Co szkoła może zrobić z rosnącym problem wszawicy? MZ wyjaśnia

W związku z rosnącym w ostatnich latach problemem wszawicy w szkołach, Ministerstwo Zdrowia przekazało do Głównego Inspektoratu Sanitarnego zalecenia jak postępować w przypadku podejrzenia wystąpienia tego problemu (Pismo MZ z 5 maja 2023 r. do GIS, znak: ZPR.664.32.2023.AW). Zdaniem MZ „w przypadku podejrzenia występowania wszawicy wśród dzieci i młodzieży szkolnej pielęgniarka lub higienistka szkolna może przeprowadzić kontrolę wśród uczniów, których rodzice nie wyrazili sprzeciwu wobec objęcia ich dzieci profilaktyczną opieką zdrowotną, zgodnie z ustawą z dnia 12 kwietnia 2019 r. o opiece zdrowotnej nad uczniami”.

W związku z aktualną sytuacją w interpelacji poselskiej zadano następujące pytania:

1. Czy MZ w porozumieniu z MEN przygotowało wzór urzędowy pisemnej zgody rodzica/opiekuna prawnego na objęcie ich dzieci profilaktyczną opieką zdrowotną?

2. Jaki jest zakres przedmiotowy zgody rodzica/opiekuna prawnego na objęcie ich dzieci profilaktyczną opieką zdrowotną?

3. Czy pod terminem „profilaktyczna opieka zdrowotna” mieszczą się działania zmierzające do zwiększenia odporności zbiorowej polegające np. na wykonywaniu szczepień ochronnych?

4. Czy ministerstwa planują powzięcie działań polegających na zakupie i dostarczeniu do szkół i placówek oświatowych środków ochronnych przed wszawicą, świerzbem lub liszajem?

W odpowiedzi MZ przypomina, że profilaktyczna opieka zdrowotna nad uczniami w szkole jest sprawowana w przypadku braku sprzeciwu rodziców albo pełnoletnich uczniów. Mogą oni złożyć pisemny sprzeciw w tej sprawie.

Zakres świadczeń opieki zdrowotnej wykonywanych przez pielęgniarkę środowiska nauczania i wychowania albo higienistkę szkolną określa rozporządzenie Ministra Zdrowia z 24 września 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej (Dz.U. z 2023 r. poz. 1427).

Do zadań pielęgniarki lub higienistki szkolnej należą:

• wykonywanie i interpretowanie testów przesiewowych;

• kierowanie postępowaniem po przesiewowym oraz sprawowanie opieki nad uczniami z dodatnimi wynikami testów;

• czynne poradnictwo dla uczniów z problemami zdrowotnymi;

• sprawowanie opieki nad uczniami z chorobami przewlekłymi i niepełnosprawnością, w tym realizacja świadczeń pielęgniarskich oraz wyłącznie na podstawie zlecenia lekarskiego i w porozumieniu z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej, na którego liście świadczeniobiorców znajduje się uczeń, zabiegów i procedur leczniczych koniecznych do wykonania u ucznia w trakcie pobytu w szkole;

• udzielanie pomocy przedlekarskiej w przypadku nagłych zachorowań, urazów i zatruć;

• doradztwo dla dyrektora szkoły w sprawie warunków bezpieczeństwa uczniów;

• organizacji posiłków i warunków sanitarnych w szkole;

• edukacja w zakresie zdrowia jamy ustnej;

• prowadzenie u uczniów szkół podstawowych (klasy I-VI) znajdujących się na obszarach, gdzie poziom fluorków w wodzie pitnej nie przekracza wartości 1 mg/l, grupowej profilaktyki fluorkowej metodą nadzorowanego szczotkowania zębów preparatami fluorkowymi 6 razy w roku, w odstępach co 6 tygodni;

• udział w planowaniu, realizacji i ocenie edukacji zdrowotnej.

Skuteczna profilaktyka w zakresie wszawicy w szkole wymaga współpracy między rodzicami, dyrektorem, nauczycielami, opiekunami oraz pielęgniarką szkolną. Rolą szkoły jest edukowanie w omawianym zakresie np. poprzez pogadanki, czy dystrybucję ulotek dla uczniów i rodziców.

W przypadku stwierdzenia wszawicy wśród uczniów, pielęgniarka informuje rodziców o konieczności niezwłocznego przeprowadzenia w domu zabiegów higienicznych (wśród wszystkich domowników) oraz – w razie potrzeby - konsultacji z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej.

W odpowiedzi na interpelację czytamy również, że resort zdrowia nie ma w planach dostarczenia do szkół i przedszkoli środków ochronnych przed wszawicą, świerzbem lub liszajem. To dyrektor szkoły decyduje o działaniach i środkach stosowanych w razie wystąpienia wszawicy w placówce.