Zakres zadań psychologa – określony w dokumentacji szkolnej...
Statut szkoły powinien określać m.in. (art. 98 ust. 1 pkt 4 i 7 ustawy Prawo oświatowe):
- cele i zadania szkoły wynikające z przepisów prawa oraz sposób ich wykonywania, w tym w zakresie udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej, organizowania opieki nad dziećmi niepełnosprawnymi, umożliwiania uczniom podtrzymywania poczucia tożsamości narodowej, etnicznej, językowej i religijnej, z uwzględnieniem zasad bezpieczeństwa oraz zasad promocji i ochrony zdrowia,
- zakres zadań nauczycieli, w tym nauczyciela wychowawcy i nauczyciela bibliotekarza, oraz innych pracowników szkoły, w tym także zadania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa uczniom w czasie zajęć organizowanych przez szkołę, a także sposób i formy wykonywania tych zadań dostosowane do wieku i potrzeb uczniów oraz warunków środowiskowych szkoły.
... i w rozporządzeniu w sprawie organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej
Natomiast zakres zadań psychologa w związku z organizowaniem pomocy psychologiczno-pedagogicznej wynika z § 24 rozporządzenia w sprawie organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Zgodnie z jego brzmieniem do zadań psychologa należy w szczególności:
- prowadzenie badań i działań diagnostycznych uczniów, w tym diagnozowanie indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów w celu określenia mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów oraz przyczyn niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu uczniów, w tym barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie ucznia i jego uczestnictwo w życiu przedszkola, szkoły i placówki,
- diagnozowanie sytuacji wychowawczych w przedszkolu, szkole lub placówce w celu rozwiązywania problemów wychowawczych stanowiących barierę i ograniczających aktywne i pełne uczestnictwo ucznia w życiu przedszkola, szkoły i placówki,
- udzielanie uczniom pomocy psychologiczno-pedagogicznej w formach odpowiednich do rozpoznanych potrzeb,
- podejmowanie działań z zakresu profilaktyki uzależnień i innych problemów dzieci i młodzieży,
- minimalizowanie skutków zaburzeń rozwojowych, zapobieganie zaburzeniom zachowania oraz inicjowanie różnych form pomocy w środowisku przedszkolnym, szkolnym i pozaszkolnym uczniów,
- inicjowanie i prowadzenie działań mediacyjnych i interwencyjnych w sytuacjach kryzysowych,
- pomoc rodzicom i nauczycielom w rozpoznawaniu i rozwijaniu indywidualnych możliwości, predyspozycji i uzdolnień uczniów,
- wspieranie nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych i innych specjalistów w: rozpoznawaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów w celu określenia mocnych stron, predyspozycji; zainteresowań i uzdolnień uczniów oraz przyczyn niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu uczniów, w tym barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie ucznia i jego uczestnictwo w życiu przedszkola, szkoły i placówki; udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
Adekwatnie do potrzeb danej szkoły, w porozumieniu z dyrektorem, psycholog powinien ustalić, jakie zajęcia będzie prowadził z uczniami, w jakiej formie, w jakim czasie będzie udzielał wsparcia nauczycielom i rodzicom, jakie zadania zostaną mu powierzone w ramach czynności dodatkowych itp.
Wstępna diagnoza potrzeb uczniów i nauczycieli
Z pewnością wrzesień powinien być czasem przeznaczonym na wstępną diagnozę potrzeb uczniów i nauczycieli, analizę dokumentacji w tym zakresie (opinie, orzeczenia), udział w spotkaniach zespołów opracowujących wielospecjalistyczne oceny funkcjonowania uczniów i indywidualne programy edukacyjno-terapeutyczne, być może udział w spotkaniach z rodzicami, wychowawcami klas itp. Dyrektor może mu powierzyć prowadzenie zajęć np. adaptacyjno-integracyjnych, zajęć profilaktycznych, warsztatów itp. Psycholog powinien również współpracować z poradnią psychologiczno-pedagogiczną lub innymi osobami i instytucjami działającymi na rzecz uczniów i ich rodzin. Może również sam zainicjować działania np. projekt szkolny, debatę itp.
Trudno dawać konkretne wskazówki, jakie treści powinny być zawarte w planie pracy. Należy wziąć pod uwagę, że trudno opracować szczegółowy plan na cały rok szkolny, biorąc pod uwagę, że w ciągu roku z pewnością pojawią się sytuacje, które będą wymagały elastycznego działania i być może modyfikacji założeń. Plan powinien być w jakimś sensie ogólny, ale uwzględniać wyżej wymieniony zakres zadań zgodnie z potrzebami danej szkoły.
Zadanie
|
Sposób realizacji
|
Termin
|
Uwagi dodatkowe (współpraca z…, potrzeby)
|
Organizacja pomocy psychologiczno-pedagogicznej w roku szkolnym…
|
- Analiza dokumentacji uczniów w zakresie pomocy psychologiczno-pedagogicznej
- Opracowanie harmonogramu zajęć
- Udział w posiedzeniach zespołów
|
IX
|
|
Podejmowanie działań z zakresu profilaktyki uzależnień i innych problemów dzieci i młodzieży
|
- Zajęcia dla uczniów klas VII „Bezpieczni w sieci”
- Szkolenie dla nauczycieli z zakresu …
|
X
XI
|
Wychowawcy klas
Fundacja
|
Należy pamiętać o konieczności planowania odpowiednio do potrzeb konkretnej szkoły i realiów środowiska, w którym działa. Biorąc pod uwagę dynamikę szkolnego życia, praktyczne będzie zaplanowanie działań na I półrocze i ewentualna korekta w miarę potrzeb.
Marzenna Czarnocka