Czym są Standardy Ochrony Małoletnich? Obowiązkowe procedury w celu zwiększenia ochrony dzieci
To już pewne. Każda placówka oświatowa będzie musiała opracować Standardy Ochrony Małoletnich, czyli konkretne procedury ochrony dzieci i młodzieży przed krzywdzeniem. Podpisana przez Prezydenta ustawa z 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw przewiduje na ich opracowanie sześć miesięcy. Sprawdź, czym w praktyce mają być Standardy Ochrony Małoletnich, jak je opracować i co będzie groziło za zaniechanie obowiązku ich opracowania.
Z artykułu dowiesz się m.in.:
- Czym są Standardy Ochrony Małoletnich?
- Które jednostki systemu oświaty muszą opracować Standardy Ochrony Małoletnich?
- Jak opracować Standardy Ochrony Małoletnich?
- Co grozi szkole za brak standardów?
Ustawa z 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw ma na celu:
- podwyższenie standardów uczestnictwa małoletnich w procedurach sądowych,
- wzmocnienie ochrony małoletnich przed krzywdzeniem,
- podwyższenie poziomu poszanowania praw osób z niepełnosprawnością.
Jednym z narzędzi wzmacniających ochronę dzieci i młodzieży przed krzywdzeniem będą Standardy Ochrony Małoletnich – mają być to konkretne procedury postępowania, do opracowania których zobligowane będą m.in. przedszkola i szkoły.
Przepisy dotyczące opracowania i wprowadzenia Standardu Ochrony Małoletnich zostaną dodane do ustawy z 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym, która po nowelizacji otrzyma nowy tytuł, tj.: ustawa o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich.
Kto będzie miał obowiązek wprowadzenia Standardu Ochrony Małoletnich?
Projektowany przepis Art. 22b ustawy z 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich stanowi, że obowiązek wprowadzenia Standardów Ochrony Małoletnich (zwanych dalej „Standardami”) ma każdy:
- organ zarządzający placówką oświatową, opiekuńczą, wychowawczą, religijną, artystyczną, medyczną, sportową, do której uczęszczają albo w której przebywają lub mogą przebywać małoletni,
- organizator działalności oświatowej, opiekuńczej, wychowawczej, religijnej, artystycznej, medycznej, rekreacyjnej, sportowej lub związanej z rozwijaniem zainteresowań przez małoletnich,
- podmiot prowadzący usługi noclegowo – hotelarskie oraz turystyczne.
Powyższe oznacza, że w każdym przedszkolu, szkole i placówce trzeba będzie wypracować i wdrożyć Standardy Ochrony Małoletnich.
Co określają Standardy Ochrony Małoletnich?
W standardach zostaną ustalone, w sposób dostosowany do charakteru i rodzaju placówki lub działalności, w szczególności:
- sposób dokumentowania wypełniania obowiązku kontroli pracowników przed dopuszczeniem do pracy z małoletnimi w zakresie spełniania przez nich warunków niekaralności za przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności,
- zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnim a personelem, a w szczególności zachowania niedozwolone wobec małoletnich,
- zasady i procedurę podejmowania interwencji, w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego,
- procedury i osoby odpowiedzialne do składania zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego oraz zawiadamiania sądu opiekuńczego,
- zasady i sposób udostępniania personelowi polityki do jej zaznajomienia i stosowania.
Oprócz tego, w standardach tworzonych w placówkach lub miejscach przeznaczonych dla małoletnich, przebywających tam regularnie lub czasowo należy określić także:
- wymogi dotyczące bezpiecznych relacji między małoletnimi, a w szczególności zachowania niedozwolone,
- zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do Internetu,
- procedury ochrony dzieci przed treściami szkodliwymi w Internecie oraz utrwalonymi w innej formie,
- zasady ustalania planu wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia,
- zasady i sposób udostępniania małoletnim i ich opiekunom polityki do jej zaznajomienia i stosowania.
Za brak standardów będzie kara grzywny
Co istotne, ustawa przewiduje, że niedopełnienie obowiązku wprowadzenia Standardów Ochrony Małoletnich będzie podlegało karze grzywny, której wysokość nie będzie mogła być niższa niż 1000 zł.
Kiedy i jak opracować standardy?
Ustawa z 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw została podpisana przez Prezydenta w dniu 2 sierpnia 2023 r.
Przewidziane przez ustawodawcę vacatio legis wynosi 6 miesięcy, z wyjątkiem, między innymi, przepisów, które dotyczą analizy zdarzeń, na skutek których małoletni poniósł śmierć lub doznał ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, pozostałych szczególnych środków ochrony małoletnich przed krzywdzeniem, a także utworzenia określonych zespołów. Przepisy te mają wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Nie oznacza to jednak, że szkoły muszą czekać z opracowaniem standardów ochrony małoletnich.
Warto zauważyć, że idea standardów ochrony przed krzywdzeniem nie jest nowa – podręczniki do ich opracowania zostały opublikowane przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę i wiele placówek z powodzeniem wdraża własne zasady.
