Stale rośnie liczba godzin, którą młodzi ludzie poświęcają na technologie cyfrowe. Cierpi na tym ich zdrowie psychiczne, relacje, a także edukacja. Uczniowie korzystają z telefonów również podczas pobytu w szkole. MEN odpowiedziało na interpelację, w której wyjaśnia w jaki sposób pracuje nad ograniczaniem korzystania z telefonów przez uczniów.
Obserwacje zachowań uczniów korzystających z technologii cyfrowych w sposób nieadekwatny do ich wieku, jednoznacznie wskazują, że wynikające z tego straty rozwojowe znacząco przewyższają potencjalne korzyści. Edukacja dzieci powinna opierać się przede wszystkim na relacjach międzyludzkich.
Mając na uwadze wyjątkowo niebezpieczne dla harmonijnego rozwoju młodego organizmu skutki nadużywania smartfonów w interpelacji zadano MEN pytanie: Czy ministerstwo rozważa dialog społeczny ze środowiskiem oświatowym oraz specjalistami, celem wypracowania rozwiązań, strategii lub zmian w przepisach oświatowych, mających na celu ograniczenie korzystania z telefonów i innych urządzeń elektronicznych na terenie szkoły?
W odpowiedzi na interpelację wskazano przede wszystkim, że aktualnie Ministerstwo Edukacji Narodowej monitoruje i poddaje analizie zakazy korzystania ze smartfonów wprowadzane w innych krajach europejskich. MEN pracuje nad rozwiązaniami, korzystając przy tym z doświadczenia specjalistów z zakresu zdrowia publicznego, także praktyków. Jednak prace legislacyjne w tym zakresie nie są aktualnie prowadzone. Jeśli do nich dojdzie, prace nad zmianą przepisów będą poddane konsultacjom społecznym.
Przepisy ustawy Prawo oświatowe dają każdej szkole możliwość wprowadzenia własnych rozwiązań w zakresie używania na terenie szkoły telefonów komórkowych oraz innych indywidualnych urządzeń cyfrowych – adekwatnie do wieku uczniów, typu i rodzaju szkoły oraz środowiska lokalnego. Ustalone zasady muszą być respektowane przez uczniów, nauczycieli i rodziców.
Szkoły są zobowiązane przepisami Prawa oświatowego do określenia w statucie obowiązków ucznia w zakresie przestrzegania warunków wnoszenia i korzystania z telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych na terenie szkoły. MEN przypomina, że wszystkie postanowienia statutu muszą być zgodne z przepisami powszechnie obowiązującymi, w tym gwarantowanymi na poziomie konstytucyjnym oraz w Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności i w Konwencji o prawach dziecka.
Należy pamiętać, że jeżeli regulacje statutowe są nieprecyzyjne lub nie spełniają oczekiwań społeczności danej szkoły, można je zaktualizować, uchylić lub wprowadzić nowe. Inicjatywa dotycząca wprowadzenia zmian w statucie szkoły może być podjęta przez każdy organ szkoły.
Kompetencje do uchwalenia zmian w statucie lub nowego statutu posiada rada szkoły, a w szkołach, w których rada szkoły nie została powołana, zadania rady szkoły wykonuje rada pedagogiczna. Samorząd uczniowski może natomiast przedstawiać radzie szkoły, radzie pedagogicznej oraz dyrektorowi szkoły wnioski i opinie we wszystkich sprawach szkoły, w szczególności dotyczących realizacji podstawowych praw uczniów.
Przy tym wszystkim pamiętajmy, że uczeń i jego rodzice mogą korzystać z pomocy szkoły w rozwiązywaniu problemów emocjonalnych dziecka. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna jest jedną z podstawowych form działalności dydaktyczno-wychowawczej szkoły.
Szkoła powinna reagować na wszelkie zachowania związane z uzależnieniami behawioralnymi i stosować działania profilaktyczne. Do zadań szkoły należy również: budowanie partnerstwa i dobrych relacji między rodzicami, nauczycielami i uczniami, a także wskazywanie młodemu człowiekowi sposobów przeciwstawiania się przejawom hejtu, przemocy, nietolerancji i dyskryminacji w Internecie.
MEN przypomina, że szkoły mogą korzystać z bazy programów rekomendowanych dostępnych https://programyrekomendowane.pl/
Nowy przedmiot edukacja zdrowotna będzie obejmować zagadnienia zdrowia psychicznego, fizycznego, a także kwestie zdrowego odżywiania, profilaktyki, problemu uzależnień (w tym od telefonów i Internetu) oraz edukacji seksualnej.
MEN przypomina również, że na stronie internetowej Ośrodka Rozwoju Edukacji, w zakładce „Wychowanie i profilaktyka” znajduje się szereg bezpłatnych materiałów m.in. na temat skutecznej profilaktyki uzależnień behawioralnych.