Organizacja kształcenia specjalnego od 1 września 2025 r. – zmiany ogłoszone w Dzienniku Ustaw
30 czerwca 2025 r. w Dzienniku Ustaw ogłoszono rozporządzenie Ministra Edukacji z 27 czerwca 2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli. Nowe przepisy będą obowiązywać od 1 września 2025 r.
Od początku roku szkolnego 2025/2026 zaczną obowiązywać zmiany w organizacji kształcenia specjalnego, które umożliwią dzieciom i uczniom posiadającym orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego kontynuowanie nauki w dotychczasowym oddziale mimo zmiany orzeczenia w trakcie roku. Nowe rozwiązania zawarte w nowelizacji rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 28 lutego 2019 r. ułatwią organizację edukacji dzieci i młodzieży z niepełnosprawnościami, zwłaszcza w sytuacjach, gdy w toku kształcenia dochodzi do wydania nowego orzeczenia.
Kluczowe zmiany w organizacji kształcenia specjalnego od 1 września 2025 r.
Nowelizacja wprowadza m.in. następujące rozwiązania:
|
Zmiana od 1 września 2025 r. |
Opis zmiany |
|
Kontynuacja kształcenia specjalnego po uzyskaniu nowego orzeczenia |
Umożliwiono dziecku lub uczniowi, który w trakcie roku szkolnego otrzyma nowe orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego (z powodu zmiany niepełnosprawności lub wystąpienia niepełnosprawności sprzężonych), kontynuowanie kształcenia w dotychczasowym typie oddziału specjalnego, tj.:
Warunkiem będzie wniosek złożony przez rodziców lub – w przypadku ucznia pełnoletniego – przez samego ucznia. |
|
Ograniczenie liczby uczniów z nowymi orzeczeniami |
Wprowadzono limit – do oddziału specjalnego w trakcie roku szkolnego będzie mogło dołączyć nie więcej niż 2 uczniów z nowymi orzeczeniami. |
|
Funkcjonowanie oddziałów do końca roku szkolnego |
Oddziały specjalne, do których dołączą uczniowie z nowym orzeczeniem, będą mogły funkcjonować wyłącznie do końca bieżącego roku szkolnego. Rozwiązanie to uwzględnia dobro uczniów i organizację pracy nauczycieli. Wnioski o kontynuację kształcenia będą składane zgodnie z procedurami przyjętymi w danej placówce. |
|
Zastosowanie przepisów także do innych zajęć |
Nowe regulacje obejmą także:
Dotyczy to sytuacji, gdy uczeń w trakcie roku uzyska nowe orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego. |
Nowe regulacje dla szkół specjalnych
W odpowiedzi na postulaty środowiska dyrektorów szkół specjalnych, wprowadzono przepisy umożliwiające tworzenie wspólnych oddziałów specjalnych dla uczniów z:
- niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym,
- niepełnosprawnościami sprzężonymi, z których jedna obejmuje niepełnosprawność intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym.
Maksymalna liczba uczniów w takim oddziale będzie wynosić 4 osoby.
Uczeń z nowym orzeczeniem pozostanie w swoim oddziale
Jednym z rozwiązań zaproponowanych w nowelizacji jest umożliwienie uczniowi dalszej nauki w tym samym oddziale szkoły specjalnej lub oddziale specjalnym w szkole ogólnodostępnej – nawet jeśli w trakcie roku szkolnego uzyska nowe orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego. Dyrektor szkoły nie będzie musiał niezwłocznie przenosić ucznia do innego oddziału.
Warunkiem będzie wniosek złożony przez rodziców lub przez pełnoletniego ucznia. Sposób złożenia wniosku będzie zgodny z zasadami przyjętymi w danej szkole lub przedszkolu.
Przykład: Uczeń klasy I szkoły podstawowej uczęszcza do oddziału specjalnego w szkole ogólnodostępnej na podstawie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego wydanego ze względu na słabo widzenie. W styczniu, w wyniku pogłębionej diagnozy, poradnia psychologiczno-pedagogiczna wydaje nowe orzeczenie – tym razem ze względu na niepełnosprawność intelektualną w stopniu lekkim. Zgodnie z przepisami, rodzice ucznia mogą złożyć wniosek o to, aby dziecko kontynuowało naukę w dotychczasowym oddziale specjalnym do końca roku szkolnego. Wniosek ten składany będzie w formie przyjętej w szkole.
Zmiana orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego a przedszkole, świetlica i grupa wychowawcza
Zasady te będą również obowiązywać w przypadku dzieci uczęszczających do oddziałów specjalnych w przedszkolach ogólnodostępnych oraz w przedszkolach specjalnych. Pozwoli to na zachowanie ciągłości wychowania przedszkolnego w sytuacjach takich jak pogorszenie funkcjonowania dziecka – np. przejście ze słabego widzenia do niewidzenia albo rozpoznanie niepełnosprawności sprzężonych.
Prawodawca chce, aby opisane rozwiązanie miało również zastosowanie w przypadku zajęć świetlicowych, zajęć organizowanych w grupie wychowawczej w internacie oraz zajęć edukacyjnych organizowanych w klasach łączonych.
Jak długo uczeń z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego może pozostać w dotychczasowym oddziale?
Uczeń lub dziecko będzie mogło pozostać w aktualnym oddziale do końca roku szkolnego, w którym wydano nowe orzeczenie. Przewidziano jednak limit – maksymalnie 2 uczniów z nowymi orzeczeniami może kontynuować edukację w jednym oddziale w danym roku szkolnym.
Nowy typ oddziałów specjalnych dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną i niepełnosprawnościami sprzężonymi
Nowelizacja przewiduje również utworzenie nowego typu oddziału specjalnego, przeznaczonego dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz uczniów z niepełnosprawnościami sprzężonymi, z których jedną z niepełnosprawności jest niepełnosprawność intelektualna w stopniu umiarkowanym lub znacznym
W takim oddziale będzie mogło uczyć się maksymalnie 4 uczniów. Celem tego rozwiązania jest lepsze dostosowanie organizacji pracy do indywidualnych potrzeb uczniów oraz do wymagań realizacji odrębnych podstaw programowych.
Nowe rozwiązania są spójne z wymaganiami określonymi w rozporządzeniu MEN z 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym.
