dążenia do perfekcjonizmu

Perfekcyjni, ale zagubieni. O cichym kryzysie uczniów z wysokimi osiągnięciami – niebezpieczny perfekcjonizm u dzieci i młodzieży

W środowisku szkolnym uczniowie osiągający wysokie wyniki są często postrzegani jako ci, którzy poradzą sobie sami, nie wymagający uwagi, a ich dobre oceny są dowodem stabilności i motywacji. Jednak za maską sukcesu może kryć się głęboko skrywany lęk przed porażką, chroniczne napięcie i nieustanne poczucie, że „to wciąż za mało”. Perfekcjonizm u uczniów zdolnych, choć z zewnątrz wygląda, jak samodyscyplina, często jest formą wewnętrznego przymusu, który prowadzi do przeciążenia i zagubienia. Dowiedz się, dlaczego nadmierne dążenie do perfekcji ma negatywny wpływ na całe życie ucznia i często prowadzi do chronicznego stresu, zarówno w wieku młodzieńczym, jak i dorosłym życiu.

Z artykułu dowiesz się m.in.:

W jaki sposób przejawia się perfekcjonizm u dzieci i młodzieży?
Czym różni się zdrowe dążenie do doskonałości od perfekcjonizmu destrukcyjnego?
Dlaczego perfekcjonizm często jest źródłem lęku, presji i obniżonego poczucia własnej wartości?
Jakie symptomy i tendencje zachowania wskazują, że perfekcjonista funkcjonuje wobec siebie w sposób nierealistyczny i ryzykuje wypalenie w dłuższej perspektywie?
Jak perfekcjonistyczne przekonania, porównywanie własnych osiągnięć i unikanie błędów wpływają na samoocenę, motywację oraz poczucie własnej wartości ambitnego ucznia?
Jakie strategie pomagają obniżać presję, kształtować realistyczne dążenia i uczyć, że „wystarczająco dobre” może być zdrowsze niż perfekcja?

Julia Przybył
16 grudnia 2025 r.
Top tematy

Czym jest nadmierny perfekcjonizm? Wsparcie uczniów z nadmiernymi oczekiwaniami wobec siebie

Presja perfekcji to prawdziwa zmora współczesnych czasów. Już w najmłodszych klasach szkoły podstawowej dostrzec można dzieci niezadowolone z własnego wyglądu, umiejętności, ocen. Przekaz medialny jest dla dzieci jasny i klarowny: musisz być piękny, silny, wysportowany, zawsze pełny energii, inteligentny i lubiany. Obraz ideału lansowany w dzisiejszym społeczeństwie utrwala się już w chłonnych umysłach najmłodszych. Prawdziwy plon zbiera jednak w okresie dojrzewania. Pojawiają się objawy depresji, zaburzeń odżywiania, zaburzeń lękowych. Jak pomóc nastolatkom poradzić sobie z nadmiernymi oczekiwaniami i perfekcjonizmem?

Szkoła jest miejscem, w którym uczeń codziennie spotyka się z oceną i rywalizacją. Nie chodzi nawet o wyniki, które osiąga, ale o to, jak je ocenia. Dla niektórych uczniów trójka jest jak piątka, dla innych – piątka, jak trójka. Wszystko zależy od oczekiwań i sposobu, w jaki nastolatek postrzega własne możliwości i jak rozumie własne standardy. Okres dorastania to czas, w którym dziecko zaczyna dostrzegać różnice między sobą a innymi. Ogromnie pragnie akceptacji rówieśników. Jednocześnie chce być do nich podobny i się wśród nich wyróżniać. Trudno poradzić sobie z tak ambiwalentnymi uczuciami. Zdarza się, że nastolatek po prostu nie wie, co z nimi zrobić.

Każdy uczeń szkoły ponadpodstawowej odbiera nieustannie różne komunikaty z otoczenia, w których jest ukryte wymaganie wobec niego. Rówieśnicy chcą, by poświęcał im dużo czasu i uwagi, oczekują dostosowania się do grupy, lojalności. Dorośli oczekują, że nastolatek zadba o swoją edukację i przyszłość. Będzie się dobrze uczył, rozwijał intelektualnie, a przy tym wysypiał, zdrowo jadł i najlepiej, by uprawiał sport i miał pasję. Nauczyciele oczekują, że uczeń będzie dobrze wychowany, grzeczny, pomocny i koleżeński, a przy tym pilny, staranny i zawsze przygotowany.

Z tego artykułu dowiesz się m.in.:

Dlaczego szkoła jest miejscem, w którym uczniowie mogą czuć się szczególnie narażeni na presję perfekcji?
Jak nadmierne oczekiwania otoczenia wpływają na kondycję psychiczną nastolatków?
Jakie są objawy perfekcjonizmu u uczniów?
Czy rozmowa o emocjach może pomóc uczniom w radzeniu sobie z nadmiernymi oczekiwaniami?
Jakie są ukryte oblicza dążenia do doskonałości wśród uczniów?
Jakie działania może podjąć nauczyciel, aby wesprzeć uczniów zmagających się z nadmiernymi oczekiwaniami?
Dlaczego ważne jest, aby nauczyciele byli świadomi realnych możliwości uczniów?
Jak formułowanie oczekiwań wpływa na dobrostan psychiczny nastolatków i jak można to robić skutecznie?

Wykorzystaj na zajęciach:

To wystarczy! Zestaw kart pracy dla uczniów z klas VI–VIII i szkół ponadpodstawowych

Natalia Perek
25 stycznia 2024 r.
Top tematy

To wystarczy! Zestaw kart pracy dla uczniów z klas VI–VIII i szkół ponadpodstawowych

Nadmierne oczekiwania i skłonność do wyczerpującego perfekcjonizmu to duża trudność współczesnego społeczeństwa. Uczniowie w okresie dorastania dopiero uczą się stawiać sobie realne wymagania, często potrzebują w tym wsparcia otoczenia. Nierealne oczekiwania, presja bycia idealnym i brak akceptacji dla porażek to częste źródła kryzysów psychicznych dzieci i młodzieży. Zestaw pięciu kart pracy to zbiór ćwiczeń do samodzielnej pracy nad rozwojem umiejętności formułowania realnych wymagań wobec siebie oraz akceptacji własnych niedoskonałości. Może zostać wykorzystany w czasie godziny wychowawczej, na indywidualnych spotkaniach z psychologiem/pedagogiem szkolnym, w ramach zajęć rewalidacyjnych lub na różnego rodzaju warsztatach psychoedukacyjnych.

Wykorzystaj również:

Przeczytaj również:

Czym jest nadmierny perfekcjonizm? Wsparcie uczniów z nadmiernymi oczekiwaniami wobec siebie

Twórz własne karty pracy i w kreatywny sposób rozwijaj umiejętności swoich uczniów! Za pomocą kreatora kart pracy z łatwością przygotujesz ciekawe materiały ćwiczeniowe odpowiednie dla Twoich uczniów. PRZETESTUJ!