Ustawa o opiece zdrowotnej nad uczniami już obowiązuje

Szkoła musi zapewnić każdemu uczniowi opiekę zdrowotną do ukończenia 19 roku życia, a w przypadku uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego – do ukończenia szkoły ponadpodstawowej.

Nową regulacją nie objęto przedszkoli. W tej kwestii wypowiedział się MEN: obecnie funkcjonujący system opieki zdrowotnej nad dziećmi i młodzieżą nie przewiduje realizacji profilaktycznych świadczeń zdrowotnych na terenie przedszkoli, zaś należną dzieciom świadczenia są wykonywane w placówkach podstawowej opieki zdrowotnej. MEN poinformował także, że w celu wzmocnienia opieki nad przedszkolakami zwrócił się do Ministra Zdrowia z prośbą o podjęcie wspólnych działań, których efektem będzie analiza obecnych rozwiązań i przedstawienie rekomendacji do określenia kierunku ewentualnych zmian (pismo MEN znak DWKI-WPB.513.70.2019.KC).

Nie dotyczy ona również słuchaczy szkół dla dorosłych, branżowych szkół II stopnia i szkół policealnych oraz uczniów szkół artystycznych realizujących wyłącznie kształcenie artystyczne. W tych szkołach i placówkach organizacja tej opieki zależy od podmiotów działających w ochronie zdrowia oraz oświacie.

Do sprawowania opieki zdrowotnej uprawnieni pracownicy ochrony zdrowia. To oni są obecnie odpowiedzialni za jakość udzielanych świadczeń zdrowotnych. Do ww. pracowników ochrony zdrowia zalicza się:

• pielęgniarkę środowiska nauczania i wychowania albo higienistkę szkolną (w zakresie profilaktycznej opieki zdrowotnej),
• lekarza dentystę oraz higienistkę stomatologiczną w zakresie związanym z edukacją zdrowotną i promocją zdrowia (w zakresie opieki stomatologicznej).

Pracownicy ochrony zdrowia, o których mowa powyżej nie są pracownikami szkoły. Dyrektor nie zawiera więc z nimi umowy o pracę, nie ma też obowiązku poszukiwania personelu medycznego do szkoły. To jednak rodzi pewne konsekwencje – pielęgniarka czy lekarz stomatolog nie ponoszą odpowiedzialności służbowej względem dyrektora.

Zgodnie z ustawą, do obowiązków dyrektora szkoły należy:

• współpraca z podmiotami sprawującymi opiekę zdrowotną nad uczniami,
• współpraca z pielęgniarką albo higienistką szkolną w podejmowaniu wspólnych działań w zakresie edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia, z uwzględnieniem potrzeb zdrowotnych oraz rozpoznanych czynników ryzyka dla zdrowia uczniów danej szkoły, w sprawie warunków bezpieczeństwa uczniów, organizacji posiłków i warunków sanitarnych w szkole,
• wnioskowanie o przedstawianie na zebraniach rady pedagogicznej zagadnień z zakresu edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia uczniów, z zachowaniem prawa do tajemnicy o stanie zdrowia uczniów,
• współpraca z rodzicami w przypadku wystąpienia problemów zdrowotnych lub higienicznych, w oparciu o procedury organizacyjne postępowania, które powinny być ustalone w szkole,
• zapewnienie pracownikom szkoły szkolenia lub innych form zdobycia wiedzy na temat sposobu postępowania wobec uczniów przewlekle chorych lub niepełnosprawnych, odpowiednio do potrzeb zdrowotnych uczniów,
• przekazanie rodzicom i pełnoletnim uczniom na pierwszym zebraniu rodziców oraz na pierwszych zajęciach z wychowawcą w roku szkolnym informacji o zakresie opieki zdrowotnej oraz o prawie do wyrażenia sprzeciwu w sprawie objęcia ucznia profilaktyczną opieką zdrowotną oraz opieką stomatologiczną. Sprzeciw kierowany jest w formie pisemnej do świadczeniodawcy,
• umieszczenie ww. informacji w miejscu ogólnie dostępnym w szkole.
• po uzyskaniu informacji a przed udzielaniem świadczenia zdrowotnego zgromadzenie pisemnych zgód rodziców albo pełnoletnich uczniów na zapewnienie opieki stomatologicznej w zakresie świadczenia ogólnostomatologiczne w szkole lub dentobusie.

Z kolei organ prowadzący musi:

• zapewnić uczniom możliwość korzystania z gabinetu profilaktyki zdrowotnej i gabinetu dentystycznego, spełniających określone przepisami wymagania (innymi słowy sfinansować wyposażenie gabinetów),
• nieodpłatnie udostępnić pielęgniarce środowiska nauczania i wychowania albo higienistce szkolnej gabinet profilaktyki zdrowotnej w szkole na podstawie zawartej z nią umowy,
• zawrzeć porozumienie z podmiotem wykonującym działalność leczniczą udzielającym świadczeń zdrowotnych z zakresu leczenia stomatologicznego dla dzieci i młodzieży finansowanych ze środków publicznych, w przypadku braku gabinetu dentystycznego w szkole.

Zarówno dyrektor jak i organ prowadzący odpowiadają za zapewnienie warunków organizacyjnych opieki zdrowotnej nad uczniami.

Opieka zdrowotna nad uczniami jest świadczona na podstawie umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej zawartej pomiędzy Narodowym Funduszem a osobami uprawnionymi do jej sprawowania lub ze świadczeniodawcami, u których te osoby są zatrudnione lub wykonują zawód pielęgniarki lub lekarza.

Profilaktyczna opieka zdrowotna może być sprawowana w gabinecie profilaktyki zdrowotnej zlokalizowanym w szkole, a w przypadku braku takiego gabinetu w szkole – w miejscu określonym w umowie o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej. Natomiast opieka stomatologiczna może być sprawowana w gabinecie dentystycznym zlokalizowanym w szkole, poza szkołą albo dentobusie, prowadzonymi przez podmiot wykonujący działalność leczniczą współpracujący ze szkołą.