Jak wspierać chłopców w dojrzewaniu – o ważnych wnioskach z badań
Dorastanie to czas intensywnych przemian – fizycznych, emocjonalnych i społecznych. Dla wielu chłopców to również okres kryzysów tożsamości i poszukiwania własnego miejsca w świecie. Nauczyciele, którzy towarzyszą młodym ludziom w tej drodze, często obserwują ich wycofanie, impulsywność lub pozorną obojętność. Tymczasem – jak podkreśla autor artykułu opublikowanego przez Uniwersytet SWPS – za tymi zachowaniami nierzadko kryją się potrzeby zrozumienia, akceptacji i mądrej obecności dorosłych.
Dorastanie – czas burz i poszukiwań
W artykule „Od chłopaka do mężczyzny – jak wspierać młodych w przechodzeniu przez kryzysy dorastania” Bartosz Karcz pokazuje, jak bardzo środowisko szkolne może wspierać proces dojrzewania. Autor zwraca uwagę, że szkoła jest jednym z ważniejszych miejsc, w których chłopcy uczą się, czym jest męskość – często nieświadomie przejmując wzorce od nauczycieli, trenerów czy rówieśników. To właśnie w szkole mogą po raz pierwszy doświadczyć, że męskość nie oznacza siły i twardości za wszelką cenę, lecz odpowiedzialność, empatię i zdolność do współpracy.
Dziś dorastanie odbywa się nie tylko w domu czy wśród rówieśników, ale także w przestrzeni wirtualnej. To świat, który potrafi fascynować, ale i zniekształcać obraz rzeczywistości. Media społecznościowe kreują wizję życia pozbawionego porażek, promują nierealne wzorce wyglądu i sukcesu, a przy tym podsuwają treści, które, choć pozornie neutralne, kształtują postawy wobec płci, mniejszości czy relacji międzyludzkich. Nadmiar bodźców, nieustanne porównywanie się i uzależniający charakter internetu sprawiają, że młodzi coraz częściej tracą kontakt z realnym światem emocji i relacji.
Emocje, które warto nazwać
Szczególnie ważna wydaje się obecnie refleksja nad tym, jak współczesna kultura wpływa na obraz chłopców i mężczyzn. Presja, by być „silnym”, „nie okazywać słabości” czy „radzić sobie samemu”, może prowadzić do tłumienia emocji i izolacji. Dlatego tak istotne jest, by w relacjach szkolnych znalazło się miejsce na rozmowę o emocjach i o tym, jak wyrażać je w sposób bezpieczny i akceptowalny.
Nauczyciel może odegrać istotną rolę w tym procesie, nie jako mentor, który „wie lepiej”, ale jako dorosły, który towarzyszy, słucha i tworzy przestrzeń do dialogu. Takie podejście wymaga uważności i gotowości do rezygnacji z uproszczonych etykiet: zamiast „trudny uczeń” – „uczeń w trudnej sytuacji”.
Dojrzewanie to czas, w którym młodzi ludzie szczególnie potrzebują dorosłych – nie po to, by ich oceniali, lecz by byli obok. Wystarczy uważność, otwartość i gotowość do rozmowy, by stworzyć przestrzeń, w której chłopcy mogą bez lęku szukać własnej drogi i uczyć się rozumienia siebie.
