Wydaje się, że niesienie pomocy to działanie dające korzyści nie tylko osobie, która tę pomoc otrzymuje, ale również pomagającemu. Czasami jednak można dopuścić do nadmiernej uległości w spełnianiu próśb innych. Nierzadko skutkuje to przekroczeniem granic własnej strefy komfortu. Zdarza się to również u dzieci i młodzieży. Przed zbliżającym się Dniem Wolontariatu, kiedy wszyscy przypominają uczniom, że warto pomagać, trzeba także podkreślać, że także w pomocy należy być asertywnym. Warto pomagać innym, ale tylko asertywność pozwala zachować własne granice udzielać pomocy innym z satysfakcją. Na co zwracać uwagę młodzieży decydującej się na bezinteresowną pomoc innym?
Pomaganie innym jest z reguły pozytywnie nacechowanym działaniem. Warto więc wzmacniać w uczniach chęć niesienia pomocy. Należy jednak pamiętać, by nie ignorowali przy tym własnych potrzeb i granic swoich możliwości. Dlatego motywując uczniów do udzielania wsparcia, trzeba uwrażliwiać ich na momenty, w których należy powiedzieć „stop”. To bardzo ważne, aby obok wskazywania, jakie korzyści daje pomaganie, zwracać uwagę również na poszanowanie własnych przekonań. Dobry uczynek i korzyści z pomagania nie dają bowiem satysfakcji, jeżeli wolontariusz zaczyna poświęcać więcej, niż rzeczywiście jest w stanie dać. Uczeń musi wiedzieć i rozumieć, że ktoś może potrzebować pomocy, której on nie jest w stanie im dać.
Po pierwsze, można powiedzieć uczniom, że zanim wyświadczą komuś przysługę powinni się chwilę zastanowić. Rozważyć, czy to, o co prosi kolega/koleżanka nie przekracza ich możliwości i nie stawia ich w kłopotliwej sytuacji. Można zaproponować uczniowi, by pomyślał, jakie emocje towarzyszą mu, gdy ktoś prosi go o udzielenie wsparcia. Jeżeli okaże się, że odczuwa dyskomfort, to może się zastanowić czy nie jest to wynik przekraczania jego granic. Być może jest to za duże poświęcenie i warto odmówić? Przykładem jest sytuacja, w której uczeń został poproszony o podzielnie się drugim śniadaniem. Podejmując szybką decyzję mógłby się zgodzić. Jednak po dłuższym zastanowieniu przypomni sobie, że po lekcjach ma basen, a z doświadczenia wie, że po zajęciach będzie głodny. Po drugie, można podkreślić, że mówienie „stop” jest użyteczne, gdy ktoś próbuje namówić ucznia na działania niezgodne z jego wartościami. Młody człowiek przeważnie kieruje się zasadami wyznaczonymi przez dorosłych (rodziców, nauczycieli). Zdarza się jednak, że dzieci są namawiane przez do działań, w wyniku których łamią zasady. Zatem, by uniknąć naruszania reguł, istotne jest uświadomienie lub przypomnienie uczniom, dlaczego są ważne i jakie są następstwa ich łamania.
Z artykułu dowiesz się m.in.:
- Dlaczego pomaganie innym wymaga pamiętania o sobie i własnych potrzebach?
- Jak wspierać uczniów w świadomym odmawianiu?
- Kiedy w trosce o siebie należy odmówić udzielenia pomocy?
- Jakie znaczenie ma znajomość własnych potrzeb oraz definiowanie granic strefy komfortu?
- Dlaczego odmowa jest trudna? Jakie uczucia towarzyszą odmawianiu innym ludziom?
Przeczytaj również: