RPO za równym traktowaniem nauczycieli bez względu na podstawę ich zatrudnienia
Według Rzecznika Praw Obywatelskich nieuzasadnione jest różnicowanie statusu prawnego nauczycieli zatrudnionych w ramach umowy o pracę oraz mianowania. Ci drudzy mają gorszą sytuację, jeśli chodzi o ochronę przedemerytalną i prawa do wynagrodzenia za cały okres pozostawania bez pracy (w przypadku przywrócenia ich do pracy przez sąd). Dlatego też RPO opowiada się za ujednoliceniem form zatrudnienia nauczyciela.
Rzecznik Praw Obywatelskich wypowiada się za równym traktowaniem nauczycieli bez względu na podstawę ich zatrudnienia. Zastępca RPO Stanisław Trociuk zwrócił uwagę na ten problem minister edukacji narodowej Barbarze Nowackiej.
Zróżnicowana sytuacja nauczycieli
Aktualnie sytuacja prawna nauczycieli ze względu na tryb ich zatrudnienia jest zróżnicowana. Zdaniem RPO potrzebna jest zmiana przepisów Karty Nauczyciela w celu dochowania zasady równości w ochronie przedemerytalnej i prawa do wynagrodzenia za cały okres pozostawania bez pracy – w przypadku przywrócenia do pracy przez sąd.
Obecnie w zróżnicowany sposób uregulowane są stosunki pracy osób zatrudnionych w sektorze publicznym, do których należą m.in. nauczyciele. Karta Nauczyciela ma w tym przypadku pierwszeństwo przed Kodeksem pracy.
Zgodnie z Kartą Nauczyciela nauczyciele są objęci zakazem wypowiedzenia stosunku pracy w ochronnym wieku przedemerytalnym. W przypadku wypowiedzenia stosunku pracy lub jego rozwiązania bez wypowiedzenia, i przywrócenia do pracy przez sąd pracy oraz jej podjęcia, nauczycielowi przysługuje wynagrodzenie za cały czas pozostawania bez pracy. Zgodnie z Kodeksem pracy, jeżeli umowę rozwiązano z pracownikiem, o którym mowa w art. 39 Kodeksu pracy, wynagrodzenie przysługuje za cały czas pozostawania bez pracy.
Potrzebna nowelizacja Karty Nauczyciela
Rzecznik Praw Obywatelskich pochylił się na tym, że nauczyciel zatrudniony przez mianowanie, będący w ochronnym wieku przedemerytalnym, zarazem nie jest objęty z tego tytułu ochroną przed wypowiedzeniem stosunku pracy. Wynika to wyłącznie dlatego, że podstawą jego zatrudnienia nie jest umowa o pracę. Nie może więc dochodzić wynagrodzenia za cały czas pozostawania bez zatrudnienia po przywróceniu go do pracy na podstawie art. 57 § 2 Kodeksu pracy. Prawo takie przysługuje bowiem tylko nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę.
Na bazie aktualnych przepisów i orzecznictwa dochodzi do nieuzasadnionego zróżnicowania statusu prawnego nauczycieli zatrudnionych w ramach umowy o pracę i mianowania. Istnieje w związku z tym problem nierównego traktowania nauczycieli w zakresie ochrony przedemerytalnej i prawa do wynagrodzenia za cały okres pozostawania bez pracy w przypadku przywrócenia do pracy przez sąd – w zależności od podstawy nawiązania stosunku pracy.
W związku z tym zastępca RPO prosi minister edukacji o rozważenie potrzeby podjęcia działań legislacyjnych, mających na celu zmianę przepisów Karty Nauczyciela w kierunku zrównania uprawnień nauczycieli mianowanych z uprawnieniami nauczycieli zatrudnionych na podstawie umowy o pracę.
