Zakaz używania smartfonów na terenie szkoły będzie możliwy

Zgodnie z aktualnymi przepisami obowiązki uczniów w zakresie przestrzegania warunków wnoszenia i korzystania z telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych na terenie szkoły musi regulować statut szkoły. W interpelacji zwrócono uwagę na:

• niejasności dotyczące stosowania zasad przez uczniów (sygnały, że uczniowie nie mają jasności co do swoich praw i obowiązków w tym zakresie);

• wątpliwości czy w polskim prawie zostaną wprowadzone kolejne ograniczenia (wzorem niektórych państw europejskich jak np. Francja, Szwecja, Hiszpania, Grecja i Holandia).

W związku z tym w interpelacji zadano MEN pytania:

1. Czy były lub są rozważane kolejne zmiany/ograniczenia w kwestii korzystania przez uczniów z telefonów na terenie szkoły?

2. Czy prowadzone są jakiekolwiek konsultacje w tej sprawie, w tym uwzględniające udział strony społecznej i środowisk oświatowych?

3. Jakie działania edukacyjne dotyczące wpływu smartfonów na najmłodszych są planowane w 2025 roku przez MEN?

4. Czy w tym zakresie jest planowana współpraca z instytucjami edukacyjnymi oraz samorządami?

W odpowiedzi MEN przypomina, że system oświaty zapewnia utrzymywanie bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki w szkołach i placówkach. Warunki do zapewnienia przez szkoły bezpieczeństwa dzieciom i młodzieży zarówno w wymiarze indywidualnym, jak i zbiorowym regulują przepisy ustawowe oraz akty wykonawcze.

Zgodnie z przepisami dyrektor szkoły wykonuje zadania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa dzieciom i nauczycielom na terenie szkoły i w czasie zajęć organizowanych przez szkołę. Ma też obowiązek przeciwdziałać różnym sytuacjom mogącym zagrażać bezpieczeństwu uczniów na terenie obiektu szkolnego.

Przepisy zobowiązują szkoły do określenia w statucie:

• obowiązków ucznia w zakresie przestrzegania warunków wnoszenia i korzystania z telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych na terenie szkoły;

• praw ucznia oraz trybu składania skarg w przypadku ich naruszenia;

• skutki nieprzestrzegania przez uczniów postanowień statutu.

Szkoły mają swobodę w określaniu warunków korzystania z telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych podczas pobytu uczniów w szkole (z uwzględnieniem typu i rodzaju szkoły czy wieku uczniów). Przy czym zapisy statutu nie mogą być sprzeczne z prawami zawartymi w przepisach powszechnie obowiązujących, w tym w Konwencji o prawach dziecka.

Postanowienia statutu szkoły powinny być omawiane i weryfikowane przez organy szkoły już na etapie tworzenia, by zapewnić zgodność z prawem oraz akceptację nauczycieli, uczniów i rodziców – co sprzyja ich przestrzeganiu.

Minister Edukacji planuje doprecyzować w ustawie Prawo oświatowe, zakres możliwych działań szkoły w określaniu warunków korzystania z telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych, zgodnie z ich potrzebami. Służyć będzie temu dodanie przepisu, który wprost pozwoli na wprowadzanie zakazu używania telefonów komórkowych na terenie szkoły i placówki (aktualnie szkoły mają możliwość ograniczenia ich używania).

MEN przypomina, że konkretne cele w tym zakresie zostały zaplanowane do realizacji w przyjętej przez rząd we wrześniu 2024 r. Polityce Cyfrowej Transformacji Edukacji (PCTE). Dokument podkreśla, że kluczową rolę w cyfrowej transformacji szkół odgrywają działania promujące higienę cyfrową i bezpieczne korzystanie z komputera oraz Internetu.

W planie wdrażania PCTE, w obszarze 8 dotyczącym bezpieczeństwa cyfrowego, przewidziano m.in. następujące działania:

• przygotowanie standardów reagowania szkoły na incydenty internetowe oraz procedur postępowania w sytuacjach zagrożenia dla uczniów, nauczycieli i placówki;

• opracowanie wytycznych dla nauczycieli oraz ram kompetencji uczniów w zakresie cyberbezpieczeństwa i higieny cyfrowej;

• określenie zasad regularnego organizowania szkoleń z zakresu cyberbezpieczeństwa dla nauczycieli i rodziców;

• sformułowanie wytycznych dotyczących zasad udostępniania danych uczniów i nauczycieli innym instytucjom;

• wspieranie edukacji w zakresie mediów, higieny cyfrowej oraz bezpieczeństwa w sieci.

W 2025 r. Minister Edukacji planuje przeprowadzić badania dotyczące sposobu, w jaki szkoły regulują zasady korzystania z telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych.