wolontariat

Empatio, do dzieła! Warsztat psychoedukacyjny dla klas VI – VIII

Empatio, do dzieła! Warsztat psychoedukacyjny dla klas VI – VIII

Ostatni rok ujawnił ogromne potrzeby społeczne – wiele osób angażowało się w pomoc Ukraińcom uciekającym przed wojną, inflacja sprawiła, że coraz trudniej żyje się najuboższym. Dzień Pomocy Potrzebującym, który przypada 23 lutego to okazja do tego, by wprowadzić uczniów w możliwe obszary pomocy innym. Warto również pokazać, że działanie na rzecz potrzebujących nie musi być duże, długofalowe (to dla nastolatków może być trudne). Ogromny sens mają również drobne, codzienne gesty, angażowanie się w większe akcje organizowane przez organizacje pozarządowe i dbanie o lokalną społeczność.

Uczestnicy Uczniowie klas VI–VIII szkoły podstawowej
Cel ogólny rozwijanie postawy empatycznej wobec osób potrzebujących wsparcia i pomocy
Cele szczegółowe
  • poszerzenie wiedzy na temat obszarów pomocy innym
  • promocja wolontariatu wśród uczniów
  • rozwijanie umiejętności współpracy uczniów
  • budowanie poczucia własnej wartości i skuteczności
  • rozwijanie empatii i umiejętności dostrzegania potrzeb innych
  • budowanie poczucia bycia potrzebnym i ważnym w swoim środowisku
  • poprawa jakości relacji rówieśniczych
Potrzebne materiały
  • możliwość korzystania z Internetu,
  • tablica lub flipchart,
  • Karta Pracy nr 1. Po co światu wolontariat?
  • Karta pracy nr 2. Pomaganie potrzebującym
  • kartki w formacie A3,
  • przybory do rysowania i pisania,
  • klej,
  • nożyczki,
  • stare gazety
Czas trwania zajęć 2 x 45 minut
Liczba uczestników Zespół klasowy
Karty pracy na Dzień Wolontariusza Każdy może być wolontariuszem!

Kim jest wolontariusz? Karty pracy na Dzień Wolontariusza

Dzień wolontariusza to święto wszystkich osób bezinteresownie angażujących się w pomoc innym osobom lub zwierzętom. Wolontariat ma różne oblicza, dlatego warto zachęcać do niego już najmłodszych uczniów – nie tylko tych, których czeka rekrutacja do szkół ponadpodstawowych. Zachęcamy do skorzystania z kart pracy na dzień wolontariusza. Warto wykorzystać je podczas zajęć, w czasie których dzieci i młodzież dowiedzą się m.in.:

  • kim jest wolontariusz,
  • jakie działania można podejmować jako wolontariusz,
  • jakie korzyści daje wolontariat,
  • jakich poświęceń wymaga wolontariat.
Praca z uczniami ma na celu przekonania uczniów do tego, że każdy posiada umiejętności i kompetencje do tego, aby zostać wolontariuszem. Jednocześnie jednak zwraca uwagę na trudności oraz konieczność uświadomienia sobie, że wolontariat to także poświęcenie. Wskazówki do ćwiczeń Każdy może być wolontariuszem! W tym zadaniu uczeń powinien wykazać się pomysłowością - nie ma to dobrych i złych odpowiedzi. Celem zadania jest zainspirowania dziecka do zastanowienia się, co może robić dana osoba, warto zadawać pytania, np.:
  • Jak wykorzystać pasję do składania orgiami? Przykładowa odpowiedź: można zorganizować warsztaty origami dla dzieci z domu dziecka.
  • Jak wykorzystać pasję uczenia się? Przykładowa odpowiedź: można pomagać w odrabianiu lekcji kolegom i koleżankom z młodszych klas.
  • Co może zrobić osoba posiadająca własne gospodarstwo? Przykładowa odpowiedź: może przekazywać część plonów instytucjom zajmującym się przygotowywaniem posiłków dla osób w kryzysie bezdomności.
  • Jak swoimi umiejętnościami może podzielić się weterynarz? Przykładowa odpowiedź: badać zwierzęta w schronisku.
Jak może pomóc wolontariusz? Podobnie, jak w zadaniu Każdy może by wolontariuszem - liczy się kreatywność i pomysłowość dziecka. Rozwiązując to zadanie dziecko ma odkryć, że wolontariat nie ogranicza się do pomocy innym osobom, ale może obejmować wiele różnych aktywności. Oczywiście, nie należy unikać rozmowy o potrzebach ludzi, ale należy zwracać uwagę, że pomocy potrzebują różne osoby, a to oznacza, że ta pomoc może mieć różną formę. Warto zadawać pytania, np.:
  • Jak można pomóc dzikim słoniom? Przykładowa odpowiedź: można organizować zbiórki pieniędzy dla organizacji, które zajmują się odszukiwaniem i leczeniem chorych osobników.
  • Co można zrobić, jeżeli komuś spłonęło mieszkanie? Przykładowa odpowiedź: można zorganizować zbiórkę najpotrzebniejszych rzeczy, dla osób które straciły dom.
Jaki powinien być wolontariusz? To zadanie ma na celu wskazać uczniom, że każdy może być wolontariuszem, nawet jeżeli nie posiada określonych predyspozycji. Osoby, które lubią dzieci, mogą pomagać im w nauce lub spędzać wspólnie czas w domu dziecka. Natomiast ci, którzy są bardzo wrażliwi i przebywanie z cierpiącymi osobami, mogą udzielać się przez dokarmianie zwierząt w czasie zimy. Walizka mojej pomocy Będzie to łatwe zadanie dla tych uczniów, którzy już udzielają się jako wolontariusze. Tym, którzy nie mają takich doświadczeń warto podpowiadać, np. zwracając uwagę na to, że dobrze się uczą, więc mogą pomagać innym w odrabianiu lekcji albo że pięknie rysują, więc mogą wykonać laurki dla starszych, samotnych osób z domu seniora. Co daje, a czego wymaga wolontariat? Celem ćwiczenia jest zwrócenie uwagi uczniów na to, że decyzja o zaangażowaniu się w wolontariat musi być przemyślana. Uczeń musi liczyć się z tym, że praca może być czasami trudna i czasochłonna, nie zawsze spotka się z wdzięcznością itp. Jeżeli uczeń nie potrafi wskazać, czego wymaga wolontariat, należy naprowadzać go pytaniami, np. ile czasu w tygodniu możesz poświęcić na wolontariat? Co zrobisz, jeżeli na czas zaplanowanej pracy kolega zaprosi cię na wycieczkę rowerową? Jak zareagujesz, jeżeli starsza pani, której pomagasz, z dnia na dzień zapomni, kim jesteś?
Pomaganie innym – jak pomagać innym bez zapominania o sobie?

Pomaganie innym – jak pomagać innym bez zapominania o sobie?

Wydaje się, że niesienie pomocy to działanie dające korzyści nie tylko osobie, która tę pomoc otrzymuje, ale również pomagającemu. Czasami jednak można dopuścić do nadmiernej uległości w spełnianiu próśb innych.  Nierzadko skutkuje to przekroczeniem granic własnej strefy komfortu. Zdarza się to również u dzieci i młodzieży. Przed zbliżającym się Dniem Wolontariatu, kiedy wszyscy przypominają uczniom, że warto pomagać, trzeba także podkreślać, że także w pomocy należy być asertywnym. Warto pomagać innym, ale tylko asertywność pozwala zachować własne granice udzielać pomocy innym z satysfakcją. Na co zwracać uwagę młodzieży decydującej się na bezinteresowną pomoc innym?

Pomaganie innym jest z reguły pozytywnie nacechowanym działaniem. Warto więc wzmacniać w uczniach chęć niesienia pomocy. Należy jednak pamiętać, by nie ignorowali przy tym własnych potrzeb i granic swoich możliwości. Dlatego motywując uczniów do udzielania wsparcia, trzeba uwrażliwiać ich na momenty, w których należy powiedzieć „stop”. To bardzo ważne, aby obok wskazywania, jakie korzyści daje pomaganie, zwracać uwagę również na poszanowanie własnych przekonań. Dobry uczynek i korzyści z pomagania nie dają bowiem satysfakcji, jeżeli wolontariusz zaczyna poświęcać więcej, niż rzeczywiście jest w stanie dać. Uczeń musi wiedzieć i rozumieć, że ktoś może potrzebować pomocy, której on nie jest w stanie im dać.
Po pierwsze, można powiedzieć uczniom, że zanim wyświadczą komuś przysługę powinni się chwilę zastanowić. Rozważyć, czy to, o co prosi kolega/koleżanka nie przekracza ich możliwości i nie stawia ich w kłopotliwej sytuacji. Można zaproponować uczniowi, by pomyślał, jakie emocje towarzyszą mu, gdy ktoś prosi go o udzielenie wsparcia. Jeżeli okaże się, że odczuwa dyskomfort, to może się zastanowić czy nie jest to wynik przekraczania jego granic. Być może jest to za duże poświęcenie i warto odmówić?  Przykładem jest sytuacja, w której uczeń został poproszony o podzielnie się drugim śniadaniem. Podejmując szybką decyzję mógłby się zgodzić. Jednak po dłuższym zastanowieniu przypomni sobie, że po lekcjach ma basen, a z doświadczenia wie, że po zajęciach będzie głodny. Po drugie, można podkreślić, że mówienie „stop” jest użyteczne, gdy ktoś próbuje namówić ucznia na działania niezgodne z jego wartościami. Młody człowiek przeważnie kieruje się zasadami wyznaczonymi przez dorosłych (rodziców, nauczycieli). Zdarza się jednak, że dzieci są namawiane przez do działań, w wyniku których łamią zasady. Zatem, by uniknąć naruszania reguł, istotne jest uświadomienie lub przypomnienie uczniom, dlaczego są ważne i jakie są następstwa ich łamania.
Sprawdź inne serwisy