W środę 21 marca Minister Edukacji Barbara Nowacka przedstawiła główne kierunki realizacji polityki oświatowej państwa na rok szkolny 2025/2026. Wśród kluczowych zagadnień znalazły się m.in. edukacja obywatelska, profilaktyka zdrowia psychicznego oraz wykorzystanie sztucznej inteligencji w dydaktyce. Zmiany w systemie oświaty bezpośrednio wpłyną na organizację pracy dyrektorów, nauczycieli i specjalistów zatrudnionych w placówkach oświatowych.
Wśród ośmiu najważniejszych obszarów działań znalazły się (kierunki opublikowane przez MEN w oryginalnym brzmieniu):
W komunikacie z 21 marca 2025 roku Minister Edukacji Barbara Nowacka przedstawiła oficjalne kierunki polityki oświatowej państwa na rok szkolny 2025/2026. Zapowiedziane przez ministerstwo edukacji i nauki priorytety skupiają się na rozwijaniu kompetencji przyszłości, przeciwdziałaniu wykluczeniom oraz podnoszeniu jakości kształcenia i bezpieczeństwa uczniów. Na co zwróć uwagę? Czego spodziewać się w nowym roku szkolnym?
Lp. |
Kierunki polityki oświatowej państwa na rok szkolny 2025/2026 |
Na co zwrócić uwagę |
1. |
Kształtowanie myślenia analitycznego |
Interdyscyplinarne podejście do przedmiotów przyrodniczych i ścisłych oraz wzmacnianie umiejętności matematycznych mają być fundamentem nowoczesnej edukacji. To klucz do przygotowania młodzieży do ról zawodowych w gospodarkach opartych na wiedzy i innowacjach. |
2. |
Edukacja obywatelska |
Szkoły mają aktywnie wspierać rozwój postaw obywatelskich i społecznych, ucząc odpowiedzialności za wspólnotę lokalną i krajową. Ten priorytet MEN wpisuje się w potrzebę kształtowania młodego pokolenia świadomych obywateli. |
3. |
Promocja zdrowego stylu życia |
Programy edukacyjne mają wspierać zdrowie fizyczne i psychiczne uczniów, a także zachęcać do regularnej aktywności fizycznej jako elementu codziennej rutyny szkolnej. |
4. |
Profilaktyka zdrowia psychicznego i przeciwdziałanie przemocy rówieśniczej |
Szkoły zostaną wzmocnione w zakresie wsparcia psychologicznego, działań interwencyjnych oraz zapobiegania uzależnieniom. Ministerstwo podkreśla rolę działań systemowych i lokalnych programów wsparcia. |
5. |
Higiena cyfrowa i bezpieczeństwo w sieci |
MEN promuje krytyczne podejście do informacji w Internecie, bezpieczeństwo cyfrowe oraz odpowiedzialne wykorzystywanie nowych technologii przez nauczycieli i uczniów, w tym narzędzi opartych na sztucznej inteligencji i Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej (ZPE). |
6. |
Rozwój doradztwa zawodowego i promocja kształcenia branżowego |
Szkoły podstawowe mają pełnić aktywniejszą rolę w orientacji zawodowej uczniów, także we współpracy z lokalnymi pracodawcami. |
7. |
Wspieranie Polonii |
Kontynuowana będzie nauka języka polskiego i promocja kultury narodowej w środowiskach polonijnych, w celu utrzymania więzi z krajem. |
8. |
Aktywizujące metody nauczania i ocenianie kształtujące |
MEN kładzie nacisk na rozwój poczucia sprawczości ucznia, wspierając pedagogikę partnerską i indywidualizację procesu edukacyjnego |
Jednym z kluczowych tematów poruszonych przez minister edukacji i nauki podczas prezentacji kierunków polityki oświatowej 2025/2026 były planowane zmiany w zakresie czasu pracy nauczycieli. W związku z uchwałą Sądu Najwyższego, Ministerstwo Edukacji Narodowej zapowiedziało zwołanie zespołu ds. pragmatyki zawodowej nauczycieli, który podejmie prace nad nowym modelem rozliczania godzin pracy w oświacie.
Minister podkreśliła, że celem tych działań jest „godne, staranne i właściwe wynagradzanie nauczycieli za realnie przepracowane godziny”, a także ograniczenie napięć wynikających z obecnego sposobu ich liczenia. Propozycje zmian mają dotyczyć nie tylko podstawowego czasu pracy, ale również godzin ponadwymiarowych, dyżurów, konsultacji oraz pracy administracyjnej związanej z przygotowaniem zajęć i dokumentacją.
Te zmiany w oświacie 2025 mają na celu ustabilizowanie zawodu nauczyciela i jego atrakcyjności. Jak zaznaczyła minister edukacji, projekt nowego modelu czasu pracy powstanie w ścisłej współpracy ze związkami zawodowymi, samorządami oraz ekspertami z zakresu prawa pracy i finansów publicznych. Efektem prac ma być bardziej przejrzysty system wynagrodzeń i lepsze zarządzanie zasobami kadrowymi w szkołach.
W ramach zapowiedzianych przez MEN zmian w systemie oświaty, w tym w obowiązkach nauczycieli, Minister Barbara Nowacka ogłosiła formalne zakończenie obowiązywania tzw. godziny czarnkowej. Była to dodatkowa, niepłatna godzina dostępności nauczyciela dla uczniów i rodziców, wprowadzona w poprzednich latach jako rozwiązanie administracyjne, bez jednoznacznego umocowania w pragmatyce zawodowej.
Minister edukacji zapowiedziała zlecenie prac legislacyjnych, których celem jest całkowite wykreślenie tego obowiązku z przepisów prawa oświatowego.
Ministerstwo Edukacji Narodowej zapowiedziało również nowe zadania dla kuratorów oświaty w zakresie nadzoru pedagogicznego. Zmiany te mają zostać wdrożone od roku szkolnego 2025/2026. Wpisują się one w szerszy plan reformy oświaty i mają na celu podniesienie jakości kształcenia oraz zapewnienie lepszych warunków funkcjonowania szkół i placówek edukacyjnych.
Zadania z zakresu nadzoru pedagogicznego dla kuratorów oświaty w zakresie kontroli – dwa obszary:
Branżowe szkoły I stopnia i technika |
Głównym przedmiotem kontroli będzie zgodność realizowanych programów nauczania z podstawami programowymi, szczególnie w zawodach, w których kształcenie obejmuje przygotowanie do uzyskania prawa jazdy kat. B, C, C+E oraz kwalifikacji wstępnej. |
Szkoły podstawowe |
Kuratorzy będą monitorować m.in. zapewnienie uczniom jednego gorącego posiłku dziennie oraz możliwości jego spożycia w trakcie pobytu w szkole. Istotnym elementem nadzoru będzie też organizacja zajęć wychowania fizycznego, ze szczególnym uwzględnieniem codziennej aktywności fizycznej uczniów. |
Podczas konferencji podkreślono, że kluczowe dla MEN jest doskonalenie zawodowe nauczycieli.