W związku z przystąpieniem pracowników oświaty do strajku, często pojawia się pytanie o ich wynagrodzenia, tj. nauczycieli, administracji i obsługi, za czas strajku. Czy za ten okres pracodawca może wypłacić wynagrodzenie strajkującym? Co z osobami nieuczestniczącymi w strajku, będącymi w gotowości do pracy? Sprawdzamy, co na ten temat mówią przepisy.

Pracownikom uczestniczącym w strajku wynagrodzenie nie przysługuje...

W okresie strajku zorganizowanego zgodnie z przepisami ustawy pracownik zachowuje prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz uprawnień ze stosunku pracy, z wyjątkiem prawa do wynagrodzenia. Okres przerwy w wykonywaniu pracy wlicza się do okresu zatrudnienia w zakładzie pracy (art. 23 ust. 2 ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych).

Oznacza to, że pracownicy, którzy uczestniczą w akcji strajkowej, nie mają prawa do wynagrodzenia za ten czas.

... ale przysługuje pracownikom pozostającym w gotowości do pracy

Pozostali pracownicy mają prawo do wynagrodzenia,nawet jeśli faktycznie nie będą świadczyć pracy. Wynagrodzenie w takim wypadku będzie przysługiwało za pozostawanie w gotowości do pracy (art. 81 Kodeksu pracy). Dotyczy to zarówno nauczycieli, jak i pracowników niepedagogicznych.

Komitet strajkowy powinien sporządzić listę pracowników, którzy uczestniczą w akcji strajkowej. Osoby z tej listy nie są uprawnione do wynagrodzenia za pracę. Pozostali pracownicy otrzymują normalne wynagrodzenia, nawet jeśli pracy nie wykonują. W takim wypadku wynagrodzenie przysługuje za gotowość do pracy.

Jak obliczyć wynagrodzenie

W opinii Departamentu Strategii MEN, aby ustalić miesięczną liczbę godzin do przepracowania u nauczycieli, należy tygodniową liczbę godzin obowiązkowego wymiaru zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych (tzw. pensum) pomnożyć przez średnią liczbę tygodni w miesiącu kalendarzowym, tj. 4,16 (rozporządzenie MENiS z 31 stycznia 2005 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy).

Oznacza to, że podstawą obliczeń jest wynagrodzenie zasadnicze, gdyż sposób obliczenia stawki za 1 godzinę pracy nauczyciela odnosi się do wynagrodzenia zasadniczego.

Ustawa z 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych (Dz.U. z 2019 r., poz. 174) – art. 23 ust. 2.
Ustawa z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U. z 2022 r. poz. 1510) – art. 81.
Rozporządzenie MPiPS z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz.U. z 2017 r. poz. 927) - § 12 ust. 1.
Rozporządzenie MENiS z 31 stycznia 2005 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy (Dz.U. z 2014 r. poz. 416 ze zm.) - § 2 ust. 2.

Dariusz Dwojewski

Dodano: 27 marca 2019