Szkoła bez energetyków – zakaz sprzedaży energetyków niepełnoletnim oraz w placówkach oświatowych
Od 1 stycznia 2024 r. szkoły w Polsce muszą być wolne od energetyków. Ustawa wprowadzona 1 stycznia 2024 r. zakazuje sprzedaży napojów energetycznych osobom niepełnoletnim oraz na terenie placówek oświatowych. Celem tego przepisu jest ochrona zdrowia dzieci i młodzieży, które stanowią grupę szczególnie narażoną na negatywne skutki spożywania takich napojów. Nowelizacja ustawy o zdrowiu publicznym wprowadza też karę grzywny do 2000 zł za sprzedaż energetyków w szkołach oraz możliwość przepadku napojów. W artykule znajdziesz szczegółowe informacje na temat nowych przepisów, definicji napoju energetycznego , a także uzasadnienie wprowadzenia takich regulacji.
Z artykułu dowiesz się m.in.:
- Kto i gdzie od 1 stycznia 2024 r. nie może kupić napoju energetycznego?
- Kiedy weszły w życie ograniczenia dotyczące sprzedaży napojów energetycznych?
- Jakie kary za złamanie zakazu sprzedaży energetyków przewidują nowe przepisy?
- Czym dokładnie są napoje energetyczne według ustawy?
- Dlaczego uznano, że młodzież jest grupą szczególnego ryzyka w kontekście spożywania napojów energetycznych?
Zakaz sprzedaży energetyków dzieciom i młodzieży oraz w placówkach oświatowych
Do ustawy z 11 września 2015 r. o zdrowiu publicznym dodane zostały przepisy ustalające zasady sprzedaży i oznaczenia napojów z dodatkiem kofeiny lub tauryny w produkcie gotowym do spożycia, czyli tzw. energetyków.
Od 1 stycznia 2024 r. zabrania się sprzedaży napojów z dodatkiem kofeiny lub tauryny:
- osobom poniżej 18. roku życia,
- na terenie jednostek systemu oświaty, o których mowa w art. 2 ustawy z 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe,
- w automatach.
W przypadku wątpliwości co do pełnoletności kupującego sprzedawca może żądać okazania dokumentu potwierdzającego wiek kupującego.
Takie regulacje zostały dodane do ustawy przez art. 1 pkt 2 ustawy z 17 sierpnia 2023 r. o zmianie ustawy o zdrowiu publicznym oraz niektórych innych ustaw.
Warto zauważyć, że energetyka w szkole nie kupi nie tylko osoba niepełnoletnia, ale także pełnoletni uczniowie i pracownicy. Ustawa wprowadza bowiem całkowity zakaz sprzedaży napojów na terenie placówek oświatowych.
Za sprzedaż energetyków w szkole kara finansowa
Nowelizacja ustawy o zdrowiu publicznym przewiduje:
- karę grzywny do 2000 zł
- możliwość orzeczenia przez sąd przepadku napojów (nawet, jeżeli nie stanowią one własności sprzedawcy).
Czym jest napój energetyczny, o którym mówi ustawa zakazująca sprzedaży energetyków osobom niepełnoletnim?
Za napój z dodatkiem kofeiny lub tauryny w rozumieniu niniejszego rozdziału uważa się wyrób w postaci napoju będący środkiem spożywczym, ujęty w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w klasie 10.89 oraz w dziale 11, w którego składzie znajduje się kofeina w proporcji przewyższającej 150 mg/l lub tauryna, z wyłączeniem substancji występujących w nim naturalnie.
Jak wskazano w uzasadnieniu do projektu nowelizacji, przegląd literatury dostarcza dowodów na niekorzystny wpływ spożywania napojów energetyzujących przez dzieci i młodzież na ich zdrowie. Zagrożenia, jakie mogą stwarzać tego typu napoje, są wieloczynnikowe i dotyczą funkcji różnych narządów i układów. Ostatecznie ma to przełożenie na zdrowie fizyczne i psychiczne młodych osób i wynikające z tego zachowania społeczne.
Dzieci i młodzież stanowią pod tym względem grupę szczególnego ryzyka, dlatego nie należy lekceważyć żadnych udokumentowana naukowo negatywnych skutków spożywania napojów energetyzujących. Wysoka częstotliwość występowania niektórych niepożądanych objawów zdrowotnych powoduje, że już samo spożywanie napojów energetyzujących przez dzieci i młodzież może być traktowane jako czynnik ryzyka ich wystąpienia. Negatywny wpływ napojów energetyzujących na zdrowie budzi uzasadnione obawy, gdyż zgodnie z danymi sprzed dekady blisko 2/3 nastolatków i 12% dzieci w Polsce było ich konsumentami. Mając na uwadze rosnącą popularność tych napojów produktów można przypuszczać, że rzeczywista częstotliwość ich spożywania przez młodzież jest obecnie nawet wyższa.
W celu uniknięcia potencjalnych transakcji niekontrolowanych, wprowadzono zakaz sprzedaży napojów energetycznych w automatach.
