MEN o działaniach skierowanych do dzieci z niepełnosprawnościami

W związku ze zbliżającym się nowym rokiem szkolnym wielu rodziców występuje do poradni o wydanie dla ich dzieci orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego, a także o potrzebie indywidualnego nauczania. Rodzice uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi muszą uzyskać kompletną i rzetelną informację dotyczącą organizacji kształcenia ich dziecka – przypomina w liście Anna Zalewska. I tak np. nie można utożsamiać indywidualnego nauczania z kształceniem specjalnym uczniów z niepełnosprawnościami, którzy powinni  uczyć się w szkole ze swoimi rówieśnikami.

Przy organizowaniu w szkole indywidualnych zajęć dla ucznia z niepełnosprawnością nie jest potrzebna zmiana orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego ani orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania. Natomiast uczniowie chorzy, którym stan zdrowia umożliwia chodzenie do szkoły, ale powoduje trudności w funkcjonowaniu wymagające zajęć w formie indywidualnej, mogą być objęci zindywidualizowaną ścieżką kształcenia (na podstawie opinii wydanej przez publiczną poradnię psychologiczno-pedagogiczną).

Od zeszłego roku szkolnego obowiązują 3 rozporządzenia MEN z 9 sierpnia 2017 r. w sprawie:

1)  indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego dzieci i indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży (Dz. U. poz. 1616),

2)  zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. poz. 1591),

3)  warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz. U. poz. 1578).

I tak, na ich podstawie:

• uczniowie z niepełnosprawnością na podstawie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego, w przypadku takiej potrzeby, w ramach IPET mogą realizować wybrane zajęcia edukacyjne indywidualnie lub w grupie liczącej do 5 uczniów. W tym przypadku nie ma potrzeby posiadania orzeczenia o potrzebie nauczania indywidualnego;
• uczniowie, którzy mają z różnych powodów problemy szkolne i wymagają zajęć w formie indywidualnej, a nie posiadają orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego, mogą być objęci zindywidualizowaną ścieżką kształcenia w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole, na podstawie opinii publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej. Uczeń objęty tą formą kształcenia realizuje program nauczania, z dostosowaniem metod i form ich realizacji do jego indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych, w szczególności wynikających ze stanu zdrowia.
• liczba godzin zajęć uzależniona jest od potrzeb i możliwości ucznia – zadaniem dyrektora szkoły jest ustalenie tygodniowego wymiaru godzin zajęć edukacyjnych realizowanych indywidualnie z uczniem lub w klasie z rówieśnikami (z uwzględnieniem opinii publicznej poradni oraz konieczności realizacji przez ucznia podstawy programowej kształcenia ogólnego lub podstawy programowej kształcenia w zawodach).

Resort edukacji przypomina, co udało się dodatkowo zrobić w ramach pomocy uczniom z orzeczeniami:

• Organizowanie szkoleń i konferencji dla dyrektorów oraz nauczycieli, odpowiedzialnych za organizację kształcenia specjalnego i pomocy psychologiczno-pedagogicznej, dotyczące upowszechniania, a także wdrażania edukacji włączającej.
• Organizowanie przez kuratorów oświaty konferencji dotyczących upowszechniania rozwiązań prawnych oraz dobrych praktyk w zakresie organizacji kształcenia i wsparcia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
• Ośrodek Rozwoju Edukacji przygotował poradnik „Uczeń ze specjalnymi potrzebami edukacyjnym w systemie edukacji w świetle nowych przepisów prawa oświatowego”. W publikacji omówiono nowe rozwiązania prawne oraz praktyczne przykłady na temat organizowania i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej, kształcenia specjalnego i indywidualnego obowiązkowego rocznego wychowania przedszkolnego oraz indywidualnego nauczania.

• Powołanie w kuratoriach oświaty wizytatorów przeszkolonych w zakresie specjalnych potrzeb edukacyjnych, celem ich pracy jest wsparcie dyrektorów szkół i placówek oświatowych oraz nauczycieli w realizacji edukacji włączającej.

• Dostosowanie podstaw programowych do potrzeb uczniów ze specjalnymi potrzebami: w szkołach dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym i znacznym oraz w szkołach przysposabiających do pracy realizowane są nowe podstawy programowe. Ponadto przygotowano „Podstawę programową kształcenia ogólnego z komentarzem” zawierającą dostosowania do możliwości psychofizycznych uczniów z poszczególnymi rodzajami niepełnosprawności – dla szkół podstawowych i ponadpodstawowych.
• Dostosowanie podręczników do klasy I, IV i VII dla uczniów niewidomych i słabowidzących. Dodatkowo powstały książki pomocnicze zawierające zasady i dobre praktyki dotyczące korzystania z zaadaptowanych materiałów edukacyjnych, materiałów ćwiczeniowych.
• Uruchomienie portalu  internetowego  z  materiałami edukacyjnymi w wersji multimedialnej, które zawierają dostosowania tekstowe i graficzne (symbole PCS). Udostępnienie nagrań video w polskim języku migowym (PJM) dla uczniów mających trudności w uczeniu się i/lub komunikowaniu się uczęszczających do klasy IV i VII.
• Przygotowane zostały  materiały ćwiczeniowe w postaci kart pracy dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym.
• Opracowanie podręcznika do nauki polskiego języka migowego, będący odpowiedzią na postulaty środowisk związanych z uczniami niesłyszącymi.
• Zakup podręczników dla uczniów z niepełnosprawnościami dzięki programowi „Wyprawka szkolna”
• Zobowiązanie samorządów do tego, aby w danym roku budżetowym na realizację zadań wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki oraz metod pracy dla dzieci i młodzieży przeznaczały środki w wysokości nie mniejszej niż wynikająca z podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego na ten rok. 

Źródło:

• Strona internetowa: www.men.gov.pl