Zajęcia w świetlicy szkolnej w czasie ferii zimowych – czy to obowiązek szkoły?

Przepisy nie zobowiązują dyrektora szkoły do diagnozowanie potrzeb w zakresie organizacji zajęć na czas ferii zimowych. Nie ma również obowiązku zapewnienia opieki nad uczniami. Wynika to z tego, że:

• w czasie trwania ferii w szkołach nie odbywają się zajęcia dydaktyczno-wychowawcze (§ 3 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia MEN z 11 sierpnia 2017 r. w sprawie organizacji roku szkolnego), 
• okres ferii zimowych to czas urlopu wypoczynkowego dla nauczycieli zatrudnionych w szkole, w której w organizacji pracy przewidziano ferie szkolne, przysługujący im w wymiarze odpowiadającym okresowi ferii i w czasie ich trwania (art. 64 ust. 1 ustawy z 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela). 

W okresie ferii zimowych ani gmina, ani dyrektor szkoły nie może polecić nauczycielom, aby zorganizowali zajęcia dla dzieci. Ustawa wyraźnie wskazuje, do jakich czynności może być zobowiązany nauczyciel w tym czasie. Wśród nich nie ma wymienionych dodatkowych zajęć z uczniami.

Dyrektorzy niektórych szkół decydują się na zorganizowanie w czasie ferii zimowych. Wypoczynek dedykowany jest uczniom, którzy nie wyjeżdżają na zimowiska, a rodzice nie mogą zapewnić im opieki w domu.

Szkoła może być organizatorem wypoczynku (art. 92c ust. 1 pkt 1 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty). Dyrektor, który podejmie decyzję o organizacji wypoczynku dla uczniów czasie ferii na terenie szkoły (np. w formie półkolonii) ma obowiązek przestrzegania regulacji zawartych w:

• art. 92c–92p ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty,
• rozporządzeniu MEN z 30 marca 2016 r. w sprawie wypoczynku dzieci i młodzieży.

Zgodnie z art. 92a ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty, w czasie wolnym od zajęć szkolnych dla uczniów mogą być organizowane kolonie, obozy i inne formy wypoczynku.

Szczegółowe zasady organizacji wypoczynku określa rozporządzenie MEN z 21 stycznia 1997 r. w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania.

Przepisy określają wymagania dotyczące form wypoczynku (np. zimowiska, półkolonie) oraz ustalają, że obowiązkiem organizatora jest zapewnienie bezpiecznych warunków wypoczynku i właściwej opieki (zatrudnienie odpowiednio przygotowanej kadry).

Nauczyciel może prowadzić zajęcia na terenie szkoły, jeżeli są organizowane w ramach formy wypoczynku. Co jednak ważne, nauczyciel musi być zatrudniony w charakterze wychowawcy przez organizatora w ramach organizowanej formy wypoczynku.

Rozporządzenie nie rozstrzyga zasad finansowania form wypoczynku ani wynagradzania wychowawców za ich pracę na placówce wypoczynku.

Organ prowadzący szkoły może zwrócić się do dyrektorów z prośbą o rozważenie możliwości organizacji wypoczynku w okresie ferii. Musi jednak pozostawić dyrektorom możliwość podjęcia decyzji w tej sprawie.