Środki higieny menstruacyjnej w szkołach można finansować ze środków publicznych. MEN wyjaśnia

Do Ministerstwa Edukacji Narodowej wpłynęła interpelacja w sprawie środków higieny osobistej w szkołach. Dotyczy ona wątpliwości co do wdrażania zmian w praktyce. Doświadczenie pokazuje, że dość często gminynie dokonują zakupów podpasek i wkładek higienicznych dla szkół. Takie wydatki potrafiły również kwestionować Regionalne Izby Obrachunkowe. W związku z tym w interpelacji skierowano do MEN następujące pytania:

1. Czy ministerstwo planuje nowelizację tego rozporządzenia?

2. Czy jest szansa, że środki higieny menstruacyjnej znajdą się wprost wpisane do obowiązkowego wyposażenia szkół?

W odpowiedzi przypomniano, że w podpisanej nowelizacji rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach:

1. podkreślono dotychczasowy obowiązek zapewnienia środków higieny osobistej,

2. wprowadzono otwarty katalog tych środków wymieniając trzy podstawowe jak:

• mydło do rąk,

• ręczniki papierowe lub suszarki do rąk oraz

• papier toaletowy.

W § 8 rozporządzenia „środki higieny osobistej” określono przez przykładowe wyliczenie ich zakresu. W przepisie wyraźnie wskazano przykładowy i otwarty charakter wyliczenia.

MEN podkreśla, że wprowadzona do rozporządzenia regulacja prawna mimo wskazania na konkretne produkty, nie zamyka możliwości sfinansowania innych koniecznych środków higieny osobistej, np. produktów higieny menstruacyjnej.

Ponadto zgodnie z art. 10 ustawy Prawo oświatowe, dyrektor szkoły i organ prowadzący mogą finansować, inne konieczne środki higieny osobistej, w tym m.in. podpaski czy tampony dla uczennic.

Innym działaniem, wprowadzonym w ramach zapobieganiu ubóstwa menstruacyjnego, jest ustanowienie programu Ministra Edukacji „Doposażenie szkół w środki higieny menstruacyjnej” w roku szkolnym 2024/2025. Cele i założenia programu to:

• poprawa opieki w szkołach w zakresie zdrowia menstruacyjnego,

• zidentyfikowanie skali ubóstwa menstruacyjnego,

• doposażenie minimum 500 publicznych i niepublicznych szkół i placówek w środki higieny menstruacyjnej,

• realizacja działań informacyjno-edukacyjnych,

• przeprowadzenie pilotażu zapotrzebowania na środki higieny menstruacyjnej,

• zachęcanie organów prowadzących szkoły i placówki do systematycznego zapewniania uczennicom w swoich szkołach i placówkach dostępu do środków higieny menstruacyjnej,

• przygotowanie raportu z pilotażu wraz z rekomendacjami do wdrożenia programu w systemie oświaty. Raport i podsumowanie programu powinny wskazać rekomendacje do dalszych działań o charakterze systemowym.

Podczas naboru wpłynęło 25 wniosków. MEN wyłonił 2 organizacje pozarządowe, które zrealizują zadanie w szkołach i placówkach. Zadeklarowały one udział w programie 1100 szkół i placówek.

Łączny budżet na realizację programu wynosi 4 400 000 zł. (w 2024 r. – 1 900 000 zł, w 2025 r. – 2 500 000 zł.).

We wrześniu 2025 r. w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych rozpocznie się nauczanie nowego przedmiotu – edukacja zdrowotna. Będzie to kompleksowy przedmiot obejmujący zagadnienia:

• zdrowia psychicznego i fizycznego,

• zdrowego odżywiania,

• profilaktyki, problemu uzależnień oraz

• edukacji seksualnej.

Wprowadzenie do szkół rzetelnej edukacji dotyczącej cyklu menstruacyjnego i zabezpieczenia potrzeb z niej wynikających ma służyć:

• zapobieganiu ubóstwu menstruacyjnemu,

• niwelowaniu stygmatyzacji towarzyszącej miesiączce.