie dla najmłodszych uczniów. Zbliżający się okres wakacji oznacza dla wielu z nich kolejną rozłąkę. Scenariusz zajęć ma na celu pomóc dzieciom w poradzeniu sobie z trudnymi emocjami takimi jak złość czy smutek oraz zachęceniu do inicjowania kontaktów rówieśniczych.
Wykorzystaj również inne zadania z nagraniem audio:
Trzy zestawy kart pracy decydowanych uczniom z trudnościami w rozpoznawaniu i nazywaniu emocji. Uczeń w czasie ćwiczeń będzie nazywał swój nastrój i określał zdarzenia, które wywołują różne uczucia. Jeżeli dziecko ma problem z definiowaniem własnych uczuć, warto w ramach rozgrzewki wykorzystać kartę z ilustracjami.
Zestaw kart pracy do wykorzystania w pracy z dziećmi w spektrum autyzmu. Pierwsze zadanie pomoże dziecku zrozumieć związek między uczuciami a reakcjami fizycznymi. Uczeń dowie się, jakie sygnały wysyła do jego ciało, kiedy przeżywa różne emocje. Drugie zadanie wymaga rozpoznania emocji na podstawie wglądu – postawy ciała i mimiki.
Zestaw jest propozycją ćwiczeń dla uczniów klas VII-VIII. Słuchowisko i karty pracy mają na celu ułatwić młodzieży samodzielny trening komunikacji oraz rozwijanie umiejętności kompetencji społecznych. Zadaniem ucznia jest przesłuchanie nagrania a następnie sprawdzenie swojego rozumienia opisanej sytuacji, zweryfikowanie uczuć i intencji, które towarzyszyły trzem bohaterkom nagrania.
Kradzież to jeden z najczęściej popełnianych przez uczniów czynów zabronionych. Wychowawcy mają wątpliwości, jak rozmawiać z podopiecznymi, kiedy doszło do takiego zdarzenia w ich klasie. Nie da się ustalić jednej uniwersalnej reguły co do poprowadzenia lekcji wychowawczej, w przypadku, gdy uczniowie z jednej klasy dokonali kradzieży. Nauczyciel sam musi wyczuć atmosferę panującą wokół sprawy, oczekiwania uczniów oraz potrzeby zarówno w odniesieniu do samych sprawców zdarzenia, jak i pozostałych wychowanków w klasie. Przygotowany scenariusz jest propozycją i punktem wyjścia do własnych poszukiwań wychowawcy. Przyjęte rozwiązania muszą wynikać bowiem nie tylko z podłoża i okoliczności zdarzenia, ale też uwzględniać między innymi: wiek, wrażliwość uczniów, stopień nasilenia problemu oraz umiejętności pedagogiczne samego prowadzącego.
Wypowiedzi zawierające związki frazeologiczne często są kłopotliwe dla uczniów w spektrum autyzmu, którzy rozumieją dosłownie. Proponowane karty pracy są przeznaczone dla starszych uczniów. Zadanie polega na rozpoznaniu znaczenia wypowiedzi i przyporządkowaniu definicji użytego związku frazeologicznego.
Tematem zestawu jest kontakt z rówieśnikiem z Ukrainy, mówiącym po ukraińsku i nie znającym języka polskiego. Zadania mają na celu przygotowanie uczniów na spotkanie z osobami, które dopiero uczą się języka polskiego, a także wspierać rozwijanie umiejętności komunikacyjnych. Uczeń musi rozpoznać uczucia, które towarzyszą bohaterkom nagrania (czytanki).
Karty pracy na zajęcia socjoterapeutyczne lub rewalidacyjne dla uczniów mających trudności komunikacyjne. Pierwsze zadanie polega na zaproponowaniu odpowiedzi na pytania lub komunikatu podtrzymującego rozmowę. Uczeń musi sam ułożyć odpowiedź. Drugie zadanie wymaga większej kreatywności. Uczeń musi zaproponować dialog adekwatny do tego co widzi na zdjęciu.
Do wielu polskich szkół za chwilę dołączą lub już dołączyli uczniowie z Ukrainy. Szczególnie dla młodszych uczniów ta sytuacja może być niezrozumiała. Nowi uczniowie w klasie i w szkole, bariera językowa, napływające komunikaty o toczącej się wojnie. To trudne i nagłe doświadczenie może wzbudzać w dzieciach wiele różnych emocji takich złość, smutek czy frustrację. Przeprowadzenie zajęć z wykorzystaniem bajkoterapii ma na celu przygotowanie uczniów do rozmowy o wojnie, zintegrowanie się z nowymi uczniami oraz poradzenie sobie z trudnymi emocjami. Bajka jest przeznaczona dla uczniów klas I-III szkoły podstawowej.
Dla obecnych uczniów szkół średnich stabilizacja i rutyna to doświadczenia z odległej przeszłości. Minęły dwa lata od wybuchu pandemii, która ich szkolne życie zamieniła w kolejkę górską. Niejeden lockdown, izolacja od rówieśników w tak istotnym momencie, nauka zdalna, lęk o zdrowie, a teraz wojna w Ukrainie i lęk o przyszłość. Dla nastolatków to prawdziwa walka o przetrwanie, utrzymanie względnej stałości nastroju, możliwość budowania stabilnej tożsamości. Dodajmy do tego trwający od lat kryzys polskiej psychiatrii dzieci i młodzieży. Dlatego tak istotne jest zadbanie o psychiczny dobrostan uczniów wkraczających w dorosłość. Zadaniem scenariusza jest wsparcie młodzieży w rozwoju umiejętności regulacji emocji i aktywnego korzystania z zasobów grupy.
Zestaw zawiera cztery karty pracy dotyczące emocji i uczuć dziecka. Materiały są przeznaczone dla dzieci z Ukrainy. Materiały są przeznaczone do wykorzystania przez nauczycieli i specjalistów władających językiem ukraińskim. Bardzo ważne jest, aby efekty pracy ucznia zostały omówione. Wypełnienie kart pracy ma na celu uświadomienie dziecku źródeł przeżywanych emocji oraz możliwych sposobów radzenia sobie z nimi. Dla osoby dorosłej prace dziecka mogą stanowić istotną informację na temat jego potrzeb. Karty pracy przeznaczone dla dzieci w wieku 7-9 lat.
Karty pracy w polskiej wersji językowej znajdują się tutaj:
Scenariusz zajęć jest przeznaczony dla uczniów klas VII-VIIII szkół podstawowych oraz uczniów szkół ponadpodstawowych. Zajęcia mają na celu uświadomienie uczniom, jakie uczucia i emocje towarzyszą uchodźcom z Ukrainy. Warto przeprowadzić je przed pojawieniem się w klasie uczniów z zagranicy. Scenariusz zajęć można wykorzystać na godzinie wychowawczej, języku polskim lub wiedzy o społeczeństwie.
Karta pracy dla uczniów klas IV-VI, w tym dla uczniów z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Zadaniem ucznia jest dopasowanie nazwy uczucia i emocji do opisu zachowań osób mogących je wyrażać w danych sytuacjach. Ćwiczenie wpisuje się w obszar zajęć rozwijających kompetencje społeczno-emocjonalne. Zadanie zostało przygotowane również w tłumaczeniu na język ukraiński, aby możliwe było wykorzystanie go w pracy z uczniami nieznającymi języka polskiego.
Cele:
Gniew wydaje się być emocją, która nie podlega kontroli, a jednak można nauczyć się go kontrolować, jeżeli dowiemy się co go powoduje. Młodzi ludzie mogą mieć trudności w opanowaniu emocji. Może to prowadzić do zachowania zagrażającego sobie oraz innym. Wybuchy gniewu, nawet jeżeli nie są szkodliwe fizycznie, wpływają na postrzeganie wśród rówieśników, w efekcie czego osoba ze spektrum może być odsunięta od towarzystwa. Ćwiczenia, znajdujące się w scenariuszu pomogą dowiedzieć się, skąd bierze się gniew i jak przekształcić go na spokój. Zachęcam do wykorzystania scenariusza zajęć w czasie zajęć rewalidacyjnych z uczniem z zespołem Aspergera.
Scenariusz jest przystosowany do przeprowadzenia w czasie zajęć zdalnych, jednak z powodzeniem można je przeprowadzić w bezpośrednim kontakcie z uczniem.
© ePedagogika.pl - Portal dla pedagogów i wychowawców z pasją.