wychowawca klasy

Nauczyciel, któremu powierzono opiekę nad klasą, musi mieć świadomość, że odtąd będzie nie tylko nauczycielem przedmiotu, ale również wychowawcą, a to wiąże się z koniecznością sprostania wielu obowiązkom i wcielenia się w wiele ról. Jakie zadania czekają wychowawcę? Tego dowiesz się z artykułu.

Dokonując doboru tematów godzin do dyspozycji wychowawcy należy uwzględniać kilka bardzo ważnych czynników. Przede wszystkim tematy godzin wychowawczych powinny być spójne z założeniami programu wychowawczo-profilaktycznego szkoły, a także odpowiadać potrzebom i oczekiwaniom uczniów. Istotne jest dostosowanie tematyki pracy wychowawczej do specyfiki klasy, z jaką w danym roku pracujemy. Dobrze dobrany temat zajęć, dopasowany do tej konkretnej grupy, wieku, potrzeb, zróżnicowania, z pewnością zainteresuje uczestników.

Próg edukacyjny, przełom klas III i IV, powoduje istotne zmiany w procesie edukacyjnym. Z nauczania zintegrowanego przechodzi się do nauczania wielu przedmiotów, uczniowie spotykają znacznie więcej nauczycieli, każdy z nich ma inne wymagania i oczekiwania. Nagle okazuje się, że dla wielu czwartoklasistów jest to trudność. Zdarza się, że dzieci jeszcze nie dojrzały do „nowego” sposobu uczenia i wymagań! Dlaczego tak się dzieje i jak można im pomóc?

Dobry nauczyciel potrafi określić swoje mocne i słabe strony, wskazując co, kiedy i w jaki sposób będzie doskonalił, aby podejmowane działania podnosiły jakość jego pracy wychowawczo-dydaktycznej. Niniejszy materiał jest nie tyle przewodnikiem o standardach profesjonalnych kompetencji zawodowych wychowawców, co inspiracją edukacyjną wykorzystywaną przez wykładowców i trenerów przygotowujących pedagogów do samokształcenia i doskonalenia zawodowego. Każdy belfer czytający ten tekst będzie miał okazję do refleksji nad swoimi kompetencjami, zmagając się z dołączoną do tekstu ankietą.

Pierwszy miesiąc nauki to najtrudniejszy moment dla uczniów klas IV. Bardzo ważne jest stworzenie przyjaznego klimatu w szkole, na który składają się m. in. relacje uczeń – nauczyciel. Uczniowie wymagają wtedy szczególnej opieki ze strony dorosłych (w tym również rodziców), otwartej i opiekuńczej postawy, większej cierpliwości, uwagi i poświęcanego czasu. Tekst porusza najważniejsze kwestie, które warto wziąć pod uwagę, aby pomóc uczniom w spokojnym i łagodnym przejściu z III do IV klasy.

Decyzja to wybór jednej możliwości spośród co najmniej dwóch opcji. Odkładamy decyzje, ponieważ wybory nas „kosztują”, obawiamy się ich. Zdarza się, że unikamy podejmowania decyzji, starając się, w miarę możliwości zrzucić ten ciężar i przerzucić odpowiedzialność za wybór na kogoś innego. Lekcja Czy to moja decyzja? opiera się na analizie przypadku Pawła, który zastanawia się, czy iść na klasówkę z matematyki. Może ona stanowić wstęp do cyklu zajęć z zakresu profilaktyki.

Własne zdanie ma każdy. Nie każdy potrafi jednak zaprezentować je i uargumentować na forum. W jaki sposób przekonać innych, jak przestawią swój punkt widzenia? Jak dyskutować, nie obrażając rozmówcy? Sztuka dyskusji jest bardzo trudna, łatwo o zgubienie wątku czy trudne emocje. Celem lekcji Trudna sztuka dyskutowania jest nauczenie uczniów metod prowadzenia dyskusji. W jej przebiegu proponowana jest rozmowa na temat ściągania. Prawidłowe przeprowadzenie lekcji wymaga bezstronności i dystansu do omawianego tematu, tak by nie narzucać uczniom zdania, i tak by dyskusja mogła zaistnieć (a jak wiadomo, do tego niezbędne jest wystąpienie dwóch przeciwnych poglądów).

Lekcja Gdy czegoś chcę… to zajęcia przede wszystkim o stosowaniu komunikatów „Ja”. Jest to sposób wyrażania swoich uczuć i chęci tak, aby akcent położony był na mówiącego, aby mówił on o swoich potrzebach, uczuciach, refleksjach. Lekcja ma na celu pokazanie skuteczności formuły komunikatu typu „Ja” w codziennym życiu.

Dzieci potrzebują przyjaciół. Chcą się komuś zwierzyć, kto jest w jakimś sensie podobny do nich, ma podobne przeżycia, kłopoty, radości, najlepiej więc, gdy jest rówieśnikiem. Wówczas ma się wspólne zainteresowania, doświadczenia, a może nawet i hobby. W trakcie lekcji Jak znaleźć przyjaciela? dzieci mają możliwość dokonania autodiagnozy swojego poziomu „przyjacielskości”. Umożliwia im to psychozabawa Czy jesteś dobrym przyjacielem? Mają także możliwość wypracowania sposobów zachowania, które zwiększą ich szanse na znalezienie przyjaciela.

Pierwszym krokiem w tworzeniu pozytywnych układów w klasie są dobrze przygotowane i atrakcyjnie przeprowadzone godziny wychowawcze. Zajęcia te mogą być zarówno okazją do nawiązania głębszej relacji z uczniami i rozmowy na ważne dla nich tematy, jak i szansą na rozwijanie kompetencji społecznych uczniów. Artykuł zawiera praktyczne wskazówki dotyczące budowania więzi między wychowawcom a uczniami oraz efektywnego wykorzystania godzin do dyspozycji wychowawcy.

Artykuł umożliwia zapoznanie się z wizją dobrej pracy wychowawcy z uczniami z perspektywy dyrektora. Jest próbą odpowiedzi na pytanie – na jakie problemy powinien zwrócić uwagę nauczyciel rozpoczynający pracę na tym stanowisku? Porady i wskazówki wieloletniego dyrektora pomagają w unikaniu błędów wynikających z braku doświadczenia.

Co zrobić gdy wychowawca nie ma już pomysłów na rozwiązanie problemu? Do kogo może zwrócić się o pomoc, z kim przedyskutować problem? Jak przygotować się do trudnej rozmowy. Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziecie Państwo w artykule, w którym zawarto także opis studium przypadku.

Czy Samorząd Uczniowski to szkolny przeżytek? Co robić, aby przynosił korzyści całej społeczności szkolnej? Na ile kontrolować uczniów, a na ile dać im pełną swobodę działania? Ten artykuł podpowie każdemu opiekunowi Samorządu Uczniowskiego ale i nauczycielom, jak współpracować z uczniami w ramach ich szkolnej aktywności, a także jak nauczyć młodych ludzi decydowania o sobie.

Zabawy interaktywne to techniki integracji grupy poprzez doświadczanie podobnych przeżyć. Jednym z powodów skuteczności tego typu zajęć jest koncentracja uczestników zabaw na wykonaniu zadania, a nie na sobie. Drugi ważny argument za ich stosowaniem to przywoływanie radosnych doświadczeń z dzieciństwa, czasu beztroski i zabaw z rówieśnikami.

Sytuacje trudne, jak sobie z nimi radzić, co robić, by ich było jak najmniej? Dlaczego dzieci łamią normy? Czyja to wina, że przeklinają? Kto i kiedy buduje dziecięcy świat wartości? Dlaczego nie można zaczynać wychowywania zbyt późno? Na te i podobne pytania spróbuję odpowiedzieć w cyklu artykułów pod wspólnym tytułem „Czy ktoś potrafi zrozumieć dziecko?”.