Organizacja kształcenia, wychowania i opieki dzieci i młodzieży z Ukrainy w 2022 r. – jest rozporządzenie

Nowe przepisy określają termin złożenia deklaracji dotyczącej egzaminu ósmoklasisty, egzaminu maturalnego i egzaminu zawodowego dla osób będących obywatelami Ukrainy, odpowiednio:

• egzamin ósmoklasisty i egzamin zawodowy – deklarację należy złożyć do dnia 11 kwietnia 2022 r.;
• egzamin maturalny – deklarację należy złożyć do dnia 31 marca 2022 r.

Ze względu na szczególną sytuację osób pochodzących z Ukrainy, Minister Edukacji i Nauki w bieżącym roku szkolnym zobowiązał dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej do wprowadzenia dodatkowych dostosowań na:

• egzaminie ósmoklasisty,
• egzaminie maturalnym,
• egzaminie zawodowym

dla uczniów będących obywatelami Ukrainy.  Takim dostosowaniem może być np.

• przetłumaczenie dla ww. uczniów niektórych arkuszy egzaminacyjnych na język ukraiński,
• możliwość korzystania ze słowników podczas egzaminu.

Będzie to bardzo ważna pomoc dla uczniów, którzy nie znają języka polskiego lub znają go na podstawowym poziomie.

W roku szkolnym 2021/2022 w skład zespołu egzaminatorów sprawdzających prace egzaminacyjne będą mogły wchodzić osoby niewpisane do ewidencji egzaminatorów prowadzonej przez okręgową komisję egzaminacyjną. Warunkiem jest jednak to, że osoby te odbędą szkolenie dla egzaminatorów.

Przepis umożliwi powołanie w skład zespołów egzaminatorów osób znających język ukraiński. Będą one mogły wspierać egzaminatorów przy sprawdzaniu prac egzaminacyjnych obywateli Ukrainy.

W nowych regulacjach wydanych przez MEiN znalazły się również przepisy dotyczące limitów uczniów w oddziałach przedszkolnych i klasach I-III szkoły podstawowej. Są to takie same zasady, jak te które tymczasowo dodano do rozporządzenia MEN z w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli.

W roku szkolnym 2021/2022 można zwiększyć liczbę:

• dzieci w oddziałach przedszkolnych (w przedszkolach i szkołach podstawowych) – do 28 dzieci
• uczniów w klasach I-III szkoły podstawowej do 29 osób (zwiększenie maksymalnie o 4 osoby),

Jeśli liczba dzieci w klasach I-III szkoły podstawowej była już zwiększana w bieżącym roku szkolnym, to na potrzeby przejęcia ucznia z Ukrainy można zwiększyć ją odpowiednio o 3 lub 2 obywateli Ukrainy.

Kolejnym nowym rozwiązaniem związanym z organizacją nauczania i wychowania w Polsce, jest zwiększenie limitów w oddziałach integracyjnych i oddziałach specjalnych.

W przypadku oddziałów integracyjnych, liczba osób może zostać zwiększona o 2 osoby. Podobnie w oddziale specjalnym może uczyć się 2 uczniów więcej. W obu przypadkach zwiększenie limitu jest możliwe wyłącznie w związku z przyjęciem uczniów pochodzących z Ukrainy.

Możliwość zwiększenia liczebności oddziału nie dotyczy oddziałów szkoły specjalnej dla uczniów niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym.

W roku szkolnym 2021/2022 liczba osób w klasie łączonej w:

• szkole podstawowej specjalnej,
• szkole ponadpodstawowej specjalnej,
• szkole podstawowej specjalnej funkcjonującej w jednostce pomocy społecznej,
• szkole ponadpodstawowej specjalnej funkcjonującej w jednostce pomocy społecznej

– może być zwiększona o nie więcej niż 2 uczniów z niepełnosprawnością przybywających z Ukrainy.

Analogicznie do nowego limitu uczniów w klasach I-III szkoły podstawowej, zwiększono dopuszczalną liczbę uczniów przebywających w świetlicy szkolnej pod opieką jednego nauczyciela. W razie konieczności objęcia opieką dziecka z Ukrainy, na zajęcia świetlicowe można przyjąć dodatkowo maksymalnie 4 dzieci z Ukrainy.  Oznacza to, że w szkole podstawowej ogólnodostępnej pod opieką jednego może pozostawać maksymalnie 29 dzieci.

Większa liczba dzieci może pozostawać pod opieką nauczyciela w świetlicy w szkołach integracyjnych i specjalnych. W tym przypadku limit także może zostać zwiększony o 2 dzieci, jeżeli są to przybyli z Ukrainy.

Także w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych oraz specjalnych ośrodkach wychowawczych istnieje możliwość zwiększenia liczby wychowanków w grupie o nie więcej niż 2 dzieci lub uczniów z niepełnosprawnością, będących obywatelami Ukrainy.

Nie wprowadzono możliwości zwiększenia liczby wychowanków w grupie wychowawczej w młodzieżowym ośrodku wychowawczym i młodzieżowym ośrodku socjoterapii.

Zgodnie z nowymi przepisami, do oddziałów specjalnych w przedszkolach i szkołach można przyjąć dziecko, którego rodzice lub opiekunowie złożą oświadczenie o tym, że wystąpili o wydanie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego. Innymi słowy, warunkiem przyjęcia do oddziału specjalnego nie jest posiadanie przez dziecko orzeczenia, lecz złożenie w poradni psychologiczno-pedagogicznej wniosku o wydanie tego orzeczenia.

Ze względu na nadzwyczajną sytuację, w której znalazły się szkoły, resort edukacji dopuszcza wprowadzenie zmian do programu wychowawczo-profilaktycznego w bieżącym roku szkolnym. Dyrektor może zmodyfikować program w porozumieniu z radą pedagogiczną i radą rodziców. W uzasadnieniu do wprowadzenia takiej możliwości wskazano, że włączenie w życie szkoły lub placówki nowych uczniów i rodziców będących obywatelami Ukrainy pozwoli na uwzględnienie ich potrzeb wychowawczych i profilaktycznych.

W przepisach uwzględniono także potrzeby publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych. W roku szkolnym 2021/2022 w poradniach tych w uzasadnionych przypadkach i za zgodą kuratorium oświaty można zatrudniać osoby niebędące nauczycielami. Warunkiem jest posiadanie przygotowania uznanego przez dyrektora poradni za odpowiednie do realizacji określonych zadań.

Przy zatrudnianiu tych osób stosuje się odpowiednio przepisy art. 15 ust. 3 ustawy z 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe.

Poszerzenie katalogu osób zatrudnionych w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych usprawni rozpoznawania specjalnych potrzeb edukacyjnych uczniów z Ukrainy z udzielanie im pomocy psychologiczno-pedagogicznej.

Ważną regulacją jest umożliwienie uchodźcom kontynuowania pobierania nauki w ramach ukraińskiego systemu oświaty z wykorzystaniem zdalnego nauczania. Uczniowie ci nie podlegają:

• obowiązkowemu rocznemu przygotowaniu przedszkolnemu,
• obowiązkowi szkolnemu oraz
• obowiązkowi nauki

w rozumieniu ustawy z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe.  Warunkiem jest jednak złożenie oświadczenia (prze rodzica lub opiekuna) o kontynuacji nauki w ukraińskim systemie oświaty do gminy właściwej ze względu na miejsce pobytu dziecka lub ucznia.

W nowo podpisanym akcie prawnym określono również warunki tworzonych innych lokalizacji prowadzenia zajęć.

Źródło:

• Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z 21 marca 2022 r. w sprawie organizacji kształcenia, wychowania i opieki dzieci i młodzieży będących obywatelami Ukrainy (Dz.U. z 2022 r. poz. 644).

Opracowanie: Marta Wysocka