Likwidacja stanowiska asystenta nauczyciela do 2020 r.

Na podstawie art. 143 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, osoby zatrudnione w dniu 1 września 2018 r. na stanowisku asystenta nauczyciela, asystenta osoby, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy zmienianej w art. 86, lub asystenta wychowawcy świetlicy mogą być nadal zatrudnione na tym stanowisku na dotychczasowych zasadach nie dłużej niż do 31 sierpnia 2020 r.

Zgodnie z uzasadnieniem do projektu ustawy o finasowaniu zadań oświatowych w odniesieniu do stanowiska asystenta ustawodawca sformułował stanowisko: „W stosunku do tego stanowiska formułowane są jednakże zarzuty, iż pomimo wymogu posiadania kwalifikacji nauczycielskich asystent nie jest nauczycielem i nie może wykonywać żadnych zadań określonych dla nauczycieli, jak również jego status pracowniczy jest zupełnie różny od statusu nauczyciela. Przy niejasno sprecyzowanym zakresie zadań asystenta nauczyciela trudne jest rozgraniczenie jego zadań od zadań pomocy nauczyciela, pomimo że w stosunku do asystenta nauczyciela stawiane są zdecydowanie wyższe wymagania.

Jak wynika z uzasadnienia do ustawy z dnia 24 kwietnia 2014 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty, którą powołane zostało stanowisko asystenta nauczyciela, rozwiązanie to zostało wprowadzone w związku z objęciem obowiązkiem szkolnym dzieci sześcioletnich oraz koniecznością zbliżenia warunków nauczania i opieki w klasach I–III szkoły podstawowej do warunków, jakie są zapewniane dzieciom na etapie wychowania przedszkolnego. Od dnia 1 września 2016 r. podniesiony został jednakże wiek rozpoczęcia spełniania obowiązku szkolnego do 7 lat. Według danych Systemu Informacji Oświatowej na dzień 30 września 2016 r. na stanowisku asystenta nauczyciela we wszystkich szkołach prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego zatrudnionych było jedynie 1235 osób (866,79 etatów).

Mając na uwadze zmiany, jakie zaszły w systemie oświaty od czasu wprowadzenia stanowiska asystenta nauczyciela, liczne postulaty o zmianę charakteru tego stanowiska, które nie jest dostatecznie sprecyzowanie zarówno pod względem charakteru zadań, jak i statusu zawodowego osób na tym stanowisku, a także niewielką skalę zatrudnienia na tym stanowisku, proponuje się rezygnację z tego stanowiska w ramach systemu oświaty. Jednocześnie w celu umożliwienia kontynuacji wsparcia nauczyciela w przypadkach, w których ono obecnie funkcjonuje, proponuje się przepis przejściowy, zgodnie z którym osoby zatrudnione w dniu wejścia w życie ustawy na stanowisku asystenta nauczyciela, asystenta osoby niebędącej nauczycielem lub asystenta wychowawcy świetlicy będą mogły być nadal zatrudnione na tym stanowisku na dotychczasowych zasadach nie dłużej niż do dnia 31 sierpnia 2020 r.”