Bezpieczeństwo dzieci w sieci priorytetem MEN. Resort edukacji odpowiada na interpelację w sprawie bezpieczeństwa dzieci w internecie

Resort edukacji podkreślił, że bezpieczeństwo dzieci i młodzieży w Internecie jest jednym z kluczowych wyzwań edukacyjnych i wychowawczych. Temat ten został wprost uwzględniony wśród kierunków polityki oświatowej państwa na rok szkolny 2025/2026 – nauczyciele będą otrzymywać wsparcie m.in. poprzez szkolenia z zakresu higieny cyfrowej i analizy informacji dostępnych w sieci.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, szkoły są zobowiązane do zabezpieczenia uczniów przed dostępem do niepożądanych treści – m.in. poprzez instalację odpowiedniego oprogramowania ochronnego. Takie rozwiązania funkcjonują już w ramach Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej, która objęła ponad 19 tys. szkół w całym kraju.

Ministerstwo zwróciło uwagę, że treści dotyczące bezpiecznego korzystania z Internetu są zawarte w podstawie programowej informatyki już od etapu edukacji wczesnoszkolnej, a ich zakres rośnie wraz z kolejnymi etapami edukacyjnymi. Dotyczą one m.in. ochrony danych osobowych, prawa autorskiego, netykiety, identyfikowania zagrożeń w sieci i ochrony prywatności.

Kwestie związane z bezpieczeństwem cyfrowym są również poruszane podczas lekcji języka polskiego, WOS-u, etyki oraz od 1 września 2025 r.  w ramach nowego przedmiotu „edukacja zdrowotna”, w którym przewidziano m.in. tematykę uzależnień od Internetu oraz nowych technologii i zagrożeń w sieci.

Jak wynika z odpowiedzi MEN, w 2024 r. rząd przyjął Politykę Cyfrowej Transformacji Edukacji (PCTE) – dokument strategiczny, który wyznacza kierunki działań państwa w obszarze cyfryzacji edukacji. W PCTE wyodrębniono osobny rozdział poświęcony cyfrowemu bezpieczeństwu oraz zaplanowano konkretne działania, takie jak opracowanie wytycznych dla nauczycieli i ram kompetencji uczniów w zakresie higieny cyfrowej.

Równolegle trwają szeroko zakrojone szkolenia nauczycieli w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Funduszy Europejskich. Łącznie przeszkolonych ma zostać ponad 100 tys. nauczycieli z zakresu kompetencji cyfrowych – od podstawowych po zaawansowane.

W odpowiedzi MEN zapowiedziało również, że od roku szkolnego 2025/2026 w szkołach ponadpodstawowych pojawi się nowy przedmiot – edukacja obywatelska, którego częścią będzie m.in. refleksja nad zagrożeniami cyfrowymi, mową nienawiści i dezinformacją. W ramach planowanej reformy kształcenia ogólnego przygotowano także „profil absolwenta”, w którym kompetencje cyfrowe – w tym związane z bezpieczeństwem – mają być rozwijane na wszystkich przedmiotach.

MEN poinformowało również o planach doprecyzowania przepisów dotyczących korzystania z urządzeń cyfrowych w szkołach. Nowelizacja przepisów prawa oświatowego ma dać szkołom wyraźne uprawnienie do wprowadzania zakazu używania telefonów komórkowych i innych urządzeń na terenie placówki – obecnie możliwe jest jedynie ograniczanie takiego korzystania.

W odpowiedzi wskazano również na nowe obowiązki wynikające z tzw. ustawy Kamilka – od sierpnia 2024 r. szkoły mają obowiązek wdrożenia standardów ochrony małoletnich, które obejmują m.in. zasady korzystania z Internetu oraz ochrony dzieci przed szkodliwymi treściami. Standardy te muszą być dostępne zarówno w wersji papierowej, jak i online.

Na zakończenie MEN przypomniało, że na stronie resortu i Ośrodka Rozwoju Edukacji dostępne są poradniki, materiały dydaktyczne oraz procedury reagowania na sytuacje zagrożenia w sieci. Zawierają one praktyczne wskazówki dotyczące cyberprzemocy, hejtu, niebezpiecznych kontaktów online oraz ochrony danych i wizerunku. Do korzystania z nich należy zachęcać nie tylko nauczycieli, ale rodziców dzieci, którym warto udostępniać treści na temat bezpieczeństwa i profilaktyki przemocy w sieci.