MEN analizuje propozycję wprowadzenia superwizji dla nauczycieli – czy będzie nowelizacja ustawy Prawo oświatowe?
Do Ministra Edukacji wpłynęła interpelacja dotycząca możliwości wprowadzenia superwizji zawodowej dla nauczycieli. W piśmie podkreślono, że nauczyciele mierzą się nie tylko z realizacją podstawy programowej, lecz także z licznymi problemami emocjonalnymi i społecznymi uczniów, często bez odpowiedniego wsparcia psychologicznego i organizacyjnego. Superwizja, będąca standardem w wielu organizacjach pracujących z dziećmi i młodzieżą, mogłaby, zdaniem środowiska edukacyjnego, poprawić kondycję zawodową nauczycieli, a tym samym jakość procesu edukacyjnego.
Superwizja dla nauczycieli to inicjatywa RPD
Podstawą do dyskusji jest projekt ustawy o wspieraniu uczniów i nauczycieli, przygotowany przez Rzecznika Praw Dziecka. Zakłada on m.in. prawo nauczyciela do superwizji, prowadzonej przez specjalnie przeszkolonych superwizorów, oraz określa zasady ich kształcenia, certyfikacji i nadzoru nad realizacją tego wsparcia.
Stanowisko MEN w sprawie superwizji dla nauczycieli
Ministerstwo Edukacji Narodowej potwierdza, że otrzymało projekt ustawy, który obejmuje również propozycję wprowadzenia superwizji. Obecnie trwa przygotowywanie stanowiska do wszystkich zaproponowanych zmian. MEN podkreśla, że projekt nie zawiera oceny skutków regulacji ani wskazania źródeł finansowania nowej formy wsparcia, co stanowi istotny element dalszych analiz.
W odpowiedzi na interpelację wskazano, że ministerstwo prowadzi już działania, które w praktyce wykorzystują superwizję jako formę wsparcia dla nauczycieli. Superwizje są realizowane w projektach finansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego, m.in. w programach:
- Budowa skoordynowanego systemu pomocy specjalistycznej opartego na Specjalistycznych Centrach Wspierających Edukację Włączającą,
- Szkoła dostępna dla wszystkich.
W ramach tych projektów superwizja służy wspieraniu nauczycieli w pracy z uczniami o zróżnicowanych potrzebach edukacyjnych i rozwojowych. Prowadzone są zarówno spotkania indywidualne, jak i grupowe, a także cykliczne serie superwizji, które – jak wykazały badania ewaluacyjne – przyczyniają się do wzrostu kompetencji nauczycieli oraz zwiększenia ich poczucia wsparcia w codziennej pracy.
Resort edukacji przedstawia wnioski z dotychczasowych działań
Doświadczenia z projektów pilotażowych, takich jak SCWEW czy ASA, wskazują, że superwizja pełni funkcję doradczą, refleksyjną i facylitującą rozwój zawodowy nauczycieli. Uczestnicy podkreślali, że regularne spotkania z ekspertami pozwalały na lepsze planowanie działań, analizę trudnych przypadków oraz wzmacnianie umiejętności pracy w zespołach. Wyniki badań pokazały również, że superwizja pomaga przełamywać poczucie osamotnienia w pracy i wspiera budowanie praktyki refleksyjnej w szkołach.
MEN zaznaczyło, że wprowadzenie superwizji na poziomie systemowym wymaga odpowiedniego przygotowania, w tym:
- zapewnienia wykwalifikowanych superwizorów,
- opracowania standardów i procedur,
- budowania świadomości wśród nauczycieli, by superwizja nie była mylona z kontrolą pedagogiczną.
Resort podkreślił również, że już obecnie nauczyciele mogą korzystać z innych form wsparcia, takich jak mentoring, coaching edukacyjny, sieci współpracy i samokształcenia czy doradztwo metodyczne organizowane przez placówki doskonalenia nauczycieli.
Perspektywy dalszych prac
Ministerstwo edukacji nie przesądza o ostatecznym kształcie rozwiązań. Obecnie przygotowywane jest stanowisko wobec propozycji Rzeczniczki Praw Dziecka, a w resorcie prowadzone są analizy dotyczące rozwoju systemowego wsparcia nauczycieli. Jak wskazano, kluczowe będzie również przeprowadzenie konsultacji społecznych z nauczycielami, związkami zawodowymi i organizacjami pozarządowymi, co pozwoli wypracować model superwizji dostosowany do realiów polskiego systemu oświaty.
W świetle dotychczasowych doświadczeń MEN widzi w superwizji istotny potencjał wspierający dobrostan zawodowy nauczycieli i jakość edukacji, jednak wdrożenie tego rozwiązania wymaga szerokich przygotowań organizacyjnych i legislacyjnych.
