Świąteczne dyżury w świetlicy – dla których nauczycieli

Okres przerwy świątecznej jest wolnym dla uczniów od zajęć dydaktycznych. Nie jest jednak okresem wolnym od pracy dla nauczycieli ani okresem urlopu. Jeśli dyrektor szkoły – odpowiadając na zapotrzebowanie zgłoszone przez rodziców – zorganizuje w tym czasie zajęcia opiekuńcze, to nauczyciele mają obowiązek przyjść w tym czasie do pracy i to bez dodatkowego wynagrodzenia.

Podczas przerwy świątecznej nauczyciel nie ma urlopu wypoczynkowego (są to dla niego de facto dni robocze). Dyrektor, wywiązując się z obowiązku zapewnienia opieki świetlicowej, może polecić mu opiekę nad uczniami podczas organizowanych przez szkołę zajęć. Nauczyciele pozostają bowiem do dyspozycji dyrektora w dni robocze.

Należy mieć na uwadze, że okres przerwy świątecznej nie jest tożsamy z dniami wolnymi od pracy. Te są bowiem w sposób wyczerpujący wymienione w ustawie z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy.

Okresy przerw świątecznych są ustalone przez rozporządzenie MEN z 11 sierpnia 2017 roku w sprawie organizacji roku szkolnego. W okresie przerwy świątecznej (zarówno zimowej, jak i wiosennej) szkoła nie prowadzi zajęć lekcyjnych. Wskazuje na to pośrednio treść § 5 ust. 1 rozporządzenia. Dyrektor może ustalić w szkole dodatkowe – poza feriami i świętami – dni wolne od zajęć dydaktyczno-wychowawczych). Natomiast nie jest to wolne od jakichkolwiek innych zajęć (np. opiekuńczych, pozalekcyjnych, zleconych przez dyrektora). Nauczyciel pełnozatrudniony jest zobowiązany do pracy w ramach 40-godzinnego tygodnia pracy wynikającego z pięciodniowego tygodnia pracy. Zatem dni te nie mogą być przez nauczycieli traktowane tak samo, jak dni wolne od pracy, czy jak urlop wypoczynkowy. Urlop wypoczynkowy nauczyciele szkół wykorzystują zgodnie z art. 64 ust. 1 ustawy z 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela – tj. w okresie ferii zimowych i letnich.

Należy wziąć pod uwagę, że to dyrektor odpowiada za organizację pracy szkoły. To on ostatecznie decyduje, czy w czasie przerwy świątecznej szkoła zorganizuje zajęcia opiekuńczo-wychowawcze czy nałoży w tym czasie na nauczycieli zadania do wykonania, które nauczyciel zobowiązany jest zrealizować.

Do zrealizowania określonych zadań mogą zostać zobowiązani wszyscy nauczyciele. Powyższe oznacza, że dyżury na świetlicy mogą odbywać wszyscy nauczyciele. Warto pamiętać, że wszyscy nauczyciele zatrudnieni w szkole posiadają kwalifikacje do prowadzenia zajęć na świetlicy. Jednocześnie należy przypomnieć, że w praktyce zajęcia opiekuńcze dla dzieci, które uczą się w danej szkole mogą być prowadzone również w klasach. Dyrektor szkoły nie ma obowiązku zapewnienia zajęć wychowawczo-opiekuńczych konkretnie w świetlicy.

Za pracę w okresie przerw świątecznych nauczyciele nie otrzymują żadnego dodatkowego wynagrodzenia. Jest to bowiem ich wymiarowy czas pracy (nie są to godziny nadliczbowe) i ani przepisy Prawa oświatowego, ani tym bardziej Karty Nauczyciela nie przewidują dodatkowego wynagradzania nauczycieli w takich wypadkach. Wynagrodzenia nie otrzymują ani nauczyciele pełniący dyżury na świetlicy ani ci wykonujący inne zadania powierzone przez dyrektora.

Uwaga! Artykuł dotyczy szkół – w przedszkolach oraz oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych nie ma tzw. przerwy świątecznej. Przedszkole może nie prowadzić w tym okresie zajęć wyłącznie, jeżeli zostanie ustalony przez organ prowadzący jako okres przerwy w pracy przedszkola – na wniosek dyrektora i rady rodziców.