Czy uczniowie będą brać udział w konkursie na dyrektora szkoły?

Aktualnie zgodnie z zapisami Prawa oświatowego proces powoływania dyrektorów szkół odbywa się z udziałem:

• przedstawicieli organów prowadzących szkołę,
• rad pedagogicznych,
• rad rodziców,
• związków zawodowych.

W procesie tym nie przewidziano jednak udziału samorządów uczniowskich. Tymczasem to właśnie uczniowie są istotną częścią społeczności szkolnej i bezpośrednio odczuwają skutki decyzji dyrektora. Oni również powinni mieć wpływ na wybór dyrektora szkoły w drodze konkursu.

Tymczasem włączenie samorządu uczniowskiego w opiniowanie kandydatów na dyrektora mogłoby wzmacniać edukację obywatelską i poczucie współodpowiedzialności uczniów za szkołę. Taki głos miałby charakter doradczy, ale byłby ważnym elementem budowania demokratycznej wspólnoty szkolnej.

W związku z tym MEN otrzymało następujące pytania:

1. Czy Ministerstwo Edukacji Narodowej rozważa wprowadzenie zmian w przepisach, które umożliwiłyby samorządom uczniowskim opiniowanie kandydatów na stanowisko dyrektora szkoły?

2. Czy w ocenie Pani Minister uczniowie – jako bezpośredni beneficjenci polityki edukacyjnej prowadzonej przez dyrekcję szkoły – powinni mieć możliwość wyrażenia swojego zdania w kwestii wyboru osoby zarządzającej placówką?

3. Czy w ministerstwie były prowadzone konsultacje lub analizy dotyczące wzmocnienia roli samorządów uczniowskich w systemie oświaty, w tym w zakresie ich udziału w procesach decyzyjnych na poziomie szkoły?

W odpowiedzi czytamy, że w MEN odbyły się konsultacje w przedstawionym zakresie. Analizowano wzmocnienia roli samorządów uczniowskich w systemie oświaty, także w zakresie ich udziału w procesach decyzyjnych, np. takich jak przeprowadzenie konkursu na dyrektora szkoły. Konsultacje odbyły się w ramach prac Zespołu do spraw Praw i Obowiązków Ucznia (organ pomocniczy  ministra edukacji).

Po analizie i ocenie przepisów prawa oświatowego pod kątem praw i obowiązków ucznia, zespół opracował rekomendacje w zakresie wzmocnienia pozycji uczniów i samorządów uczniowskich w systemie oświaty.

Najważniejszą rekomendacją w tym zakresie jest zmiana ust. 14 w art. 63 ustawy z 14 grudnia 2016 r – Prawo oświatowe, który reguluje skład komisji konkursowej powoływanej w celu wyłonienia kandydata na stanowisko dyrektora szkoły lub placówki. Zaproponowano również uchylenie lub modyfikację ust. 15 art. 63 ustawy Prawo oświatowe (dotyczy łącznej liczby przedstawicieli organów w składzie komisji).

Pojawiły się wątpliwości dotyczące udziału w pracach komisji uczniów niepełnoletnich. Zespół zarekomendował, aby do składu komisji powoływani byli jedynie pełnoletni przedstawiciele samorządu uczniowskiego.

A co w sytuacji gdy wszyscy uczniowie szkoły są niepełnoletni? Zaproponowano, by w pracach komisji mogli uczestniczyć przedstawiciele samorządu uczniowskiego w charakterze obserwatorów mających możliwość zadawania pytań.

Resort edukacji pozytywnie odniósł się do rekomendacji dotyczącej udziału przedstawicieli samorządu uczniowskiego w pracach komisji konkursowej powoływanej w celu wyłonienia kandydata na stanowisko dyrektora szkoły.