Będą zmiany w przepisach o specjalnych ośrodkach wychowawczych i specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych

W piątek 23 lipca 2021 r. na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji opublikowano dwa projekty rozporządzeń:

• projekt rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki zmieniającego rozporządzenie w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych, warunków pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz wysokości i zasad odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach,
• projekt rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki zmieniającego rozporządzenie w sprawie publicznych placówek oświatowo-wychowawczych, młodzieżowych ośrodków wychowawczych, młodzieżowych ośrodków socjoterapii, specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych, specjalnych ośrodków wychowawczych, ośrodków rewalidacyjno-wychowawczych oraz placówek zapewniających opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania.

Celem zmian planowanych w obu projektach jest doprowadzenie do rozróżnienia w przepisach specyfiki pracy specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych i specjalnych ośrodków wychowawczych.

Do specjalnych ośrodków wychowawczych będą przyjmowane dzieci i młodzież:

• niesłyszące i słabosłyszące,
• niewidome i słabowidzące,
• z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją,
• z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, umiarkowanym lub znacznym,
• z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera,
• z niepełnosprawnościami sprzężonym,
• zagrożone niedostosowaniem społecznym,

które z powodu niepełnosprawności lub zagrożenia niedostosowaniem społecznym nie będą mogły uczęszczać do szkoły w miejscu zamieszkania.

Taka zmiana umożliwi rodzicom dzieci wymagających specjalnych oddziaływań wychowawczych dokonanie wyboru odpowiedniej dla dziecka placówki. Pozwoli to bowiem na pozostawienie dziecka w szkole przy jednoczesnym skorzystaniu z możliwości wsparcia, jakie umożliwia pobyt w specjalnym ośrodku wychowawczym.

Dodatkowo, w uzasadnionych przypadkach ww. grupa dzieci i młodzieży będzie mogła uczęszczać do specjalnego ośrodka wychowawczego położonego w ich miejscu zamieszkania.

Dzieci i młodzież przebywające w specjalnym ośrodku wychowawczym uzyskają dzięki temu specjalistyczne wparcie, które będzie służyć zwiększaniu ich szans edukacyjnych.

Nowe rozwiązania przewidują wydłużenie możliwości pobytu dzieci i młodzieży zagrożonych niedostosowaniem społecznym w specjalnym ośrodku wychowawczym. Obecnie pobyt możliwy jest do końca roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym wychowanek kończy 18. rok życia.

W projektach proponuje się wydłużenie możliwości pobytu w ww. ośrodku do końca roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym wychowanek kończy 21. rok życia. Dzieciom i młodzieży umożliwi to pobyt w specjalnym ośrodku wychowawczym do ukończenia etapu edukacyjnego, na który zostało wydane orzeczenie, i ukończenie szkoły ponadpodstawowej.

Projekty przewidują również określenie maksymalnej liczby wychowanków w grupie wychowawczej w specjalnym ośrodku wychowawczym. Proponuje się, aby liczba ta wynosiła do 12 wychowanków. Jest to zgodne z maksymalną liczbą wychowanków w grupie wychowawczej w młodzieżowym ośrodku wychowawczym i młodzieżowym ośrodku socjoterapii, których wychowankowie również wymagają szczególnego wsparcia i uwagi oraz wzmożonych oddziaływań.

W przypadku specjalnych ośrodków wychowawczych, wychowankowie uczęszczają do różnych szkół poza ośrodkiem. Wynika z tego konieczność innego rozplanowania pracy wychowawczej, a tym samym innej liczebności grupy wychowawczej niż mają w szkole.

Określenie maksymalnej wielkości grupy wychowawczej do 12 wychowanków pozwoli na zapewnienie wychowankom wystarczającej i efektywnej opieki wychowawczej.

Wejście w życie projektowanych przepisów zakłada odstąpienie od wskazywania, że opieka nocna w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym i specjalnym ośrodku wychowawczym (w przypadku gdy przebywa w nich do 48 wychowanków) jest sprawowana również przez wychowawcę grupy wychowawczej.

Zmiana ta jest podyktowana potrzebą uwolnienia wysoko wykwalifikowanej kadry jaką są wychowawcy grupy wychowawczej z obowiązku dozoru nocnego na rzecz efektywnej pracy wychowawczej w ciągu dnia. Odejście od tego wymogu nie wpłynie negatywnie na poziom bezpieczeństwa i opieki nad wychowankami. Zaproponowano, by opieka w porze nocnej musiała być sprawowana w sposób zapewniający nadzór nad wychowankami oraz ich bezpieczeństwo, gwarantuje zapewnienie właściwej opieki wychowankom.

Ze względu na ustalone i zatwierdzone już przez organ prowadzący arkusze organizacji publicznych specjalnych ośrodków wychowawczych i publicznych specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych na rok szkolny 2021/2022, wprowadzona zostanie możliwość zmiany tych arkuszy w zakresie liczby wychowanków w grupie wychowawczej oraz organizacji opieki w porze nocnej.

W przypadku wprowadzenia zmian w arkuszach organizacji, zmienione arkusze będą przedstawiane ponownie do zaopiniowania kuratorowi oświaty zgodnie z art. 51 ust. 1 pkt 12 ustawy z 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe, a następnie – do zatwierdzenia organowi prowadzącemu w terminie do dnia 30 września 2021 r.

Źródło:

• Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki zmieniającego rozporządzenie w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych, warunków pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz wysokości i zasad odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach (projekt z 22 lipca 2021 r.),
• Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki zmieniającego rozporządzenie w sprawie publicznych placówek oświatowo-wychowawczych, młodzieżowych ośrodków wychowawczych, młodzieżowych ośrodków socjoterapii, specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych, specjalnych ośrodków wychowawczych, ośrodków rewalidacyjno-wychowawczych oraz placówek zapewniających opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania (projekt z 22 lipca 2021 r.).