MEN otrzymało interpelacją w sprawie ustawy o finansowaniu zadań oświatowych. Pismo dotyczy dotowania niepublicznych przedszkoli i zawiera m.in. pytania o konieczność dokonywania aktualizacji podstawowej kwoty dotacji w ciągu roku budżetowego oraz o różnicowanie dotacji dla placówek publicznych i niepublicznych.
Poselska interpelacja wynika z sytuacji przedstawionych pod koniec roku 2024 przez niepubliczne przedszkola. Placówki zgłosiły fakt zaprzestania pod koniec roku dotowania przez samorządy gminne. W związku z tym do MEN skierowano 3 pytania. Poznajmy odpowiedzi.
Pytanie w interpelacji |
Odpowiedź MEN |
Jakie argumenty uzasadniają konieczność dokonywania aktualizacji podstawowej kwoty dotacji w ciągu roku budżetowego i to jeszcze na niekorzyść podmiotów prowadzących m.in. przedszkola niepubliczne? |
Podstawowa kwota dotacji musi być aktualizowana w ciągu roku budżetowego z uwagi na dokonywanie w ciągu roku przez gminę dotującą zmian w planie tych wydatków (zarówno zwiększeń jak i zmniejszeń tych wydatków). Podstawowa kwota dotacji, zgodnie z przepisami ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, aktualizowana jest co najmniej dwa razy w roku:
Każdy dotowany podmiot ma prawo do zaskarżenia czynności podjętej przez organ dotujący do właściwego sądu administracyjnego (art. 47 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych). |
Jakie argumenty przemawiają za różnicowaniem dotacji (przedszkola niepubliczne w Inowrocławiu otrzymują 75% dotacji dla przedszkoli publicznych)? |
Obowiązuje różnicowanie wysokość dotacji dla przedszkoli publicznych (100% podstawowej kwoty dotacji) i niepublicznych (75% podstawowej kwoty dotacji). Jest to rozwiązanie systemowe, dotyczące wszystkich niesamorządowych przedszkoli, funkcjonujące już w okresie kiedy zasady dotowania były regulowane pierwszą ustawą oświatową – ustawą o systemie oświaty. Zróżnicowanie to wynika z odmienności zasad funkcjonowania przedszkoli publicznych i niepublicznych. Zgodnie z art. 13 ustawy Prawo oświatowe wszystkie przedszkola muszą realizować podstawę programową wychowania przedszkolnego oraz zatrudniać nauczycieli posiadających odpowiednie kwalifikacje. W przypadku przedszkoli publicznych (prowadzonych zarówno przez JST, jak i osoby prawne lub fizyczne) istnieje ponadto obowiązek:
Publiczne przedszkola dotowane są w wysokości odpowiadającej wydatkom bieżącym danej JST na prowadzenie samorządowych odpowiednio przedszkoli. Niepubliczne jednostki zaś uzyskują mniejsze dofinansowanie z budżetów JST. Niepubliczne przedszkola mogą pobierać opłaty za korzystanie z ich oferty, nie muszą gwarantować bezpłatnego nauczania, wychowania i opieki. |
Czy to różnicowanie wynika z przepisów ustawowych, czy jest decyzja organu wykonawczego samorządu gminy, a jeśli tak, to w oparciu o jaki przepis prawny? |
Przepisy ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, na podstawie których ustalana jest m.in. wysokość dotacji dla niepublicznych przedszkoli, obowiązują od 2018 r. Co do zasady zostały zaimplementowane z ustawy z o systemie oświaty i realizują postanowienia ustrojowe. Przedszkole niepubliczne, niebędące przedszkolem specjalnym, dotowane jest na podstawie art. 17 ust. 3 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych. Przedszkole publiczne dotowane jest natomiast na podstawie art. 16 ust. 1 tej ustawy. Sposób ustalania podstawowej kwoty dotacji opisano w art. 12 ust. 1 ww. ustawy. To organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego może wyrazić zgodę w drodze uchwały na udzielenie dotacji w wysokości wyższej niż wynikająca z tych przepisów (art. 39 ustawy z 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych). |