„Smartfony w szkole. Ustalmy reguły gry” – nowy projekt IBE
Jaką rolę smartfony odgrywają w edukacji? Czy można w efektywny sposób wykorzystywać je na lekcjach? Jak wprowadzić i egzekwować jasne zasady korzystania z nich w szkołach? Jakiego wsparcia mogłyby potrzebować placówki edukacyjne? Odpowiedzi m.in. na te pytania poszukują uczestnicy projektu partycypacyjnego “Smartfony w szkole. Ustalamy reguły gry".
Instytut Badań Edukacyjnych rozpoczyna realizację projektu partycypacyjnego, który jest odpowiedzią na toczącą się debatę na temat korzyści, barier i zagrożeń związanych z korzystaniem ze smartfonów w szkole.
Edukacja szkolna z wielu względów wciąż jest ,,odporna” na nowe technologie, a jeśli te już się pojawiają, to stanowią jedynie dodatek w procesie uczenia się, niżeli główną oś, wokół której ten proces się odbywa. Szkoła nie stwarza dzieciom okazji do korzystania ze smartfona w celach poznawczych – jako narzędzia dostępu do zasobów edukacyjnych, źródła wiedzy, narzędzia do refleksyjnego porównywania wiadomości, krytycznego namysłu nad nimi, uczenia się języków obcych, współpracy z uczniami i nauczycielem.
Takie szerokie zastosowanie smartfona w dydaktyce wykracza daleko poza transmisyjny, dominujący w Polsce model szkoły, w którym to zadaniem ucznia jest słuchanie i przyswojenie przekazywanej przez nauczyciela i podręcznik wiedzy, na rzecz modelu konstruktywistycznego, w ramach którego uczeń konstruuje wiedzę w partnerstwie poznawczym, poprzez dialog z innymi uczniami, korzystając z wielu źródeł i doświadczeń, odnosząc się do informacji krytycznie i z różnych perspektyw.
Dostrzec potencjał smartfonów
Dostrzegając z jednej strony potencjał smartfonów w obszarze edukacyjnym, z drugiej bariery szkół, zmagających się z wyzwoleniem tego potencjału, wychodzimy z propozycją realizacji projektu partycypacyjnego. Projekt ma charakter badawczo-wdrożeniowy. Jego ideą jest stworzenie przestrzeni do spotkania się różnych grup interesariuszy i wzięcia udziału w dyskusji na temat barier i możliwych rozwiązań edukacyjnego wykorzystania smartfona w środowisku szkolnym oraz wdrożenie tych rozwiązań w kilku wybranych szkołach.
Założenia projektu „Smartfony w szkole. Ustalmy reguły gry”
Od początku 2020 roku prowadzona będzie seria debat i warsztatów, na które zaproszeni są wszystkich, którzy mogą być zainteresowani udziałem w projekcie:
- Przedstawicieli społeczności szkolnej: dyrektorów szkół, nauczycieli, rodziców, uczniów.
- Ekspertów specjalizujących się w badaniach edukacyjnych i technologiach cyfrowych.
- Reprezentantów firm technologicznych, samorządów i organizacji pozarządowych oraz przedstawicieli mediów.
Podstawą dyskusji będą materiały przygotowane przez zespół ekspertów, m.in.: analiza obecnego stanu badań nad korzystaniem ze smartfonów przez uczniów, przegląd rozwiązań prawnych stosowanych w różnych państwach i przykłady wykorzystania urządzeń mobilnych w dydaktyce.
Wypracowane rekomendacje, strategie i propozycje rozwiązań technologicznych mają być następnie wdrożone w kilku wybranych szkołach podstawowych. Chcemy, by te rozwiązania nie prowadziły jedynie do uatrakcyjnienia lekcji, a zmieniły na stałe model uczenia się, w którym to uczniowie, dzięki możliwości korzystania z własnego smartfona, staną się bardziej aktywni, refleksyjni, ciekawi świata, współpracujący oraz przejmą odpowiedzialność za własne uczenie się, zarówno w szkole, jak i w całym swoim życiu.
Cel: wypracowanie rozwiązań w trzech obszarach
Celem projektu jest stworzenie zestawu rekomendacji dotyczących standardów i sposobów wykorzystania smartfonów w szkołach podstawowych. Zadaniem uczestników projektu będzie wypracowanie rozwiązań w kilku obszarach:
- Efektywne wykorzystanie smartfonów w edukacji. Zagadnienie to dotyczy zarówno używania urządzeń mobilnych przez nauczycieli i uczniów na lekcjach, jak i wykształcenia wśród dzieci umiejętności związanych z odpowiednim korzystaniem z zasobów wiedzy - krytycznego myślenia oraz oceniania wartości i wiarygodności informacji.
- Zagrożenia pojawiające się przy korzystaniu ze smartfonów. W obszarze tym mieszczą się zarówno problemy związane ze zjawiskiem agresji w internecie, jak i z dostępem do nie-odpowiednich treści, a także z nadużywaniem smartfonów.
- Kultura korzystania ze smartfonów. Ustalenie jasnych zasad, określających np. kiedy i jak można używać smartfona, komu i w jakiej sytuacji można zrobić zdjęcie oraz do jakich celów można je wykorzystywać.
