role grupowe

W każdej grupie, również klasowej, poszczególni członkowie przyjmują określone role, które wpływają na ich zachowania, relacje i wyniki pracy. Teoria ról zespołowych, znana m.in. z ujęcia Belbina, pozwala dostrzec, jak mocne i słabe strony uczniów ujawniają się w sytuacjach wspólnego działania. Outsider, lider sympatii, indywidualista, błazen czy kozioł ofiarny – każda z ról pełnionych w klasie stanowi skutek interakcji grupowej i panujących w niej norm, a jednocześnie ujawnia cechy charakteru, potrzeby i wcześniejsze doświadczenia uczniów. Artykuł przedstawia, w jaki sposób role społeczne oddziałują na funkcjonowanie uczniów podczas pracy w zespole, jak rozpoznawać zachowania dominujących lub wycofanych uczniów oraz jak wspierać tych, którzy pozostają na uboczu lub podporządkowują się oczekiwaniom członków zespołu kosztem siebie. Autorka przedstawia również praktyczne wskazówki pomocne w zarządzaniu zespołem klasowym i wprowadzaniu zmian sprzyjających bezpiecznej, współpracującej grupie.

Z artykułu dowiesz się m.in.:

Jakie role w zespole – od ewaluatora po indywidualistę – najczęściej pojawiają się w klasie i z czego wynika ich odgrywanie w małych grupach?
W jaki sposób role formalne i nieformalne wpływają na miejsce w grupie, relacje między poszczególnymi członkami oraz realizację zadania na lekcji?
Dlaczego niektórzy uczniowie podporządkowują się oczekiwaniom zespołu, inni reagują na wyzwania, a jeszcze inni szybko tracą zainteresowanie lub pozostają na uboczu?
Jak rozpoznawać, kiedy uczeń funkcjonuje pod presją grupy – np. rywalizując, działając poprzez humor lub przyjmując rolę konfliktową – i co te zachowania mówią o jego potrzebach?
Jak nauczyciel może umiejętnie organizować pracę grupową, udzielać informacji zwrotnych i wzmacniać siłę sprawczą uczniów, aby każda z ról wspierała rozwój, a nie utrudniała funkcjonowanie klasy?