Pracownicy ochrony zdrowia nie zgłaszają przypadków krzywdzenia dzieci
Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę zbadała praktyki zgłaszania podejrzeń krzywdzenia dzieci przez pracowników ochrony zdrowia oraz przygotowała rekomendacje. Wyniki badań są niepokojące – aż 32% pracowników ochrony zdrowia nie przeszło szkolenia z zakresu identyfikacji symptomów krzywdzenia dzieci. Jednocześnie blisko 38% respondentów miało podejrzenia, że wobec ich małych pacjentów stosowano przemoc. Trzeba pamiętać, że do grona pracowników ochrony zdrowia zalicza się także pielęgniarka środowiska nauczania i wychowania i higienistka szkolna.
Celem badania przeprowadzonego przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę było pozyskanie wiedzy na temat rozpoznawania czynników ryzyka i symptomów krzywdzenia dzieci przez pracowników ochrony zdrowia oraz zgłaszania podejrzeń odpowiednim służbom. Oprócz tego badano zagadnienia związane z barierami w podejmowaniu interwencji oraz diagnozowano potrzeby szkoleniowe pracowników ochrony zdrowia w zakresie ochrony dzieci przed krzywdzeniem.
Rola pracowników ochrony zdrowia w rozpoznaniu krzywdzenia dzieci
Personel medyczny może odgrywać znaczącą rolę w diagnozowaniu przemocy wobec dzieci. Pracownicy mają możliwość sprawdzenia ogólnego stanu fizycznego dziecka, mogą dostrzec przejawy przemocy fizycznej, wczesne zaniedbanie czy nieprawidłową relację rodzica z dzieckiem. Tymczasem dane MRPiPS z 2018 roku wskazały, że udział przedstawicieli ochrony zdrowia w wypełnianiu formularzy „Niebieska Karta-A” wyniósł mniej niż 1%.
Wyniki badania przeprowadzonego przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę pokazały, że blisko 38% pracowników ochrony zdrowia miało podejrzenia, co do stosowania przemocy fizycznej w stosunku do dziecka. Respondenci zetknęli się z różnymi formami przemocy fizycznej, takimi jak:
- bicie,
- potrząsanie,
- rzucanie,
- podtapianie,
- podduszanie.
Większość przypadków dotyczyła małych dzieci, nawet niemowląt.
Bariery w podejmowaniu interwencji
Respondenci wskazywali również największe bariery w zgłaszaniu podejrzeń dotyczących krzywdzenia dzieci m.in.:
- brak pewności co do swoich podejrzeń (43%),
- obawa przed reakcją rodziców (32%),
- brak wiary w skuteczność interwencji (28%)
- obawa przed dodatkowymi problemami (27%).
Pracowników ochrony zdrowia hamuje także strach przed konsekwencjami prawnymi. Obawiają się oskarżenia o zniesławienie – dotyczy to w szczególności lekarzy praktykujących w prywatnych przychodniach, w których sposób zatrudnienia (B2B) sprawia, że sami ponoszą wszelką odpowiedzialność prawną. Niektórzy mają też wątpliwości związane z przepisami dotyczącymi ochrony danych osobowych oraz tajemnicą lekarską. Badani nie zawsze wiedzą, czy mają prawo do przekazywania informacji o pacjentach innym służbom.
Rekomendacje
Personel medyczny, także odpowiadający za profilaktyczną opiekę zdrowotną w szkołach, ma szczególne możliwości w rozpoznawaniu krzywdzenia dzieci i może odegrać dużą rolę w systemie ochrony dzieci przed przemocą. W związku z tym Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę rekomenduje m.in.:
- wprowadzenie procedury interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka we wszystkich placówkach ochrony zdrowia;
- podniesienie poziomu wiedzy pracowników ochrony zdrowia z zakresu rozpoznawania krzywdzenia dzieci, czynników ryzyka, sposobów reakcji oraz procedur;
- przeanalizowanie procedury „Niebieskie Karty” pod kątem barier w jej wypełnianiu.
Badanie zostało sfinansowane ze środków Funduszu Sprawiedliwości, którego dysponentem jest Minister Sprawiedliwości.
