Kreatywność w szkole i pracy. Jak rozwijać twórcze myślenie?
Przełomowe wynalazki, rozwiązywanie problemów współczesnego świata, a także codzienne wyzwania – wszystko to wymaga od nas kreatywnego i twórczego myślenia. O tym, że nigdy nie jest za wcześnie ani za późno na pracę nad kreatywnością, mówi dr Joanna Kwaśniewska, psycholożka z Uniwersytetu SWPS.
Z artykułu dowiesz się m.in.:
- Dlaczego kreatywność jest tak ważna?
- Czym różni się kreatywność od twórczości?
- Jakie korzyści przynoszą treningi twórczości?
- Czy kreatywność można rozwijać od najmłodszych lat?
- Jak wspierać kreatywność w szkole?
- Jak dorośli mogą rozwijać twórcze myślenie?
- Czy kreatywność ma zastosowanie w codziennym życiu?
- Dlaczego warto ćwiczyć kreatywność w grupie?
Znaczenie kreatywności
Wielkie osiągnięcia ludzkości – badania kosmosu, sztuczna inteligencja, rewolucyjne odkrycia medyczne, ponadczasowe dzieła sztuki – nie byłyby możliwe, gdyby nie twórczy ludzie. Do rozwiązania wielu codziennych życiowych kwestii potrzebne jest nieszablonowe myślenie. Kreatywność odnosi się do możliwości intelektualnych człowieka – to umiejętność generowania nowych i wartościowych pomysłów. Twórczość natomiast to szerszy konstrukt, który obejmuje również pewność siebie i wytrwałość potrzebne do realizacji pomysłów w życiu.
Treningi twórczości
Dr Joanna Kwaśniewska podkreśla, że treningi twórczości służą rozwijaniu umiejętności przedstawiania własnych pomysłów, reagowania na pomysły innych, określania celów, generowania oryginalnych pomysłów oraz radzenia sobie z blokadami twórczości. „Treningi uczą akceptowania siebie i swoich pomysłów. Często blokadą jest lęk przed oceną innych oraz wewnętrzny krytyk" – tłumaczy dr Kwaśniewska.
Twórczość od najmłodszych lat
Zdaniem ekspertki, nigdy nie jest za wcześnie, by zacząć pracę nad kreatywnością. Fundamentem twórczego życia jest poczucie bezpieczeństwa, które kształtuje się w pierwszych miesiącach życia dziecka. „Na kolejnych etapach rozwoju rodzic powinien zadbać o poczucie autonomii i niezależności dziecka, by mogło eksplorować świat po swojemu" – wyjaśnia psycholożka. Do rozwijania kreatywności nie są potrzebne drogie zabawki – wystarczą domowe przedmioty, które pobudzą wyobraźnię dziecka.
Kreatywność w szkole
Warto również pozwolić na twórcze myślenie starszym dzieciom, także w szkole. "Już w 1946 roku Maria Montessori mówiła, jak uczyć dzieci, aby wyrastały na silnych, niezależnych i twórczych ludzi" – przypomina dr Kwaśniewska. Jej książka „Droga do kreacji…” zawiera zestaw skryptów, lekcji i ćwiczeń, które mogą być wykorzystane przez nauczycieli do rozwijania kreatywności uczniów.
Kreatywność w dorosłym życiu
Twórcza swoboda działania rozwija nie tylko dzieci, ale też studentów, pracowników i biznesmenów. Dr Kwaśniewska opracowała wiele ćwiczeń, które są skuteczne, zabawne i przyjemne. „Trening z innymi jest szczególnie istotny dla osób starszych, które często borykają się z samotnością” – dodaje autorka.
Codzienna kreatywność
Twórczość kojarzy się zwykle z dziełami sztuki, literatury lub architektury, jednak ogromnym polem dla kreatywnego myślenia jest codzienne życie. „Ugotowana z fantazją zupa może być bardziej kreatywna niż drugorzędne malarstwo" – cytuje amerykańskiego psychologa Rollo Maya dr Kwaśniewska. Psychologowie mówią o twórczym życiu jako świadomie zaprojektowanym, dającym poczucie spełnienia i satysfakcji.
Siła grupy
Dr Kwaśniewska podkreśla, że ćwiczenia z twórczości przynoszą najlepsze efekty, gdy wykonujemy je w grupie. „Człowiek jest istotą społeczną, dlatego chcemy realizować własne wartości, ale także aby nasze działania były ważne dla innych" – mówi specjalistka.
Każdy może podnieść swój poziom kreatywności i nabrać wiary w swoje możliwości. Dlatego nie warto skupiać się na rutynie i powielaniu schematów, ale dążyć do wyzwalania w sobie potencjału twórczego. Wszystko po to, by podnosić jakość naszego życia oraz poprawiać samopoczucie swoje i otoczenia.
