MEiN zapowiada zmiany w Karcie Nauczyciela. Nowości w statusie zawodowym nauczycieli

Trwają prace nad wprowadzeniem zmian do ustawy z 26 stycznia 1082 r. Karta Nauczyciela. Prawdopodobnie już wkrótce poznamy projekt ustawy wprowadzającej zmiany do pragmatyki zawodowej nauczycieli, obecnie natomiast znamy najważniejsze założenia planowanych zmian.

Przeciętne wynagrodzenie ma zastąpić średnie. Według zapowiedzi ma ono wynosić:

• nauczyciela bez stopnia awansu zawodowego – 140 % kwoty bazowej,
• nauczyciela mianowanego – 181 % kwoty bazowej,
• nauczyciela dyplomowanego – 219 % kwoty bazowej.

MEiN proponuje, aby stawki przeciętnego wynagrodzenia nauczycieli wynosiły dla:

• nauczyciela nieposiadającego stopnia awansu zawodowego – 4 950 zł,
• nauczyciela mianowanego – 6 400 zł,
• nauczyciela dyplomowanego – 7 750 zł.

Zapowiadana jest również rezygnacja z rozliczania kwot wydatkowanych na średnie (przeciętne) wynagrodzenia nauczycieli, ze składania sprawozdań oraz zlikwidowanie dodatku uzupełniającego. W zamian zaproponowano wprowadzenie dodatkowych mechanizmów ułatwiających osiąganie przez nauczycieli wysokości przeciętnego wynagrodzenia przez zwiększenie udziału wynagrodzenia zasadniczego w wynagrodzeniu przeciętnym nauczycieli.

Jednostki samorządu terytorialnego mają być natomiast zobowiązane do uchwalania regulaminów wynagradzania, nie rzadziej niż raz na trzy lata. Regionalne Izby Obrachunkowe będą zaś korzystały z uprawnień kontrolnych w zakresie osiągania wysokości przeciętnego wynagrodzenia nauczyciela.

Minimalne stawki wynagrodzenia zasadniczego dla nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego będą ustalone jako określony % przeciętnego wynagrodzenia nauczycieli. Stawki te nie będą regulowane w drodze rozporządzenia, lecz będą wynikały wyłącznie z ustawy. Każdorazowy wzrost przeciętnego wynagrodzenia nauczycieli będzie powodował automatycznie wzrost minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli o taki sam %.

W przypadku nauczycieli posiadających tytuł zawodowy magistra oraz przygotowanie pedagogiczne minimalne stawki wynagrodzenia zasadniczego będą stanowiły dla:

• nauczyciela nieposiadającego stopnia awansu zawodowego – 81 % przeciętnego wynagrodzenia nauczycieli,
• nauczyciela mianowanego – 71 % przeciętnego wynagrodzenia nauczycieli,
• nauczyciela dyplomowanego – 65 % przeciętnego wynagrodzenia nauczycieli.

Minimalne stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli posiadających tytuł magistra i przygotowanie pedagogiczne mają wynosić odpowiednio dla:

• 4 010 zł dla nauczyciela bez stopnia awansu zawodowego
• 4 540 zł dla nauczyciela mianowanego
• 5 040 zł dla nauczyciela dyplomowanego

Wynagrodzenie zasadnicze ma być uzależnione od:

• poziomu wykształcenia – ograniczenie grup zaszeregowania według poziomu wykształcenia z trzech do dwóch: I grupa to nauczyciele posiadający wykształcenie wyższe magisterskie i przygotowanie pedagogiczne, II grupa – pozostali nauczyciele,
• etapu rozwoju zawodowego nauczyciela – wzrost wynagrodzenia zasadniczego w związku z uzyskaniem stopnia nauczyciela mianowanego oraz stopnia nauczyciela dyplomowanego.

Wysokość dodatków obowiązujących u danego organu prowadzącego będzie określał ten organ. Jednak nie będą one mogły być niższe od stawek minimalnych. Jednostki samorządu terytorialnego będą uchwalały regulaminy wynagradzania nie rzadziej niż raz na 3 lata.

Zostanie wprowadzony dodatek z tytułu posiadania stopnia specjalizacji zawodowej. Mają być to dwie stawki uzależnione od tego, czy nauczyciel posiada jeden czy też więcej stopni specjalizacji zawodowej).

Zapowiadane jest również ustalenie wysokości dodatku wiejskiego w stałej kwocie 300 zł. Wysokość dodatku będzie jednakowa dla wszystkich nauczycieli, niezależnie od posiadanego stopnia awansu zawodowego.

Ponadto nastąpi likwidacja świadczenia „na start” przy jednoczesnym zwiększeniu wynagrodzenia nauczycieli rozpoczynających pracę w zawodzie.

W 2023 r. ma także nastąpić odejście do powszechnego sposobu naliczania wysokości odpisu na  ZFŚS i przesunięcie uwolnionych środków do puli środków na wynagrodzenia nauczycieli.

Ważną zmianą ma być podwyższenie obowiązkowego wymiaru godzin zajęć o cztery godziny tygodniowo. Zmiana ta nie będzie dotyczyła nauczycieli wychowania przedszkolnego. Natomiast w trzyletnim okresie przejściowym wszyscy nauczyciele będą mogli podjąć decyzję o pozostawieniu dotychczasowego wymiaru pensum, jednak wówczas dojdzie do ustalenia proporcjonalnego wynagrodzenia zasadniczego.

MEiN chce wprowadzenia do zasad rozliczania czasu pracy nauczyciela nowej kategorii, tj. czasu dostępności nauczycieli w szkole. Do godzin dostępności wliczane mają być:

• spotkania z rodzicami,
• czas na indywidualne rozmowy z rodzicami,
• konsultacje z uczniami,
• wycieczki szkolne,
• doraźne zajęcia i aktywności (np. przygotowanie akademii, wolontariat, organizacja i opieka nad uczniami podczas dyskotek, rady pedagogiczne).

Nauczyciel tablicowy zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy (z wyjątkiem nauczycieli przedszkoli) zobowiązany będzie do bycia dostępnym w szkole w wymiarze 8 godzin tygodniowo. Limit czasu dostępności w szkole być natomiast obliczany proporcjonalnie do wymiaru pensum.

Bardzo duże zmiany planowane są w awansie zawodowym i ocenie pracy nauczycieli.MEiN planujezlikwidowanie stopnii nauczyciela stażysty i nauczyciela kontraktowego. Nauczyciel wchodzący do zawodu ma przechodzić następującą ścieżkę rozwoju:

• okres wprowadzenia do zawodu nauczyciela (co najmniej 4 lata pracy),
• nauczyciel mianowany,
• nauczyciel dyplomowany.

Po okresie wprowadzenia do zawodu, wprowadzony zostanie wystandaryzowany zewnętrzny egzamin praktyczny i teoretyczny. Zdanie egzaminu będzie warunkiem otrzymania przez nauczyciela mianowania.

Ścieżka awansu zawodowego ma zostać odbiurokratyzowana. Planowana jest bowiem rezygnacja ze staży, planów rozwoju i sprawozdań. W zamian za to położony zostanie większy nacisk na umiejętności praktyczne nauczycieli.

Dla nauczycieli dyplomowanych przewidziane jest umożliwienie zdobycia dwóch specjalizacji zawodowych . Po uzyskaniu stopnia specjalizacji nauczyciel otrzyma zaś dodatek do wynagrodzenia.

Zachowane zostaną rozwiązania dotyczące uzyskania tytułu honorowego profesora oświaty. Natomiast nauczyciel kontraktowy w okresie przejściowym będzie miał możliwość szybszego uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego.

W odniesieniu do oceny pracy nauczyciela, ustalane zostaną przypadki, w których wymagana będzie określona ocena pracy:

• przed uzyskaniem każdego stopnia awansu zawodowego oraz stopnia specjalizacji zawodowej,
• przy ubieganiu się o pełnienie określonych funkcji.

Oprócz tego, rozporządzeniu określone zostaną szczegółowe kryteria oceny pracy nauczyciela, odnoszące się do kryteriów głównych wskazanych w ustawie.

W zapowiedziach MEiN proponuje ustalenie nowego wymiaru urlopu wypoczynkowego dla  nauczycieli szkół feryjnych – ma być to 50 dni w dniach roboczych. Urlop będzie udzielany zgodnie z planem urlopów, we wszystkie dni wolne od zająć dydaktyczno-wychowawczych.

Nauczyciel będzie mógł korzystać z urlopu wypoczynkowego w trakcie:

• ferii zimowych,
• ferii letnich,
• zimowej przerwy świątecznej,
• wiosennej przerwy świątecznej,
• dni wolne od zajęć dydaktyczno-wychowawczych w zależności od typu szkoły.

Źródło:  Strona internetowa Minerstwa Edukacji i Nauki, https://www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/nauczyciel-dla-ucznia--zmieniamy-status-zawodowy-nauczyciela