Pomoc psychologiczno-pedagogiczna i kształcenie specjalne dla uczniów z Ukrainy

Na stronie internetowej MEiN zamieszczono bardzo ważny komunikat: Wsparcie dzieci z Ukrainy ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi – informacje dla rodziców i opiekunów dzieci i młodzieży ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

Informacje dla rodziców i opiekunów uczniów z Ukrainy

Dzieci i młodzież ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi mogą korzystać z pomocy psychologiczno-pedagogicznej w polskich przedszkolach i szkołach niezależnie od tego, czy posiadają dodatkowe dokumenty potwierdzające te potrzeby.

Rodzic dziecka lub osoba sprawująca bieżącą pieczę nad dzieckiem może przekazać dyrektorowi przedszkola lub szkoły:

informacje dotyczące dziecka, np. stanu jego zdrowia, dysfunkcji rozwojowych lub niepełnosprawności,
dokumenty określające formy pomocy, które powinny być zapewniane w przedszkolu lub szkole, jeżeli dziecko je posiada.

Informacje te będą pomocne w zapewnieniu dziecku odpowiedniego wsparcia i pomocy.

Dyrektor przedszkola lub szkoły, w porozumieniu z rodzicem dziecka lub osobą sprawującą bieżącą pieczę nad dzieckiem, organizuje kształcenia i wsparcie dla dziecka.

W przypadku dzieci i młodzieży z niepełnosprawnościami należy zwrócić się do dyrektora przedszkola, szkoły lub poradni psychologiczno-pedagogicznej o pomoc w przygotowaniu wniosku o wydanie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego. Orzeczenia te wydają publiczne poradnie psychologiczno-pedagogiczne.

W polskim systemie oświaty kształceniem specjalnym są obejmowane dzieci:

niesłyszące,
słabosłyszące,
niewidome,
słabowidzące,
z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją,
z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, umiarkowanym lub znacznym,
z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera,
z niepełnosprawnościami sprzężonymi.

Dzieci z niepełnosprawnością w stopniu głębokim są obejmowane zajęciami rewalidacyjno-wychowawczymi na podstawie orzeczenia o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych wydawanego publiczne poradnie psychologiczno-pedagogiczne.

Posiadanie orzeczenia nie ma wpływu na to, do jakiego przedszkola lub szkoły dziecko uczęszcza. Dzieci z niepełnosprawnościami uczą się w przedszkolach i szkołach ogólnodostępnych, integracyjnych lub specjalnych. O wyborze przedszkola lub szkoły decydują rodzice.

Informacje dla dyrektorów przedszkoli, szkół, placówek oświatowych

Dyrektorzy, przyjmując dzieci i młodzież do przedszkola, szkoły lub placówki, organizują naukę i wsparcie psychologiczno-pedagogiczne dostosowane do ich możliwości i potrzeb.

Pomocą psychologiczno-pedagogiczną mogą być objęci również rodzice dzieci/uczniów

W przypadku podejrzenia niepełnosprawności dziecka dyrektor informuje rodziców dziecka o możliwości złożenia do zespołu orzekającego w publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej pisemnego wniosku (w postaci papierowej albo elektronicznej) o wydanie orzeczenia, np. o potrzebie kształcenia specjalnego.

Dyrektor powinien udzielić rodzicom dziecka wsparcia w złożeniu wniosku o wydanie orzeczenia.

Zespół wydaje orzeczenie dla dzieci i uczniów uczęszczających do przedszkoli i szkół, które mają siedzibę na terenie działania poradni.

W przypadku dzieci i młodzieży nieuczęszczających do przedszkola lub szkoły orzeczenia wydają zespoły działające w poradniach właściwych ze względu na miejsce zamieszkania dziecka.

W przypadku szkół i placówek specjalnych warunkiem przyjęcia dziecka jest posiadanie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego lub orzeczenia o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych.

Informacje dla dyrektorów publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych

Dyrektorzy informują rodziców dziecka o tym, co powinien zawierać wniosek o wydanie orzeczenia, a także udzielają pomocy w jego poprawnym wypełnieniu.

Nie można obciążać rodziców dzieci z Ukrainy koniecznością dołączania dokumentów, które nie są niezbędne do przeprowadzenia diagnozy i wydania orzeczenia.

Biorąc pod uwagę, że nie wszyscy rodzice dysponują dokumentacją medyczną dotyczącą stanu zdrowia dziecka, zadaniem lekarza, który wchodzi w skład zespołu orzekającego, powinno być rozstrzygnięcie kwestii medycznych związanych z wydaniem orzeczenia.

Ponadto część dzieci posiada dokumenty, które są odpowiednikami orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego – Висновок про комплексну оцiнку з IРЦ (Iнклюзивно-Ресурсный Центр)/Заключение о комплексной оценке с ИРЦ (Инклюзивно-Ресурсный Центр). Zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych powinny uwzględniać informacje zawarte w tych dokumentach.

Z uwagi na konieczność zapewnienia w jak najkrótszym czasie wsparcia dostosowanego do potrzeb dziecka w ocenie MEiN dokumenty te nie muszą być tłumaczone na język polski przez tłumaczy przysięgłych.

W przypadku wydania orzeczenia dotyczącego dzieci, które np. nie znają języka polskiego albo znają go na poziomie niewystarczającym do korzystania z nauki, należy uwzględnić ich odmienność językową i kulturową.

W obserwacjach lub badaniach diagnostycznych dziecka prowadzonych przez pracowników poradni, należy stosować narzędzia diagnostyczne dostosowane do możliwości językowych tych dzieci, w tym testy niewerbalne oraz nieobciążone kulturowo.

W przeprowadzanych badaniach i wywiadach z dziećmi objętymi obowiązkiem szkolnym lub obowiązkiem nauki, które nie są obywatelami polskimi i nie znają języka polskiego albo znają go na poziomie niewystarczającym, a także ich rodzicami, wskazane jest korzystanie z pomocy osoby władającej językiem kraju pochodzenia dzieci i uczniów.

Zespół orzekający wydaje orzeczenie, np. o potrzebie kształcenia specjalnego, w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia złożenia wniosku przez rodzica dziecka/ucznia.

Dokumenty do pobrania: