Nowy limit nieobecności w szkole: tylko 25% bez konsekwencji – zmiany dotyczące frekwencji i usprawiedliwiania nieobecności uczniów

Marta Wysocka

Autor: Marta Wysocka

Dodano: 9 lipca 2025
  Nowy limit nieobecności w szkole: tylko 25% bez konsekwencji – zmiany dotyczące frekwencji i usprawiedliwiania nieobecności uczniów

Już 25% nieusprawiedliwionych nieobecności może skutkować poważnymi konsekwencjami. Projekt nowelizacji ustawy – Prawo oświatowe radykalnie zmienia podejście do frekwencji uczniów – dotyczy to nie tylko egzekwowania obowiązku szkolnego, ale również klasyfikacji. Sprawdź szczegóły.

MEN chce zmian w przepisach dotyczących frekwencji uczniów i usprawiedliwiania ich nieobecności w szkole

Ministerstwo Edukacji zaproponowało zmiany, które wpłyną na sposób oceny realizowania przez uczniów obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego, i obowiązku nauki. Najważniejsza zmiana polega na obniżeniu progu nieusprawiedliwionych nieobecności – z dotychczasowych 50% do 25%.

Nowy próg nieobecności nieusprawiedliwionych wyniesie 25% w roku szkolnym

W myśl nowelizowanego art. 42 ust. 2 ustawy Prawo oświatowe, niespełnianie obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki będzie rozumiane nie tylko jako nieusprawiedliwiona nieobecność na co najmniej 50% dni zajęć w miesiącu, ale również jako nieusprawiedliwiona nieobecność na co najmniej 25% dni zajęć w całym roku szkolnym.

W praktyce oznacza to, że szkoły i organy prowadzące będą mogły podejmować działania, w tym egzekucyjne, już po stwierdzeniu, że uczeń opuścił ponad jedną czwartą zajęć bez usprawiedliwienia w skali roku.

Aktualne brzmienie art. 42 ustawy Prawo oświatowe

Projektowane brzmienie art. 42 ustawy Prawo oświatowe

1. Niespełnianie obowiązku, o którym mowa w art. 31 ust. 4, obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki podlega egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

2. Przez niespełnienie obowiązku, o którym mowa w art. 31 ust. 4, obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki należy rozumieć nieusprawiedliwioną nieobecność w okresie jednego miesiąca na co najmniej 50%:

1) dni zajęć w przedszkolu, oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej, innej formie wychowania przedszkolnego, szkole podstawowej, szkole ponadpodstawowej lub placówce;

2) zajęć w przypadku spełniania obowiązku nauki w sposób określony w art. 36 ust. 9 pkt 2 i w przepisach wydanych na podstawie art. 36 ust. 16.

1. Niespełnianie obowiązku, o którym mowa w art. 31 ust. 4, obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki podlega egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

2. Przez niespełnienie obowiązku, o którym mowa w art. 31 ust. 4, obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki należy rozumieć:

1) nieusprawiedliwioną nieobecność w jednym miesiącu na co najmniej 50%:

a) dni zajęć w przedszkolu, oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej, innej formie wychowania przedszkolnego, szkole podstawowej, szkole ponadpodstawowej lub placówce,

b) zajęć w przypadku spełniania obowiązku nauki w sposób określony w art. 36 ust. 9 pkt 2 i w przepisach wydanych na podstawie art. 36 ust. 16, albo

2) nieusprawiedliwioną nieobecność w roku szkolnym na co najmniej 25%:

a) dni zajęć w przedszkolu, oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej, innej formie wychowania przedszkolnego, szkole podstawowej, szkole ponadpodstawowej lub placówce,

b) zajęć w przypadku spełniania obowiązku nauki w sposób określony w art. 36 ust. 9 pkt 2 i w przepisach wydanych na podstawie art. 36 ust. 16

Brak możliwości zdawania egzaminu klasyfikacyjnego – zaniedbanie obowiązku szkolnego to brak promocji

Projekt przewiduje również zmiany w art. 44k ustawy o systemie oświaty, który reguluje zasady klasyfikowania uczniów. Zgodnie z planowanymi zmianami:

  • uczeń nie będzie klasyfikowany z danego przedmiotu, jeśli jego nieusprawiedliwione nieobecności przekroczą 25 proc. czasu przeznaczonego na te zajęcia w danym okresie klasyfikacyjnym,
  • w przypadku takich nieobecności nie będzie możliwości zdawania egzaminu klasyfikacyjnego – obecnie taka możliwość istnieje przy nieobecności przekraczającej 50 proc .,
  • jeżeli nieobecności są usprawiedliwione, uczeń zachowa prawo do egzaminu klasyfikacyjnego, jak dotychczas.
Aktualne brzmienie art. 44k ustawy o systemie oświaty Projektowane brzmienie art. 44k ustawy o systemie oświaty

1. Uczeń może nie być klasyfikowany z jednego, kilku albo wszystkich zajęć edukacyjnych, jeżeli brak jest podstaw do ustalenia śródrocznej lub rocznej oceny klasyfikacyjnej z powodu nieobecności ucznia na tych zajęciach przekraczającej połowę czasu przeznaczonego na te zajęcia w okresie, za który przeprowadzana jest klasyfikacja.

2. Uczeń nieklasyfikowany z powodu usprawiedliwionej nieobecności może zdawać egzamin klasyfikacyjny.

3. Uczeń nieklasyfikowany z powodu nieusprawiedliwionej nieobecności może zdawać egzamin klasyfikacyjny za zgodą rady pedagogicznej.

 

1. Uczeń może nie być klasyfikowany z jednego, kilku albo wszystkich zajęć edukacyjnych, jeżeli brak jest podstaw do ustalenia śródrocznej lub rocznej oceny klasyfikacyjnej z powodu nieobecności ucznia na tych zajęciach przekraczającej 25 % czasu przeznaczonego na te zajęcia w okresie, za który przeprowadzana jest klasyfikacja.

2. Uczeń nieklasyfikowany z powodu usprawiedliwionej nieobecności może zdawać egzamin klasyfikacyjny.

3. Uchylony

4. Uczeń jest nieklasyfikowany z jednego, kilku albo wszystkich zajęć edukacyjnych, jeżeli nieusprawiedliwiona nieobecność ucznia na tych zajęciach przekroczyła 25% czasu przeznaczonego na te zajęcia w okresie, za który jest przeprowadzana klasyfikacja.

Uczęszczanie na zajęcia jako podstawowy obowiązek ucznia

Nowelizacja dodaje do ustawy Prawo oświatowe art. 42b ust. 1 pkt 8, który wskazuje, że uczestnictwo w zajęciach edukacyjnych jest jednym z obowiązków ucznia. To podkreśla wagę frekwencji jako elementu oceny nie tylko postępów w nauce, ale też wywiązywania się z obowiązków szkolnych.

Zasady usprawiedliwiania nieobecności określi szkoła

Planowana zmiana nie obejmuje jednak procedur usprawiedliwiania nieobecności na zajęciach edukacyjnych. Nadal obowiązywać ma zasada, że to statut szkoły określa termin i formę usprawiedliwiania nieobecności uczniów.

Rodzice uczniów niepełnoletnich (lub pełnoletni uczniowie) zobowiązani będą do wskazania przyczyny nieobecności.

Zgodnie bowiem z projektowanym art. 42b ust. 1 pkt 8: uczeń, a w przypadku ucznia niepełnoletniego – jego rodzice, usprawiedliwiają nieobecność ucznia na zajęciach edukacyjnych, podając jej powód; usprawiedliwienia nieobecności dokonuje się w terminie i formie określonych w statucie szkoły. Przepisy nie narzucają ani formy dokumentowania, ani szczegółowych terminów usprawiedliwiania nieobecności dziecka w szkole lub przedszkolu – te ustala szkoła.

Zgodnie z innymi propozycjami zawartymi w projekcie, uczniowie pełnoletni będą mieli prawo do samodzielnego usprawiedliwiania nieobecności. Więcej na ten temat w artykule: 

Jeżeli ustawa zostanie znowelizowana zgodnie z projektem, szkoły będą musiały:

  • zaktualizować statuty, szczególnie w zakresie usprawiedliwiania nieobecności i procedur klasyfikacji.
  • wdrożyć monitoring frekwencji, który pozwoli szybciej identyfikować uczniów zagrożonych przekroczeniem nowego progu 25%.
  • poinformować uczniów i rodziców o nowych konsekwencjach prawnych wynikających z obniżenia progu dopuszczalnych nieobecności.

Kiedy zmiany wejdą w życie? 

Planuje się, by zmiany w zakresie frekwencji i klasyfikacji)weszły w życie z dniem 1 września 2026 r., tj. z dniem rozpoczęcia nowego roku szkolnego 2026/2027.

Dodano: 9 lipca 2025

Autor: Marta Wysocka

Redaktorka portalu ePedagogika.pl, specjalistka w zakresie prawa oświatowego, autorka i redaktorka kilkudziesięciu publikacji z zakresu edukacji i oświaty, prawa oświatowego oraz prawa pracy. Ukończyła prawo oraz filologię polską na Uniwersytecie Łódzkim.

Tematyka

Sprawdź inne serwisy